Fatma Müge Yücetürk - Bugün 5 Nisan Dünya Havuç Günü. Dünyanın pek çok ülkesinde sebzeler için kutlamalar, festivaller düzenlense de ülkemizde bu pek revaçta değil. Havuç; Türkiye’de üretilen aslında kış sebzesi olarak anılsa da her mevsim rahatlıkla bulunan ve tüketilen bir bitkidir. Özellikle ebeveynlerimiz tarafından sıklıkla ‘havuç yersen gözlerin iyi görür’ nasihatini duymayan yoktur. Peki faydaları nelerdir? Havuç nerelerde yetişir? Havucun kaç çeşiti vardır? Havuç ile neler yapılır? Sizler için derledik.
Havucun faydaları nelerdir?
Havucun içerisinde A vitamini başta olmak üzere B,C,D ve E vitamini açısından oldukça zengindir. İçerisinde karoten, kalsiyum, demir, fosfor, magnezyum ve çinko gibi önemli mineraller içerir. Vitamin olarak retinol, folik asit, niasin bulunur. 100 gr havuç yaklaşık 40 kaloridir. Vücutta zararlı madde atılımı konusunda bağırsakları çalıştırır. Sindirime yardımcı olur. Kanı temizler. Doktorlar tarafından özellikle büyüme çağındaki çocukların boy uzamasında katkı sağlaması için havuç ve elma suyu karışımı tavsiye edilir.
Havuç nerelerde yetişir?
Toprak çeşiti ve iklim, havuç yetiştirmek için çok önemlidir. Toprağı geçirgen ve kumlu yapıda olmalı. En iyi sıcaklık 15 ila 20 derece arasında nemli bir toprakta gelişim göstermektedir. Genellikle ılıman iklimlerde büyür. Soğuk ve dona karşı dayanıklıdır. Havuç yetiştirmek isteyenler için gübreleme yapmak oldukça önemli bir faktördür. Azot, potasyum ve fosfor destekli gübre takviyeleriyle gelişimine katkı sağlar. Ülkemizde Doğu Anadolu Bölgesi dışındaki tüm topraklarda yetişir. Akdeniz ve Ege Bölgesinde en çok Antalya, Hatay, Mersin, İzmir, Manisa ve Aydın illerinde sıklıkla üretimi yapılır.
Havucun kaç çeşiti vardır?
Türkiye’de toprak yapısındaki asit düzeyine göre havucun rengini etkilemektedir. Ülkemizde siyah, mor, kırmızı, beyaz ve sarı gibi çeşitleri de mevcuttur.
Siyah Havuç: Kalp ve damar sağlığına karşı oldukça faydalıdır. Kansızlık ve anemi hastalıklarına karşı tüketilmesi tavsiye edilir. Kökeni; Türkiye, Ortadoğu ve Uzakdoğu’dur.
Mor Havuç: Şalgam suyunun ana maddesidir. Göz ve mide sağlığına oldukça faydalıdır. Kökeni; Türkiye, Ortadoğu ve Uzakdoğu’dur.
Kırmızı Havuç: Kökeni Çin ve Hindistan’dır.
Beyaz Havuç: Sindirim sistemi üzerinde düzenleyici etkisi vardır. Pigment içermeyen havuç türüdür. Kökeni; İran, Afganistan ve Pakistan’dır.
Sarı Havuç: Akciğer, göz sağlığı ve diğer kanser çeşitlerine karşı koruyucu bir etkisi vardır. Ksantofil (sarı pigment) ve lutein içerir. Kökeni; Ortadoğu’dur.
Havuç ile neler yapılır?
Havuç sadece salatalarda değil, birçok çeşit tarife tat ve farklılıklar katıyor. Çorbadan reçele, kekinden makarnasına kadar birçok seçeneği bulunuyor. Değişik tarifler denemeye meraklıysanız bir şans vermekte fayda var.
