ŞEHİRKÖY'DEN SANSKİ MOST'A YOL GİDER
Ziraat Bankası Osmanlı döneminde kurulan bir banka. Milli bankalarımızdan. Kuruluş hikayesi tarım toplumu olan Osmanlı’nın güçlü temellere oturması. Daha da önemlisi ülkenin bağımsızlığı. Abartıyorsun diyenler biraz sabredin anlatacağım. Osmanlı’nın son devrinde her toplumsal gelişmenin muhakkak önemli bir ekonomik açıklaması vardır. Mesela Aydın-İzmir demiryolu Avrupa’ya pamukların daha rahat nakledilmesini sağlamak için döşenmiştir. Abdülhamit Han, Şikago Sergisi’ne Osmanlı ihraç ürünlerini Avrupa’ya yok pahasına mal satmaya engel olmak için göndermiştir.
Ziraat Bankası da tarım toplumu olan Osmanlı’nın çiftçilerini kurtlar sofrasına atmamak için kurulmuştur. Öncülü Memleket Sandığı’dır. Bildiğimiz sandığın imece usulüyle hizmet vermesi için herkesin katkı sağlamıştır. Tamam malumatfuruş olacağım ama Türkçe ismi Şehirköy olan Pirot’ta kurulmuş. Şimdi Sırbistan sınırları içinde Şehirköy’den. Yani ilk şubesi Şehirköy’dür diyebiliriz. Tarım kolonyalistlerin elinde bir silahtı o zamanlar. Önce gelirler ve derler ki tarımınızı modern usullerle yaparsanız daha çok gelir elde edersiniz. Evet çok doğrudur. Bu tarım nasıl yapılacak? Modern araçlarla. Elde avuçta yok, nasıl alacaksınız modern tarım araçlarını? Aman, düşündüğün şeye bak. Kredi ayarlayacak bankalar var. Hangi bankaymış onlar? Kolonyalistlerin bankaları. Ya ödeyemezsek? Ödeyemezsen toprağından bir parçayı borcuna karşılık olarak verirsin, olur biter. İşte bu hesapla Osmanlı toprağındaki çiftçiler adım adım kolonyalizmin kucağına itildi. İlk bakışta masum görünen bu senaryo Filistin’in demografisinin değiştirilmesi için önemli bir rol oynadı.
Ziraat Bankası ne yapıyordu diyeceksiniz. Misal, Hayfa’da şube açıyordu. Topraklar gitmesin diye çırpınıp duruyordu. Başarabildi mi? Hayır. Kaderin önüne geçemedik ama toplumsal aklımız bankaların bağımsızlık için önemli bir araç olduğunu kavramıştı. Şimdi Ziraat Bankası en yeni şubesini Bosna-Hersek’in Sanski Most şehrinde açtı. Bir çoğumuz Sanski Most’un yerini haritada zor bulur ama olsun. Önemli olan gönül haritamız. Orada birbirimizi kolayca buluruz. Kuruluş amacı Bosna Hersek’teki gönüldaşlarımızın yokluk nedeniyle topraklarını terk etmelerinin önüne geçmek. İlk günkü amaç neyse şimdiki de o.
Ziraat Bankası’nın yaptığı bu iş, kuruluş günlerinde taşıdığı ruhla aynı. O zamanlar ülkemize çöreklenen güçler bugün de aynısını yapmak istiyor. Darbeyse darbe, ekonomik krizse ekonomik kriz. Ama çok şükür ki şimdi güçleri yetmiyor. Ziraat Bankası’nın Sanski Most şubesi Bosna Hersek’te açmış olduğu otuzuncu şube. Acılar tekrar yaşanmasın, gönüldaşlarımız namerde muhtaç olmasın diye yaktığımız umut ışıkları. İşte bu yüzden FETÖ’nün gazeteci kılıklı teröristleri geçen yıllarda Ziraat Bankası’nın Bosna Hersek’teki faaliyetlerini batıda sevdiği ülkelerdeki bağlantılarına jurnallemişlerdi. Türkiye’nin huzur içinde olmasıyla Sanski Most’taki Boşnak’ın huzur içinde olmasının arasında yakından bir bağ var. O nedenle Ziraat Bankası’nın gönül coğrafyamızdaki her yeni şubesi, büyük bir haberdir. Hem de çok büyük haber. Kıbrıs’tan Gümülcine’ye, Bulgaristan’dan Priştine’ye, Rodos’tan Saraybosna’ya kadar her Ziraat Bankası şubesi bir destandır.
