3 KREDİLENDİRME ŞİRKETİ
Hikâye şöyle başlar…
Derecelendirme, devletlerin veya kurumların, tüm verileri incelenerek yükümlülükleriyle vadesinde ödeyip, ödeyememesiyle risklere karşı bulundurdukları para veya likidite karşılığı faiz veya benzeri karşılayabilme olasılığını yalın halde kullanılırsa bir sınıflandırma sistemidir. Bu sistem birçok fırsatları da beraberinde getirmektedir. Yatırımcılara ve tasarruf sahiplerine de yol gösterir. Ülkelerin yönetimleri ve ulusal merkez bankalarının kredibilitesini değerlendirir, borçların sürdürebilirliğini ve bankaların ve finansal kurumların mali yapılarını ve borç kapasitelerini değerlendirir.
Dış ticaret yapılarını ve cari açığı inceler, reel sektörde ve finans sektöründe yatırım yapılabilirlik değerlendirmeleri yapar ve sonuç olarak verilen notlar, ulusal ve uluslararası kamuoyuna duyulur. Aslında başka rolleri de var tabii ama sayfama sığmaz...
Moody’s Investors Service
1837-1841 yılları arasında ABD ekonomisindeki çöküş ve şirket taahhütlerini yerine getirememesiyle birlikte Lewis Tappan tarafından derecelendirme başlatılmıştır. ABD çöküntüsünden etkilenen Tappan, çoğunluğu avukatlardan oluşturduğu bir grup ile başlar. Avukatlardan biri John Bradstreet, topladığı piyasa bilgilerini NewYork toplantıcılarına satmaya başlamıştır. 1849 yılında Bredstreet Company adından bir şirket kurarak derecelendirme kuruluşu görevini yapan ikinci şirket olarak ortaya çıkmıştır. (Yazıcı.2009.s.5) Bu iki şirket birleşerek “Dun and Bradstreet” ismini almıştır. 1962 yılına gelindiğinde ise Moody’s İnvestors Service olarak değiştirmiştir ve günümüzde de aynı isimle devam etmektedir.
110 ülke 12.000 ihraççı şirket 25.000 kamu finansmanı ihraççısı ve 106.000 yapılandırılmış finansman tahvilinden fazlasını kapsayan borçları izlemektedir. 18 ülkede ofisi bulunmaktadır ve dünya genelinde 1.300’den fazla analisti, yaklaşık 2100 çalışanı ile 28 ülkede varlığını sürdürmektedir.(Bostancı,2012, s.94)
Standard&Poor’s (S&P)
1916 yılında Poor’s Publishing Company ve 1922 yılında Standard Statistic Company derecelendirme faaliyetine başlamıştır. 1941’de bu iki derecelendirme kuruluşu birleşerek günümüzde de faaliyetlerine devam eden Standard&Poor’s (S&P) ismini almış.
Fitch
1913 yılında kurulmuştur. 1924 yılından günümüze kadar gelen üç harfli rating skalasını piyasaya kazandırmıştır. 1931 yılında Wall Street’in çöküşünden sonra ilk kez derecelendirmeyi düzenleyici amaçlarla da kullanılmıştır.
Yarın değineceğim konu ise; Maliye Bakanımızın bahsettiği "Kredi derecelendirme şirketlerinin raporları unutulur gider ama Türkiye'nin bu ileriye dönük başarı hikayesi artarak devam eder.”
