Kahramanmaraş’ın Afşin ilçesinde, 380 dekarlık alanda kurulu Türkiye’nin en büyük lavanta bahçelerinden biri, artık kadın eliyle yönetiliyor. 2020 yılında Doğu Akdeniz Kalkınma Ajansı (DOĞAKA), Afşin Belediyesi ve Hacettepe Üniversitesi işbirliğiyle kurulan lavanta tarlası, kadın girişimcilerin oluşturduğu kooperatif tarafından devralındı. Girişimci Neslihan Kızılay’ın öncülüğünde kurulan Afşin Kadın Girişimi Üretim ve İşletme Kooperatifi, üretimden turizme kadar tüm süreci yönetiyor.
Mor tarlalarda üretim ve misafirperverlik bir arada
Yaklaşık bir ay önce lavanta tarlasının tüm faaliyetlerini devralan kooperatif üyeleri, ziyaretçileri lavanta kokulu bir dünyayla karşılıyor. Tarlanın içine kurulan kafe, gelen konuklara lavantadan üretilen doğal ürünlerin yanı sıra ev yapımı lezzetler sunuyor. Kooperatif üyelerinden Hatice Erdoğan, evde hazırladığı yemek ve tatlıları burada satarak aile bütçesine katkı sağladığını belirtiyor.
"Artık burada kadınlar var"
Kooperatif Başkanı Neslihan Kızılay, lavanta hasadının ardından elde edilen hammaddeleri işleyerek katma değeri yüksek ürünlere dönüştürmeyi planladıklarını söyledi. Kolonya, sabun, makyaj temizleme toniği ve süs eşyalarıyla üretim alanını genişletmeyi hedefleyen kadınlar, aynı zamanda bölgede kadın istihdamını da artırmak istiyor.
“Deprem sonrası bu alan atıl kalmıştı. Biz kadınlar olarak burayı yeniden canlandırdık. Belediye ve kaymakamlığın desteğiyle kooperatifimizi kurduk. Artık burada kadınlar var. Hem üretim yapıyoruz hem de diğer kadınlara örnek oluyoruz,” diyen Kızılay, kadın emeğinin bölgedeki ekonomik toparlanmada kilit rol üstlendiğini vurguladı.
Kadınlar için üretim çağrısı
Kooperatif yalnızca üretim değil, aynı zamanda eğitim odaklı bir yapı olarak da dikkat çekiyor. Halk eğitim merkezleriyle yapılan işbirliği sayesinde kadınlara el işi ve süs eşyası yapımı gibi alanlarda eğitimler veriliyor. Özellikle düğün ve nişan organizasyonları için lavanta temalı magnet ve hediyelik ürün üretimi planlanıyor.
"7 kişiyle başladık ama bu hareketi büyütecek olan ilçedeki tüm kadınlar. Kim ne üretiyorsa, hangi alanda becerikliyse gelsin, birlikte büyüyelim," diyen Kızılay, tüm kadınları kooperatife katılmaya davet etti.
