Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Tıp Fakültesi Çocuk Endokrinoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Gülay Karagüzel, çocukların sağlıklı bir şekilde büyümesini sağlayabilmek için düzenli takip yapılması gerektiğini vurguladı. Karagüzel, boy kısalığının ciddi sağlık sorunlarının erken habercisi olabileceğine dikkat çekerek, büyümenin düzenli izlenmesinin önemini bir kez daha hatırlattı.
Büyüme Takibi Hayati Önem Taşıyor
Prof. Dr. Gülay Karagüzel, doğumdan itibaren tüm çocukların büyümesinin dikkatle takip edilmesi gerektiğini ifade ederek, "Büyüme izlenirken uzama hızı hesaplanarak, büyümenin temposu da değerlendirilebilir." dedi. Karagüzel, çocukların boyunun doğru bir şekilde ölçülmesi gerektiğinin altını çizerek, bu ölçümün ardından çocuğa özgü normal boy aralığının belirlenmesinin önemli olduğunu belirtti.
Büyüme sürecinde yaş, cinsiyet ve etnik köken gibi faktörlerin dikkate alınması gerektiğini söyleyen Karagüzel, kısa boyun tanısının doğru konulması için büyüme eğrilerinin kullanılmasının önemine işaret etti.
Boy Kısalığı Fark Edilmiyor Olabilir
Bazı durumlarda, boyunun kısa olduğu düşünülerek doktora getirilen çocukların aslında normal sınırlarda olabildiğini belirten Karagüzel, tam tersi durumlarda ise boy kısalığı olan çocukların uzman hekimlere yönlendirilmesinde gecikmeler yaşanabileceğini ifade etti. Bu nedenle tüm çocukların büyümesinin düzenli olarak izlenmesi gerektiğine dikkat çeken Karagüzel, "Uzama hızı büyümenin temposunu ortaya koyar ve sağlık sorunlarını tespit etmekte önemli bir araçtır." diye konuştu.
Sağlıklı Büyüme İçin Beslenme, Uyku ve Egzersiz Önemli
Karagüzel, büyüme sürecinde sağlıklı beslenme, düzenli uyku ve egzersizin en önemli düzeltilebilir faktörler olduğunu söyledi. Çocukların genetik potansiyelinin yanı sıra stresin de büyüme üzerinde etkili olduğunu vurgulayan Karagüzel, "Stresle ilişkili duygusal durumlar da çocuğun gelişimini olumsuz etkileyebilir." dedi.
Boy kısalığının bazı kronik hastalıkların belirtisi olabileceğini ifade eden Karagüzel, bu durumun genellikle eşlik eden başka belirtilerle birlikte görüldüğünü belirtti. Örneğin, boy kısalığına kilo kaybının eşlik ettiği durumlarda protein-enerji yetersizliği, bağırsak emilim bozuklukları gibi hastalıkların düşünülmesi gerektiğini dile getirdi.
Boy Kısalığıyla Gelen Hastalıklara Dikkat
Prof. Dr. Karagüzel, boy kısalığının bazı kronik hastalıkların işareti olabileceğine dikkat çekerek, şu sağlık sorunlarını sıraladı:
- Kronik böbrek, karaciğer ve kalp hastalıkları
- Metabolik ve genetik rahatsızlıklar
- Erken ergenlik ve hipotiroidi
Karagüzel, bu gibi durumlarda çocuklarda başka belirtilerin de eşlik edeceğini belirterek, boy kısalığının yalnızca bir sonuç değil, aynı zamanda bir uyarı işareti olduğunu söyledi.
Ergenlik Büyüme Atağı Kritik Bir Dönem
Karagüzel, ergenlik döneminin büyüme sürecinde oldukça önemli bir yere sahip olduğunu ifade ederek, "Ergenlik dönemindeki büyüme atağı olmazsa, çocuğun nihai boyu beklenenden daha kısa olabilir." uyarısında bulundu. Bu süreçte olumsuz yaşam faktörlerinden uzak durmanın büyümeyi destekleyeceğini söyledi.
Tedavi Sebebe Göre Belirleniyor
Boy kısalığının tedavi edilebilmesi için öncelikle nedeninin belirlenmesi gerektiğini belirten Karagüzel, "Eğer boy kısalığına sebep olan faktör hipotiroidiyse tiroid hormonu tedavisi uygulanır. Eğer büyüme hormonu eksikliği varsa büyüme hormonu tedavisi gerekir." dedi. Ancak genetik kaynaklı bazı durumlarda tedavi imkânının kısıtlı olabileceğini de ekledi.
