ŞANGAY VE ÖTESİ
Türkiye, Şanghay İşbirliği Örgütü’nü iyi anlatılmalı ve analiz edilmeli. Türkiye diyalog ortağı ve gözlemci üye olması konuşuluyor. Ama Türkiye’nin böyle bir başvurusu yok. İran gözlemci üye idi ve 22. Zirvede tam üye olacak. Diğer yandan Türkiye, bu örgütün ve üyelerinin sahip olduğu ideolojik, siyasal ve kurumsal yapıyı uyumlu bir ülke değil. Ekonomik ilişkiler boyutunda Ankara’nın yaklaşımı var.
Türkiye her ne kadar sorun da yaşasa da AB ve ABD ile siyasal, kurumsal başta NATO ve AB adaylık pozisyonu devam ediyor. Yine son dönemde Ankara daha insan odaklı anlayışı kendisine strateji olarak belirlendi.
Şanghay İşbirliği örgütü stratejik açıdan Çin’in kuşak yol projesinin önemli bir takip noktası. Türkiye gelişim çizgisi olarak Türk Devletler Teşkilatına ağırlıklı olan yakın bir düzlemde. Zira Türkiye, ekonomik/ticari açıdan kalkınma sürecinde siyasal ve kurumsal gelişimini de çoğulcu diplomasi ve Ankara odaklı gerçekleştirmeyi hedefliyor. Şanghay İşbirliği örgütünün oluşturduğu fırsatları göz ardı etmemelidir.
Türkiye, Şanghay İşbirliği Örgütü’nü gelişimini ve ekonomik fırsatlarını yakından izlemeli. Tam üye olarak değil de hatta gözlemci üye olarak bulunması tartışılabilir.. Bu örgütün üyeleriyle Kazakistan ve Özbekistan başta olmak üzere ikili ilişikleri üst düzeyde.
Kolektif Güvenlik Örgütü dağılır mı?
Ermenistan sözde iddiaları üzerine Kolektif Güvenlik Örgütünden yardım istedi. Moskova hayır dedi.
Kazakistan, Kolektif Güvenlik Örgütü’nden ayrılma yönünde adımlar atacağı ise koşuluyor. Yine örgüt üyesi olan ülkeler Tacikistan ve Kırgızistan arasında sorun olan sınır bölgesinde gerginlik devam ediyor. Ermenistan sınır saldırıları devam ederken Zengezur’da koridor Azerbaycan tarafından güç ile açılacağı konuşulmaya başlandı.. İran ise Azerbaycan’ın Karabağ’da güçlenmesine karşılık, Zengezur sınırına asker yığmaya devam ediyor.
Diğer yandan 2008’den beri işgal yaşanan Gürcistan Güney Osetya hattına askeri yığınak yapmaya başladı. Ukrayna savaşı başta olmak üzere Post-Sovyet coğrafyada ‘sıradan’ sorunlu zamanlar yaşanmaya devam ediyor. Rusya’nın eski SSCB dönemi güç odağından uzak bir noktada olması ve NATO adı altında ABD etkisinin Rusya’yı kuşatması. Ortada 72 saatte alınamayan bir Kiev var. ABD oyunu öyle bir kurdu ki Ukrayna’da sallanınca artçı depremler Avrasya geneline yayıldı.
Bu arada, bu depremle ev artçılarını merkez üssüne uzak olmayan Türkiye dengeleyici güç olarak istikrar alanları oluşturmak istiyor.
Küresel güçlerinin hegemonyası tükenince yeni güçler boşluğu dolduracaktır. Güç mücadelesi bölgesel olarak bölgemizde başladı birde küresel güç mücadelesi ki Asya- Pasifik’te Tayvan körfezinde olanını siz düşünün artık.
