Nevşehir’de El Dokumacılığına Hayat Veren Usta: “60 Kişiden Bir Ben Kaldım”
Nevşehirli dokuma ustası Ayten Satıcı, çocuk yaşta başladığı halı dokumacılığı mesleğini yıllar sonra tek başına sürdürüyor. Geleneksel el sanatını yaşatmak için mücadele eden Satıcı, bu kadim kültürün unutulmaması gerektiğini vurguluyor.
Kültürel Mirasın Son Temsilcilerinden: Ayten Satıcı
Nevşehir’de doğup büyüyen ve halı dokumacılığına henüz çocuk yaşlarda anneannesi ile annesinin yanında adım atan 52 yaşındaki Ayten Satıcı, bugün bu geleneksel sanatı tek başına yaşatıyor. Göreme’nin mistik atmosferinde, kayaların arasına konumlanmış galeride dokuma tezgahıyla çalışan Satıcı, hem üretim yapıyor hem de ziyaretçilere kültürümüzü tanıtıyor.
“Köy Yaşamı Bitince Halı Dokuma da Bitti”
Ayten Satıcı, geçmişte yaklaşık 60 kadınla birlikte aynı mesleği icra ettiklerini, ancak günümüzde bu sanatla ilgilenen tek kişi olarak kaldığını ifade ederek, “Köy yaşantısı bitince halı dokuma da bitti. Apartmanda halı dokunmaz. Denedim, komşular kirkit sesinden rahatsız oldu,” sözleriyle modern yaşamın bu kültürü nasıl etkilediğini özetliyor.
Geleneksel Sanatın Geleceği İçin Endişeli
El emeğiyle yün, pamuk ve ipekten halılar dokuyan Satıcı, mesleği sürdürmenin fiziki zorluklarına da değiniyor. Diz, sırt ve göz problemleri gibi meslek hastalıklarına rağmen halı dokumaya olan sevgisinin devam ettiğini belirten Satıcı, gençlerin bu sanata ilgi göstermemesinden yakınıyor. “60 kişiden bir ben kaldıysam, 10 yıl sonra kimse kalmayacak,” diyen Satıcı, dokumacılığın yeniden canlandırılması gerektiğine dikkat çekiyor.
“Halı Dokumak, Birisini Sevmek Gibidir”
Dokumacılığın sadece bir meslek değil, aynı zamanda sabır ve sevgiyle yapılan bir sanat olduğunu dile getiren Satıcı, “Her sırada telleri saymak zorundasınız. Halı dokumak, birisini sevmek gibi. Uzak kalamıyorsun ama seni zorladığında da bir mesafe koymak zorundasın,” sözleriyle bu zanaatın inceliklerini anlatıyor.
Devlet Destekli Projelerle Yaşatılmalı
Ayten Satıcı gibi kültürel değerleri yaşatmaya çalışan sanatkârların desteklenmesi, Türkiye’nin geleneksel sanat mirasının korunması açısından büyük önem taşıyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı ile yerel yönetimlerin bu tür sanatlara yönelik geliştirdiği projeler sayesinde, unutulmaya yüz tutmuş mesleklerin yeniden can bulması hedefleniyor.
