Uşak ili sınırlarında yer alan Aktepe Tümülüsü’nde 1968 yılında yapılan kaçak kazılarla gün yüzüne çıkan Kanatlı Denizatı Broşu, Lidya Uygarlığı’na ait eşsiz bir eserdir. Altından yapılan bu parça; at gövdesi, balık kuyruğu ve kuş kanatları ile mitolojik bir figürü betimlemektedir. Sanat tarihçilerine göre Poseidon’un efsanevi arabasını çeken denizatlarından ilhamla yapılmıştır.
Kaçakçılıkla başlayan kayıp yolculuk
Broş, defineciler tarafından yurt dışına kaçırıldı ve yıllar boyunca izine rastlanmadı. Ta ki 1984 yılında New York'taki Metropolitan Sanat Müzesi’nde sergilenene kadar… Türkiye, eserin Anadolu kökenli olduğunu ispatladı ve uzun süren hukuki süreç sonunda 1993 yılında broş Türkiye’ye iade edildi.
Broşun hikâyesi bununla da bitmedi. 2005 yılında, Uşak Arkeoloji Müzesi’ndeki vitrinde sergilenen broşun aslında bir sahte kopya olduğu fark edildi. Gerçek eser ise müze müdürü tarafından çalınmıştı. Olay büyük bir skandala dönüştü. Müze görevlileri yargılandı, broşun izi ise kayboldu.
Almanya’da ortaya çıkan gerçek
Yıllar süren araştırmalar sonucu broşun izine 2012’de Almanya’nın Hagen kentinde ulaşıldı. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın girişimleriyle 2013 yılında Türkiye’ye iade edilen eser, yeniden ait olduğu yere Uşak’a getirildi.
Bugün nerede, ne anlama geliyor?
Şu anda Uşak Arkeoloji Müzesi’nde özel güvenlik önlemleriyle sergilenen Kanatlı Denizatı Broşu, sadece arkeolojik değil, aynı zamanda kültürel ve simgesel bir değer taşıyor. Uşak Valiliği’nin kurumsal logosunda yer alıyor ve Uluslararası Uşak Kısa Film Festivali’nin ödül heykelciğine ilham veriyor.
