Kış aylarında sık rastlanan kış depresyonuna karşı uyarılarda bulunan Uzman Klinik Psikolog Gözde Nur Kınalı, “Depresyonu önlemek için ilk yapılması gerekenlerden biri davranış aktivasyonudur. Kişinin yaşam rutininin kendiliğinden mutluluk getirmediği bazı zaman dilimleri için rutinlerin tekrar organize edilmesi gerekmektedir. Kişi sosyal destek mekanizması geliştirmeli, hareketliliğini artırmalı ve güneşli anların olduğu fırsat zamanlarını iyi değerlendirmelidir. Kış döneminde de kendisine mutluluk verecek nedenler bulmalıdır. Böylece kışa yönelik algıları da değişebileceği gibi daha az depresif hissetmesine yol açabilir” dedi. Medical Park Göztepe Hastane Kompleksi Psikoloji Kliniği’nden Uzman Klinik Psikolog Gözde Nur Kınalı, kış depresyonu hakkında açıklamalarda bulundu. Kısaca kış depresyonunun tanımını yapan Uzm. Klnk. Psk. Kınalı, “Kış mevsiminin beraberinde getirdiği güneş ışınları maruziyetinin azalması, gündüzlerin kısalması ve daha çok kapalı alanlarda vakit geçirilmesi nedeniyle kişilerin sosyal hayatındaki bazı kısıtlanmalar, kişilerin kendisini daha depresif hissetmesine de yol açabilir. Gün ışığının azalmasının kişide yarattığı melatonin hormonu artışı ve seratonin azalması ile birlikte motivasyon kaybı, daha hüzünlü hissetme gibi davranış örüntüleri görülmesine kış depresyonu denir” diye konuştu.
Bu belirtilere dikkat edin
Görülebilecek belirtileri anlatan Kınalı, “Bu depresyonun belirtileri genel depresyon ile çok benzer nitelikler taşıyabilir. Fakat kişide hava durumuna bağlı olarak duygu durumda dalgalanmalar oluyorsa ve bir dönemde yaşadığı depresyon belirtileri günlük işlevselliğini bozuyor ve iç rahatsızlık yaşıyorsa, bu durum kış depresyonunu düşündürebilmektedir” şeklinde konuştu.
Kapalı alan olumsuz etkileyebilir
Kış dönemi ile birlikte gündüzlerin kısaldığını ve gecelerin uzadığını söyleyen Uzm. Klnk. Psk. Kınalı, “Güneş görme olasılığımız azalır. Bu biyolojik olarak uyku hormonu artışını ve seratonin hormonu azalışını gündeme getirebilir. Bunun yanı sıra, mevsim şartlarından ötürü daha çok kapalı alanlarda vakit geçirmek, sosyal yaşamda da bir kısıtlılık yaratabilir ki bu durumda kişinin duygu durumunu pozitif tutabilme kapasitesi azaldığında kişi kendisini daha depresif hissedebilir” açıklamasında bulundu.
İklim şartları etkileyebilir
Depresyon halinin bireyi nasıl etkilediğine değinen Kınalı, şu bilgileri paylaştı: “Bazı insanlarda yaz ve bahar mevsimi enerjiklik ile ilişkilendirilirken; sonbahar ve kış dönemleri daha çok sakinlik, durgunlukla ilişkilendirilir. Hava güzel de olsa dışarı çıkıp eğlenmek düşünceleri zihinlerine gelmez. Duygu durum kontrolü ve iyilik hâlini sürdürme hususunda iç kaynaklarından çok dışa bağımlı insanlar olanlar mevcuttur. Mesela, arkadaşı olmayan kişiler bundan aynı düzeyde etkilenmez. Hava için de aynı durum geçerlidir. Bir kişinin bulunduğu bağlamdaki iklim şartları da herkesi aynı düzeyde etkilemez. Günlük yaşam rutini harekete, enerjiye dayalı ve iklim şartları bunu sürdürmeye el vermiyorsa, kendisini mutlu eden şeyleri kışın yapamaz hâle gelir ya da buna inanabilir. Bunun yanı sıra, gökyüzüne baktığında algılayabileceği olası kasvetlilik de duygu durumunu düşürmede yeterli olabilir. Fakat burada aracı değişken iç motivasyon kaynaklarının veya yalnız kalma kapasitesinin bu bağlamda yetersizliği, kişinin bağlama uyum hususunda kendisinin aleyhine bir süreç yaşamasına sebep olur.”
Depresyona karşı önlem listesi
Kış depresyonunu önlemek için yapılması gerekenlerden bahseden Uzm. Klnk. Psk. Kınalı, şunları söyledi: “Depresyonun giderilmesi için ilk yapılması gerekenlerden biri davranış aktivasyonudur. Bu durumda kişinin yaşam rutininin kendiliğinden mutluluk getirmediği, bazı zaman dilimleri için rutinlerin tekrar organize edilmesi gerekmektedir. Sosyal destek mekanizmasını geliştirmeli, hareketliliğini artırmalı ve güneşli anların olduğu fırsat zamanlarını iyi değerlendirmelidir. Kış döneminde de kendisine mutluluk verecek kaynaklar bulmalıdır. Böylelikle kişilerin kışa yönelik algıları da değişebileceği gibi daha az depresif hissetmesine yol açabilir.”
Rutin değişiklikler önemlidir
Kış depresyonun kurtulmanın yollarını anlatan Uzm. Klnk. Psk. Kınalı, “Davranış aktivasyonu, rutin değişikleri yapılabilir. Kışın da insanlar kendisini mutlu hissedebilir. Sürekli uyumak istiyorsa uyku saatlerini sabitlemeye çalışmak, sosyalleşmesine teşvik etmek gibi seçenekler etkili olabilir” diyerek sözlerini noktaladı.
