bronz heykeli, 65 yıl sonra yeniden vatanında
Roma İmparatoru Marcus Aurelius’un, Burdur’daki Boubon Antik Kenti’nden 1960’lı yıllarda kaçırılan bronz heykeli, 65 yıl sonra yeniden vatanına döndü. ABD’de Cleveland Sanat Müzesi’nde sergilenen heykelin Türkiye’ye iadesi, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın yoğun diplomatik ve bilimsel çalışmaları sonucu başarıyla tamamlandı.
Bakan Ersoy’dan tarihî dönüş açıklaması
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, sosyal medya üzerinden yaptığı paylaşımda, “Biz haklıydık, kararlıydık ve kazandık” ifadelerini kullanarak, Marcus Aurelius heykelinin dönüşünü “tarihî bir kazanım” olarak tanımladı. “Filozof İmparator” olarak bilinen eserin iadesinde; uluslararası hukuk, bilimsel raporlar ve tanıklıklar etkili rol oynadı.
Cleveland’dan Boubon’a uzanan iz
M.S. 2. yüzyıla tarihlenen ve antik Roma döneminin önemli figürlerinden biri olan Marcus Aurelius heykeli, Boubon Antik Kenti’nde 1960’larda yapılan kaçak kazılar sonucu ABD’ye çıkarılmıştı. Uzun süre Ohio’daki Cleveland Sanat Müzesi’nde sergilenen eser, Türkiye’nin yürüttüğü titiz çalışma sonucu yeniden Boubon’la ilişkilendirildi.
2021’de başlayan adalet mücadelesi sonuç verdi
2021 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı, New York Manhattan Bölge Savcılığı ve ABD İç Güvenlik Soruşturmaları Birimi iş birliğiyle başlatılan süreç, bilimsel analizler ve tanık ifadeleriyle desteklendi. 1967’deki kaçak kazıya dair bilgiler, heykelin kaidesindeki izler ve toprağın kimyasal yapısı, eserin Boubon’a ait olduğunu bilimsel olarak ispatladı.
“Tırnaklarımızla kazıyarak delil topladık”
Heykelin geri alınmasında önemli rol oynayan Kaçakçılıkla Mücadele Dairesi Başkanı Zeynep Boz, toprağın analiz sürecini aktarırken, “Son örnekleri almak için kelimenin tam anlamıyla tırnaklarımızla kazıyarak çalıştık” diyerek sürecin zorluklarına dikkat çekti.
Alınan toprak numuneleri, Burdur Müzesi’ndeki Valerianus heykeliyle karşılaştırıldı ve aynı kökenden geldikleri net biçimde ortaya kondu.
ABD mahkemesi iade kararını kabul etti
Tüm bu bilimsel ve hukuki veriler ışığında, Cleveland Sanat Müzesi davadan çekilme kararı aldı. New York mahkemesince alınan el koyma kararı, Türkiye’nin uzun süredir sürdürdüğü kültürel miras mücadelesinde tarihi bir dönüm noktası oldu.
Ankara’da sergilenecek
Bakan Ersoy, Marcus Aurelius heykelinin çok yakında Ankara’da sanatseverlerle buluşacağını duyurdu. Serginin ayrıntıları ise önümüzdeki günlerde açıklanacak.
Tüm kültürel varlıklara sahip çıkma kararlılığı
Kültür ve Turizm Bakanlığı, yurt dışına kaçırılan tüm tarihi eserlerin ülkeye geri kazandırılması konusunda kararlı duruşunu sürdürmeye devam ediyor. Bakan Ersoy, “İster içeride ister dışarıda olsun, kültürel mirasımıza sonuna kadar sahip çıkacağız” diyerek mesajını yineledi.
