Kara gül/ Siyah gül efsanesi

Halfeti, 2014 yılında yürürlüğe giren 5216 sayılı Büyükşehir belediyesi kanuna göre 9 merkez mahalle 35 bağlı mahallesi olmak üzere toplam 44 mahalleden oluşur. 2014 yılı Genel Nüfus sayımına göre ilçenin nüfusu 38.345'tir. Halfetililerin dili diğer ilçelerinden ayrılan bir yapı olan batı grubu dil ailesine sahiptir ve Gaziantep şivesiyle aynı sayılır. Çünkü 1920 yıllarında Fransızların işgali karşısında dağıtılan Gaziantepli bazı aileler ,  ve Halfeti'ye göç etmiştir.

Ayrıca 35 km uzunluğundaki sahil yolu ile 'e bağlanmıştır. İlçe Merkezinin 'ya uzaklığı 112 km, 'e uzaklığı 105 km'dir. Yurttaşların Şanlıurfa il merkezi ile ilişkileri resmi işlerin görülmesi gibi durumlarda olmaktadır. İlçenin ekonomik bağlantısı ve sosyal/kültürel aktiviteleri 'ledir.

İlçe yeni yerleşim yerinde hızlı bir nüfus artışıyla karşılaşırken, eski yerleşim yeri ise turizme açılmış, kent, ciddi bir tarihi ve doğa turizmi payına sahip olmuştur. Güneydoğu Anadolu bölgesinde alternatif turizm alanında cazibe merkezi haline gelmiştir.

Halfeti ilçesi’nin yüzde 80'i 'nın yapımı ve evlerin su altında kalmasıyla birlikte, 15 kilometre uzaklıkta kurulan yeni yerleşim merkezine taşındı. Taş mimarisiyle yapılmış evlerin ve camilerin su altında kaldığı ilçe, aradan geçen süre içerisinde doğal güzelliğiyle dikkat çekiyor.

'nin altında kalan taş mimarisiyle "Saklı cennet" ve "Kayıp kent" olarak da anılmaya başlanan Halfeti, yerli ve yabancı turistlerin yoğun ilgi gösterdiği bir belde haline geldi.

Halfeti ilçesi, Türkiye'den 21 şehrin, dünyada 287 şehrin dâhil olduğu, Uluslararası Koordinasyon Komitesi toplantısında ‘’ (Sakin Şehir) unvanını aldı

Halfeti, 'nın suları altında kalmasıyla Yeni Halfeti ve Eski Halfeti olarak ikiye ayrılmıştır. Eski Halfeti'nin sular altında kalması ile halk göç etmiş ve Yeni Halfeti denilen  mıntıkasına taşınmıştır. Eski Halfeti'nin bulunduğu zengin yer şekilleri Alikayası Efsanesi, Hıdırellez ve Henislik efsaneleri, Dişi Ruh Efsanesi, Ab-ı hayat suyu Efsanesi v siyah Gül Efsanesi birçok efsanenin doğmasına neden olmuştur.

Urfa’nın Halfeti İlçesi’'nin öne çıkan isim tescilli güzelliklerinden biri olan Karagül; ilk olarak Lomo Sait tarafından yetiştirilmiş, şimdilerde ise evlerin bahçe ve saksılarında amatör biçimde yetiştirilmeye devam etmektedir.

Efsaneye göre; Halfeti'de bulunan en güzel kırmızı gülleri yetiştiren Vartuhi, nehrin karşı kıyısında Fırat isimli bir gence aşık olmuştur. Birbirlerine aşık olan gencin ilişkisine Vartuhi'nin babasının karışmasıyla ikili baskılara dayanamamış ve Fırat nehrinde intihar etmişlerdir.

İnanışa göre aşıkların ölümünün ardından Halfeti'deki tüm kırmızı güller siyah olmuş ve bu güller artık sadece Halfeti'de yetişirmiş. / Vikipedi’den Alıntıdır

SİYAH GÜL / KARA GÜL EFSANESİ

Şanlıurfa’nın Halfeti ilçesine özgü olan tescil alınmış bu nadide bitki, halk arasında "Kara Gül" veya "Siyah Gül" olarak anılır. Aslında tamamen siyah değildir; koyu kırmızıdan siyaha yakın tonlara kadar değişen bir renge sahip olup, özellikle gonca halindeyken koyu bir görünüm sunar.

  ÖZELLİKLERİ & KÖKENİ

Botanik sınıflandırma:

Rosa chinensis L. cv. Louis XIV adlı Fransız kökenli bir gül türüdür. 1859 yılında Fransa'da geliştirilmiş ve sonrasında Halfeti'ye getirilmiştir.

Renk dönüşümü:

Çiçek tomurcuk halindeyken siyaha yakın görünürken, açıldıkça koyu kırmızıya dönüşür. Tamamen siyah gül değildir.

Yetiştirme Koşulları ve Coğrafi Sınır

Sadece Halfeti'de yetişen bir türdür. Bu bölgenin benzersiz mikro iklimi ve kireçli toprak yapısı bu rengin oluşmasını sağlar. Başka bir yere taşındığında gül, genellikle kırmızı veya bordo renge dönüşür.

Açma sezonu:

Yılda iki kez, genelde Nisan-Mayıs ve Kasım-Aralık dönemlerinde açar. Özellikle sonbaharda tam siyaha yakın renk gözlemlenebilir  .

Kara Gül, Halfeti'nin simgesi haline gelmiş olup, bölgeye gelen ziyaretçilerin ilgisini çeker. Aynı zamanda marka tescili alınmış bir üründür. (Türk Patent ve Marka Kurumu – 2019).

Sembolizm:

Aşkın, bağlılığın, sadakatin sembolü olarak kabul edilir. Aynı zamanda hüzün, kayıp veya umutsuzlukla ilişkilendirilse de kökeninde koşulsuz sevgi anlamı baskındır.

Kullanım Alanları

Gül yapraklarından; parfüm, kolonya, sabun, krem, lokum, çikolata gibi yöresel ürünler üretilir.

Başka bölgelere fidan veya tohumla götürülüp dikilse de, rengin ve kokunun orijinal özelliklerini koruması çok nadirdir.

Halfeti Kara Gülü, tamamen siyah olmasa da nadir ve mistik yönüyle büyüleyicidir. Yalnızca Halfeti’nin eşsiz doğal koşullarında açabildiği için hem botanik hem kültürel miras değeri taşır.

KARAGÜL

Fırat'ın kıyısında sessiz bir gece,

Halfeti rüzgârı dokunur ince.

Toprakta gizlenmiş bir sır gibi durur,

Rengi karanlık, kokusu huzur.

Kırmızı doğmuş, kara sevdayla

Her yaprağı sanki bir başka bela.

Açmaz her yerde, gönlünce değil,

Gönül ister ama kader bilir.

Sana bakınca yanar içim,

Bir aşka, bir hüzne benzer biçim.

Ölüm gibi güzel, hayat gibi sert,

Bir gül düşün ki hiç bilmez dert.

Uğruna yazıldı nice ağıtlar,

Kimi kavuştu, kimi yarım kaldı yar.

Sen hep suskun, sen hep asil,

Bir tek sen anlarsın aşkı böylesi sil.

Kara gül, ey efsane solgun çiçek,

Sana değen yaş olur mu melek?

Karanlıkta bile ışık olur tenin,

Siyahında bile ak güllerin. / Alıntıdır.