Derin dönüşüm
Şöyle başlayalım. Almanya sadece metal ve elektrik sektörlerinde değil, bütün olarak sanayi zor bir durumda. Açıklamalara bakılırsa durum şöyle; 2018 şirketler için bugüne kadarki en güçlü yıl oldu, ardından 2019'da durgunluk, 2020'de korona salgını ve 2022'den bu yana Ukrayna'daki savaş. Şirketler henüz bu durumdan kurtulamadı. Üretim şu anda 2018 kriz öncesi seviyesinin yüzde 15 daha altında seyrediyor.
* * * *
Alman otomotiv tedarikçileri düzenli olarak büyük işten çıkarmalar duyuruyor. Sanayi devi, şanzıman uzmanı ZF Friedrichshafen, 2028 yılına kadar Almanya'daki 54 bin çalışandan 14 bini işten çıkarmak istediğini duyurdu. Bu tür şok edici haberler art arda geliyor. Almanya'nın en büyük otomotiv tedarikçisi satış açısından Bosch, onu ZF Friedrichshafen ve Continental takip ediyor. Bosch ve Continental de personelini azaltıyor.
* * * *
Alman otomotiv yan sanayinde 2018’de 311 bin çalışan bulunurken bu yıl sayı 270 bin civarına
inmiş. Bu sayının on yılın sonunda 200 bin civarına düşmesi de bekleniyor. Nedeni; otomotiv endüstrisinin yanmalı motorlardan elektrikliye dönüşümü. Geleneksel yanmalı motorlu araçlarda, şanzıman ve egzoz sistemi gibi temel bileşenler elektrikli araçlarda yok. Elektrikli otomobil üretimi önemli ölçüde daha az personel gerektiriyor.
* * * *
Elektrikli otomobil satışlarının yavaşlaması da diğer bir sorun. Elektrikli otomobil satışları büyük pazarlarda artmaya devam etse de büyüme ivmesinin çoğunlukla yavaşladığı gözleniyor. Açıklamaya bakılırsa dünya genelinde elektrikli araçların neredeyse yarısının satıldığı lider pazar olan Çin'de, satış büyümesi geçen yılki yüzde 94'ten sonra bu yıl şimdiden neredeyse yüzde 40'a düşmüş. Elektrik devrimi başarısız mı oluyor? Sanmıyorum.
* * * *
Onlarca yıldır Alman otomobil üreticileri uluslararası sektöre hakim oldu. Daha hızlı, daha da ileri. Sektör önemli bir Alman endüstrisi haline geldi. Bu altın çağdan itibaren geleneksel kalite mühürü olan "Made in Germany" de büyüdü. Bakıyorum, otomotiv sektör 2023 yılında yaklaşık 558 milyar Euroluk satış yapmış. Bu sektörün hala en üstte olduğu anlamına geliyor. Ama durum zor, tüm üreticiler dönüşümün derinliklerinde yaşıyorlar.
* * * *
Bir gerçek de şu: Üreticiler de hayal kırıklığı yaratan satışlara uyum sağlamaya çalışıyor. Mercedes-Benz önümüzdeki yıllara yönelik tam kapsamlı elektrik hedeflerini revize etti. Lüks araç üreticisinin son tahminlerine göre, elektrikli otomobil ve plug-in hibrit satışları, on yılın sonunda toplam satışların yalnızca yaklaşık yarısını oluşturacak. ABD'de Ford ve General Motors da elektromobiliteye yönelik yatırımları yavaşlatacağını duyurdular.
* * * *
Türkiye açısından da bakarsak şunu görüyoruz. Türkiye otomotiv sektöründe güçlü bir ülke 50 bin ana sanayi, 200 bin de yan sanayide istihdam var. Bu rakamlara bayiler, lojistik, yetkili ve özel servisler de dahil edildiğinde istihdam, 1,5 milyona yaklaşmakta. Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği verilerinden yapılan derlemeye göre, bu yıl Ocak-Haziran döneminde 200'den fazla ülkeye otomotiv yan sanayi ürünleri ihraç edilmiş.
* * * *
Bu yılın ilk altı ayında yaklaşık 7,4 milyar dolarlık oto sanayi ürünleri ihraç edilmiş. En fazla pay da Almanya'nın olmuş, altı ayda yaklaşık 1,5 milyar dolarlık ürün gönderilmiş ama bu geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 6 daha azmış. Bunda Almanya’da bu sektördeki durgunluğun etkisi olabilir mi bilmiyoruz, araştırmak gerek. Özet; Otomotiv endüstrisi Almanya'nın kilit endüstrisi, Alman mühendisliğinin klasik bir alanı ancak birçok zorlukla karşı karşıya.
