NARGİLECİDE SİGARA YASAK
Eski Türkiye'de, sınırdan kaçak getirilen malların satılmasıyla ünlü şehirler vardı. Gider elinizi kolunuzu sallayarak istediğinizi alırdınız. Sonra diyelim ki, bir saat aldınız ve trene binip oradan ayrılırken yakalandınız. Hapis yatardınız. Sizi kimse kurtaramazdı.
Maalesef bu toprakların idari kültürü yasaklar üzerine şekillenmiş. Yasak bol olunca da aynı oranda suçlu da bol oluyor doğal olarak. Son olarak elektronik sigara partisi basılmış. Elektronik sigara kullananlara ceza kesilmiş.
Kimse sigaranın sağlığa zararlı olmadığını iddia edecek durumda değil. Ama mesela kapalı mekanlarda sigara içmek yasakken tütünün ağababası olan nargilenin serbest olması hiç anlaşılır değil. Biliyor musunuz ki bir nargileciye gidip ortalık duman altı iken sigara içmeye kalkarsanız sizi yasak olduğu gerekçesiyle engellerler.
Elektronik sigara da bu durumda. Örneğin İngiltere'de serbest. Sigarayı bırakma konusunda bir BBC belgeseli izledim. 3 denek grubu oluşturuldu. İlk 15 kişiden doğrudan sigarayı bırakması istendi. İkinci gruptan elektronik sigara içmesi. Üçüncü 15 kişi ise nikotin bandı kullandı.
45 kişinin de programa başlamadan evvel sağlık muayeneleri yapıldı. Değerleri kaydedildi. 15 gün sonra denekler tekrar değerlendirmeye alındı. İlk grup arasında çok az kişi sigarayı bırakabilmişti. ikinci ve üçüncü grubun ise yarıdan fazlası bırakmıştı. Yani bu deneye göre yöntem işe yarıyordu.
Denekler tekrar muayene edildiğinde ise ikinci ve üçüncü grubun değerlerinde hafif de olsa düzelme vardı. Yalnız tek şartı elektronik sigara veya nikotin bandının yanında sigara kullanılmaması gerekiyordu. Yoksa hiç bir işe yaramıyordu.
Sigara çağın illeti. Sağlık açısından tam bir felaket. İçen bir çok kişi de zararını biliyor ve bırakmak istiyor. Ancak çeşitli nedenlerle yapamıyorlar. Takip ettiğim kadarıyla bu tip elektronik oyuncaklar, içmekten zevk alındığından değil, sigarayı bırakmaya yardımcı olacağı düşüncesiyle kullanılıyor.
Bizde BBC'nin yaptığı gibi çalışmalar var mı, bilemiyorum. Ama olsa iyi olur. Elektronik sigara da mutlaka sağlığa zararlıdır. İçilmese çok iyi olur. Ama daha büyük bir illetten kurtulmak için kullanılamaz mı acaba? Çünkü her köşe başında sigaranın satılır olduğu bir toplumda yasaklarla sağlık düzenlemesi yapmak çok zor. Belki de toptan sigara satışını yasaklamak gerekiyor.
Görgüsüzlük göze batmaya başladı
Hep mi böyleydi? İnanın bilmiyorum. O kadar zaman muhabirlik yaptım, hiç bu kadar gösteriş düşkünlüğü, abartı, görmemişlik ve sindirmemişlik görmedim.
Bu sosyal medya çıktı çıkalı herkeste bir, ne yediğini, ne giydiğini, nerelere gittiğini gösterme merakı başladı. Ne kadar abartılı yaşıyorsan ne kadar gösterişli şeyler yapıyorsan matah bir şey zannediliyor.
Açıkça söylüyorum ki bu sosyal dokuyu zedeliyor. Gençler yanlış idoller seçiyor. Hani bir fıkra vardır: “İki eski arkadaş karşılaşmışlar. İkisinin de kızı var. Biri anlatmaya başlamış. ‘Bizimki özel asistan oldu. Patronu ile dünyanın her yerine geziyor. En lüks otellerde kalıyor, en lüks lokantalarda yiyor. Bir giydiğini bir daha giymiyor’ diye. Diğeri dinliyor ve, ‘bizim kız da orospu oldu ama senin gibi güzel anlatamıyorum’ deyiveriyor.
Tıpkı bu bilindik fıkradaki gibi. Tüm ahlak kaidelerini alt üst eden bir yaşam biçimi “Olması gereken” olarak sunuluyor. Ne kadar çok sevgili değiştirirse iyi, ne kadar çok erotik fotoğraf çektirirse “Güzel” oluveriyor. Sosyal medya pompalıyor, gazeteler, televizyonlar gazlıyor.
Geriye bunların iyi bir şeyler olduğunu düşünen gençler kalıyor. Bu yaşam tarzına zahmet çekmeden ulaşmanın yolu da belli. Erkeksen yasadışılık, kadınsan başka türlü bir hayat.
Biliyorum ahlakçı bir yazı oldu. Bireysel özgürlüklerden bahsetmiyorum. Bu düpedüz yanlışa övgü. Ve tekrar ediyorum. Bu gerçekten sosyal dokuyu bozuyor.
