ÖZBEKİSTAN'DA YAŞANANLARI DOĞRU ANLAMAK
Özbekistan’da anayasa komisyonu birtakım düzenlemeler için başlıkları tartışmaya açtı. Söz konusu anayasal düzenleme olunca Özbekistan’da özerk cumhuriyet olan Karakalpakistan’da olaylar yaşandı. Çünkü Karakalpakistan’ın özerk konumunun değiştirilmesine yönelik adımlar atılacağı söylentileri sokakları karıştırdı. Özbekistan Cumhurbaşkanı Mirziyoyev: "Toplumun huzurunu ve kamu güvenliğini bozmaya çalışanlara karşı kanun çerçevesinde sıkı tedbirler alınacaktır. Özbekistan'da 'Hukuk önceliklidir, suçun cezası kaçınılmazdır' kuralının sağlanması için tüm güçler ve imkanlar yeterlidir. Mevcut durumda tüm vatandaşlarımızı birlik ve dayanışma göstermeye, akılcı davranmaya, çeşitli kötü niyetli çağrı ve eylemlere kapılmamaya çağırıyorum. Asil ve hoşgörülü Karakalpak halkının zekasına ve bilgeliğine inanıyorum." ifadelerini kullandı. 2 Ağustos 2022 tarihine kadar Karakalpakistan’da OHAL ilan etti. Kararnameyle ayrıca Karakalpakistan Olağanüstü Hal Komisyonu Başkanlığı kuruldu ve başınada Özbekistan Milli Muhafızlar Birliği Komutanı Rustam Corayev atandı.
ŞEVKET MİRZİYOYEV LİDERLİĞİ
Mirziyoyev, protesto gösterilerinin düzenlendiği Karakalpakistan Özerk Cumhuriyeti'nin merkezi Nukus şehrine giderek, bölgenin önde gelenleriyle ve parlamentoya hitap etti. Nukus'ta mecliste konuşmasında: "Karakalpaklar istemediği sürece anayasada değişiklik olmayacak. Tartışılan anayasa maddeleri değişmeyecektir. Biz kardeşiz ve aramıza nifak girmesin." açıklaması tansiyonu düşürdü. Mirziyoyev, Karakalpakstan'daki huzuru bozmaya çalışan olayları "kötü niyetli paralı askerlerin, sosyal ağlarda sahte bilgi yaymak için iyi kurulmuş teknolojiler kullanarak ülkenin toprak bütünlüğünü baltalama girişimi" şeklinde nitelendirdi. Dikkat çeken diğer nokta ise bazı gruplar Nukus şehrindeki binalara zarar verdi, silahları elde etmek amacıyla Emniyet Müdürlüğü binasını ele geçirme girişiminde bulundu, bu çeteler emniyet görevlilerini rehin alarak onları acımazca dövdü.. Sözlerinde en dikkat çekici mesaj ise Özbekistan ve Karakalpak bayrakları önünde “Yeni Özbekistan'ı, Yeni Karakalpakstan'ı birlikte inşa edeceğiz” oldu. Mirziyoyev en önemli adımı ise Nukus’ta 48 saat kalarak aksakallılarla bir araya gelmesi idi. Toplum önderlerini tarihimizin derin medeniyet değerlerimizde olan görüşme kültürü ile ikna etmeyi başardı.
STRATEJİK ADIMLAR
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’ın en son Özbekistan’a ziyaretinde Azerbaycan ve Özbekistan arasındaki stratejik ortaklığın derinleşmesini sağlayacak anlaşmalar yapıldı. Bakü-Tiflis-Kars demiryolunun kullanılması konusunda anlaşmasının imzalanması ve Özbekistan’ın da bu plana dahil olması mümkün hale geldi. Türk dünyasının entegrasyonuna yönelik bu gelişmelerin ardından tıpkı Kazakistan’daki gibi gerilimlerin meydana gelmesi oldukça dikkat çekici. Türk Devletler Teşkilatı’nın en önemli ülkelerinden biri olan Özbekistan bu kırılganlıktan bir devlet tecrübesi kazarak geçmelidir. Özbekistan Cumhurbaşkanı Mirziyoyev “Yeni Özbekistan'ı, Yeni Karakalpakistan'ı birlikte inşa edeceğiz! Tüm reformlarımız ve tartışmalarımız demokratik temeller etrafında gerçekleştirilecektir! Asil ve hoşgörülü Karakalpak halkının zekasına ve bilgeliğine inanıyorum!” diyerek olayların büyümesini engelledi.
İYİ OKUMAK LAZIM
Asya’nın en önemli gaz ve petrol boru hatları da Karakalpakistan’ın etrafındaki bölgede yer alıyor. Kazakistan’ın ardından bölgede yaşanan gerilim ve karışıklıklardan en ciddi şekilde yararlanacak olan Rusya.
Belarus Cumhurbaşkanı Lukashenko: "Dünyanın yeniden paylaşımı için bir sonraki savaş Orta Asya'da olacak. Bunun işaretleri çoktan ortaya çıktı. Kazakistan ve Özbekistan buna uygun ülkelerdir…” Yine Rusya'da yakın zamanda ölen LDP lideri Jirinovskiy'nin Özbekistan'a bağlı Karakalpakistan'da olay çıkacağını bir TV programında söylemesi dikkatlerden kaçmamalı.. Karakalpakistan'daki olaylara dair öngörüde bulunan Jirinovskiy'e bu konuda rapor sunulduğu bildirildi.
Bazen yaşananlar sokaklardaki öfkeyle ifade edilemez…..
