Varoluşsal kriz
Şöyle başlayalım. Elektrik şoku Alman otomotiv sektörünü tüm gücüyle vurdu. Dünyadaki otomotiv endüstrisinin hemen hemen her yöneticisi için elektrikli otomobilin gününün geldiği açık - ve hızla geliyor. Soru, Almanya ve otomobil üreticilerinin bu geçişin bir parçası olup onu şekillendirmeye yardımcı olup olmayacakları - yoksa değişim karşısında şaşkına dönüp mü kalacakları? Görünüşe göre artık Almanya küresel otomotiv endüstrisinde söz sahibi değil.
* * * *
Otomotiv dünyasının şu anda deneyimlediği bu teknolojik altüst oluş, BYD ve Tesla gibi yeni oyuncular yarattı. Bu altüst oluş eski teknolojileri, üretim yerlerini ve küresel pazar liderlerini yerinden de ediyor. Üniversitede ekonomi hocamız buna "yaratıcı yıkım" diyordu. Teknolojinin değişim hızı da artık Alman üreticiler yerine başkaları tarafından belirleniyor. Rekabetin artık VW, BMW veya Mercedes tarafından değil, ABD'den Tesla ve Çin'den BYD tarafından domine edildiği apaçık.
* * * *
Dünyanın en büyük otomobil şirketlerinden biri olan Alman otomobil üreticisi Volkswagen Grubu CEO’su Oliver Blume‘nin, Pazartesi yaptığı açıklama şok etkisi yarattı. Yaklaşık 295.000'i Almanya'da 684.000 çalışanı ve on markası olan devasa VW‘nin, ‘hayatta kalabilmek‘, ‘geleceğe hazır‘ hale getirmek için küçüleceği, köklü tasarruf planlarını yürürlüğe koyacağı açıklandı. 87 yıllık tarihinde ilk kez fabrikalardan bir veya birkaçının kapatılacağı, 1994'ten beri yürürlükte olan çalışanlarla istihdam koruma (iş garantisi) anlaşmasını feshedeceği söylendi.
* * * *
Açıklamada ‘Durum son derece gergin ve basit maliyet düşürücü önlemlerle çözülemez‘ denildi. "markayı sürdürülebilir bir şekilde yeniden yapılandırma" olasılıklarını araştırmak için işçi temsilcileriyle acilen görüşmelere başlanacağı da söylendi. Önümüzdeki birkaç yıl içinde Volkswagen en az 10 milyar Euro tasarruf etmek zorunda olduğu da açıklamalar arasında. VW Yönetim Kurulu’na göre, şu ana kadar planlanan işten çıkarmalar tasarruf hedeflerine ulaşmak için yeterli değil.
* * * *
Gelişmeler ‘Alman Otomotiv Endüstrisinde Varoluşsal Kriz‘ başlığıyla duyuruluyor. CEO Oliver Blume, kötüleşen gidişatla ilgili ‘Avrupa otomotiv endüstrisi çok zorlu ve ciddi bir durumda. Yeni rakipler Avrupa'ya doğru ilerliyor. Almanya rekabet gücü açısından geride kalıyor. Şirket olarak hızlı hareket etmemiz gerekiyor‘ diyor. Çinli şirketlerin Avrupa'daki elektrikli otomobil satışlarındaki payının, 2030 yılına kadar mevcut yüzde 3'ten yüzde 20'ye çıkabileceği tahmin ediliyor. Bu, Almanya'nın efsanevi otomobil endüstrisinin ölüm çanı olabilir mi? Şimdilik bilmiyoruz. Dileğimiz olmaması.
* * * *
Peki, Alman otomotiv sektörü neden geride kalıyor? Alman üreticilerin aksine, Çinliler hammaddeden akü hücresine ve otomobil bayiliğine kadar tüm üretim zincirini kontrol ediyor. BYD, Çin'in en büyük otomobil üreticisi ve dünyanın ikinci büyük elektrikli araç üreticisi. Şirket, 2023'te Çin'de onlarca yıldır pazar lideri VW'yi geride bıraktı. Dördüncü çeyrekte şirket, ilk kez dünyanın en büyük elektrikli otomobil üreticisi olarak Tesla'yı da geçti. Şirket 1995'te bir pil üreticisi olarak başlamış… Şimdi Batılı rakiplerinden daha iyi ve daha ucuza elektrikli otomobiller için piller de üretebiliyor.
* * * *
Ayrıca aşırı üreten Çinli şirketler için satış baskısının çok büyük olduğu biliniyor Uzmanlar, yüzde 80 kapasitede bile Çin iç pazarının ihtiyacından 15 milyon daha fazla araç üretileceğini hesaplıyor. Aşırı üretimin nedeni: Çin işsizliği önlemek ve her ne pahasına olursa olsun yaklaşık yüzde 5'lik büyüme hedefine ulaşmak istiyor. Bunun için BYD ve diğer Çin arabalarının üreticileri ne pahasına olursa olsun küresel pazarlara mutlaka girmek istiyor. Yakında fiyat savaşı başlatmalarından da çekiniliyor.
* * * *
Çin'de, BYD Alman üreticilerin şu anda sunamadığı şeyi satıyor: 10.000 Euro’nun altında rekabetçi bir fiyata seri üretim modeli. BYD Seagull yakında Almanya'da satışa sunulacak. Tehdit o kadar büyük ki Elon Musk bile tedirgin olmuş. Bir konferansta Çinli rakipleri için ‘Ticaret engelleri olmazsa dünyadaki diğer otomobil şirketlerinin çoğunu yok edecekler‘ dediği söyleniyor. Ekonomi hocamız ‘ ‘yıkıcı aşama‘ların heyecan verici yanı, açık sonuçlarıdır: Dünün öncüleri değişime kararlı bir tepki verirlerse sorun olmaz‘ diyordu. Gelişmeleri dünya ile birlikte izliyoruz.
