Sinop'ta, Balatlar Yapı Topluluğu kazısında ortaya çıkarılan ve yaklaşık 700 yıllık olduğu belirlenen tarihi kilise, duvarlarında yer alan Tevrat ve İncil temalı resimlerle dikkat çekiyor.
Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi iş birliğiyle 16 yıldır sürdürülen kazılarda, kilise yapısının restorasyonu büyük ölçüde tamamlandı.
Kazı Başkanı Prof. Dr. Gülgün Köroğlu, yapının Roma dönemine ait bir imparatorluk hamamı olduğunu, zamanla kiliseye dönüştürüldüğünü söyledi. Köroğlu, “Restorasyonunu yürüttüğümüz bölüm, farklı dönemlerde dört kez kilise olarak kullanılmış. 13. yüzyılda bu işlevi kazandı ve 1924 yılına kadar sürdü” dedi.
Tütün deposundan arkeolojik alana
Nüfus mübadelesinin ardından Rumların bölgeden ayrılmasıyla özel mülkiyete geçen yapı, uzun yıllar tütün kurutma alanı ve atölye gibi farklı amaçlarla kullanıldı. 2010'dan itibaren kazı çalışmalarıyla gün yüzüne çıkarıldı.
“16 yıl boyunca yapının dış cephesini ve mimarisini restore ettirdik. Artık su almıyor. Duvar resimleri büyük oranda tahrip olmuştu; bunların bakım ve onarımını tamamladık. Koruyucu çatı da inşa edildi,” diyen Köroğlu, çalışmalarda sona yaklaşıldığını belirtti.
Resimlerde İncil ve Tevrat’tan sahneler var
Kilisede yapılan restorasyon çalışmaları sırasında duvar resimlerinin korunarak yeniden görünür hale getirildiğini aktaran Köroğlu, bu sahnelerin büyük kısmının dini anlatılar içerdiğini söyledi.
Mihrabın üst kısmındaki resimde İsa’nın ilahi bir tahtta oturduğu, yanında Mikail ve Cebrail ile tasvir edildiği görülüyor. Aynı bölümde Meryem’in kollarını iki yana açarak insanlığı kucakladığı sahne de dikkat çekiyor.
Köroğlu, “Resimlerde Hristiyanlığı kurumsallaştıran din adamları, aziz ve azizeler, taşınabilir ikonaları andıran detaylı figürler yer alıyor. Ayrıca Tevrat’tan da sahneler var. İbrahim Peygamber'in oğlu İshak'ı kurban etme sahnesi örneklerden biri” dedi.
Gemi çizimleri, şeytan tasvirleri ve şifa azizleri
Yapının duvarlarında ayrıca hastalıklara şifa verdiğine inanılan azizler, şeytanla mücadele sahneleri ve gemi grafitileri de yer alıyor. Köroğlu, bu tür çizimlerin, uzun deniz yolculuklarına çıkmadan önce edilen dualar ve korunma dilekleriyle ilgili olduğunu söyledi.
Kazı alanındaki mezar yapılarında çalışmalar devam ederken, yapının yakın zamanda kontrollü şekilde ziyarete açılması hedefleniyor.
