Cumhuriyet Kadınları
Kadın, elini attığı her işte başarıya ulaşan, aklına koyduğunu icra eden ve ustalıkla üstesinden gelen varlıktır. Cephede vatanı için mücadele veren, güçlü, kararlı, yoktan var eden, her meslek dalında faaliyet gösterebilen, başarı öyküleriyle dolu, benzersiz yetenekleriyle örnek olan Türk kadınının eşi benzeri yoktur. Bu kadar güçlü ve her zorluğun üstesinden gelen Türk kadını geçmişten günümüze “yapamazsın diyenlere inat” başarılarıyla tarihe adını altın harflerle yazdıran isimleri bu özel günde yeniden hatırlatmak ve yad etmek istedim. Bu isimler gelecek nesile örnek olarak aslında umutsuz olmamayı ve başarının imkansız olmadığını ortaya koyuyor ve koyacaktır.
Türk tarihinde ilkleri gerçekleştiren çok sayıda kadın figürü var. Doktordan sanatçısına, pilotundan spikerine, mühendisinden valisine akla gelebilecek pekçok iş kategorisinde ilkleri gerçekleştiren kadınlar mevcuttur. Bu kadınların en büyük ortak özelliği ise mücadele etmekten asla vazgeçmemiş olmalarıdır. Zorluklara göğüs gererek çağdaş ve modern Türkiye’ye gelebilmemize öncülük eden Cumhuriyet Kadınlarını bugün 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü vesilesiyle anmak istiyorum.
İlk kadın savaş pilotu: Sabiha Gökçen
Atatürk’ün manevi kızı Sabiha Gökçen, Türkiye’nin ve dünyanın ilk kadın savaş uçağı pilotudur. Türk havacılık tarihinde birçok başarısı bulunan Gökçen, Sovyetler Birliği’nde planör öğretmenlikte yapmıştır.
İlk kadın tiyatrocu: Afife Jale
Müslüman Türk kadınlarının tiyatro sahnesinde yer almasına öncülük eden ilk kadın tiyatrocudur. Jale, tiyatro sahnesine çıkan ilk isimdir ve Atatürk’ün 1923’te verdiği emirle sahneye çıkmaya başlamıştır.
İlk kadın gazeteci: Selma Rıza
Diplomat bir ailenin kızı olan Selma Rıza, Paris’te üniversite öğrenimi gördüğü sırada İttihat ve Terakki Cemiyeti'ne üye olan ilk kadındır. Meşveret Gazetesi ve Şuray-ı Ümmet Gazetesi'nde çalışmıştır.
İlk kadın bakan: Türkan Akyol
1953 yılında Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden mezun oldu ve göreve asistan olarak başladı. Ardından doçent ve profesör olarak görev yaptı.
İlk kadın muhtar: Gül Esin
Gül Esin, Aydın’ın Çine ilçesine bağlı Karpuzlu bucağında göreve gelen ilk kadın muhtardır. Göreve gelir gelmez kız kaçırma, çocuk yaşta evlendirme gibi olayları engellemiş, kumar oynamayı yasaklamak gibi önemli icraatleri olmuştur.
İlk kadın arkeolog: Jale İnan
İlk kadın vali: Lale Aytaman
İlk kadın spiker: Nuran Devres
İlk kadın radyo spikeri: Emel Gazimihal
İlk kadın pilot: Bedriye Tahir Gökmen
İlk kadın başbakan: Tansu Çiller
İlk kadın banka müdürü: İclal Ersin
İlk kadın opera sanatçısı: Semiha Berksoy
İlk kadın heykeltraş: Sabiha Bengütaş
İlk kadın doktor: Safiye Ali
İlk kadın veteriner: Sabire Aydemir
İlk kadın mühendis: Sabiha Gürayman
İlk kadın kimyacı: Remziye Hisar
İlk kadın jet pilotu: Leman Bozkurt Altınçekiç
İlk kadın savaş muhabiri ve fotoğrafçısı: Semiha Es
İlk kadın emniyet müdürü: Feriha Sanerk
İlk kadın milli hakem: Lale Orta
İlk kadın avukat: Süreyya Ağaoğlu
İlk kadın büyükelçi: Filiz Dinçmen
İlk kadın belde belediye başkanı: Sadiye Hanım
İlk kadın belediye başkanı: Müfide İlhan
İlk kadın makinist: Samiye Cahid Morkaya
İlk kadın milletvekili: Benal Arıman
İlk kadın dünya güzeli: Keriman Halis Ece
İlk kadın Türkiye güzeli: Feriha Tevfik
İlk kadın öğretmen: Refet Angın
İlk kadın mimar: Mualla Eyüboğlu
İlk kadın polis muhabiri: Vasfiye Özkoçak
İlk kadın cerrah: Suat Rasim
İlk kadın diplomasi ve parlamento muhabiri: Nilüfer Yalçın
İlk kadın fotoğrafçısı: Yıldız Moran
İlk kadın öğretim üyesi: Bahriye Üçok
İlk kadın genel yayın yönetmeni: Nurcan Akad
İlk kadın hemşire: Esma Deniz
İlk kadın kaymakam: Özlem Bozkurt
İlk kadın siyasal parti genel başkanı: Behice Sadık Boran
İlk kadın matematik profesörü: Selma Soysal
İlk kadın otomobil yarışçısı: Samiye Morkaya
