Kumar bağımlılığı, Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) yayımladığı Uluslararası Hastalık Sınıflandırması El Kitabı (ICD-11) çerçevesinde, bir davranışsal bağımlılık olarak tanımlanır. Bu durum, kişinin kumar oynama davranışını kontrol edememesi, kumar oynamaya öncelik vermesi ve olumsuz sonuçlar yaşanmasına rağmen kumar oynamaya devam etmesi ile belirginleşir. Kumar bağımlılığı, sadece bireysel değil, toplumsal ve ailevi açıdan da önemli sorunlara yol açabilmektedir.
Kumar oynama bozukluğu, aşağıdaki belirtilerle kendini gösterir:
- Kumar üzerinde kontrol sağlanamaması, başlama, sıklık, yoğunluk, süre, sonlandırma gibi durumlar üzerinde denetimsizlik.
- Kumar oynamaya yaşamın diğer alanlarına kıyasla öncelik verilmesi.
- Kumarın olumsuz sonuçlarına rağmen devam edilmesi.
Kumar bağımlılığı, son yıllarda internetin etkisiyle çevrim içi kumar oynamaya bağlı olarak daha yaygın hale gelmiştir. Bu bağımlılık, bireyde giderek artan miktarlarda para ile bahis yapma isteği, kumar oynamaya engel olamama, ve yaşamdaki diğer ilgi alanlarından daha öncelikli hale gelmesi gibi belirtilerle ortaya çıkar. Uzun süreli kumar oynamanın, kişiyi önemli psikolojik ve sosyal sorunlarla karşı karşıya bırakabileceği vurgulanmaktadır.
DSM-5 Tanı Ölçütleri'ne göre, kumar oynama bozukluğu, 12 ay süreyle aşağıdaki davranışlardan en az dördünün görülmesiyle tanımlanır:
- Kumar oynamaya giderek daha fazla para harcama ihtiyacı.
- Kumarı bırakmaya çalışırken huzursuzluk, sinirlilik.
- Kumar oynamayı durdurmak için tekrar tekrar denemeler, ancak başarılı olamama.
- Geçmişteki kumar deneyimlerini sürekli düşünme, bir sonraki kumar seansını planlama.
- Kumar oynamak için borç alma ya da yalan söyleme.
Bu sorunla başa çıkabilmek için, kişinin kumar oynamaya olan ilgisini azaltacak stratejiler geliştirilmesi önerilir. Örneğin, kumar oynanan yerlerden ve kumar sitelerinden uzak durmak, kumar ile ilgili tetikleyici faktörlerden kaçınmak, maddi kontrol sağlamak ve destek almak bu süreci yönetebilmek için önemli adımlardır. Ayrıca, kumar bağımlılığı tedavisinde psikoterapi ve aile desteği de oldukça önemlidir.
Kumar bağımlılığının tedavisinde, kişinin yaşam tarzında değişiklikler yapması, olumsuz alışkanlıkların yerine olumlu davranışlar geliştirmesi gerekmektedir. Ailelerin, kumar bağımlısı olan kişilere destek sunması ve tedaviye yönlendirmesi de tedavi sürecinin önemli bir parçasıdır.Kumar bağımlılığı, davranışsal bağımlılıklar arasında yer alan ve kontrolsüz kumar oynama ile belirginleşen bir hastalıktır. Bu sorunun tedavi edilmesi için aile desteği, terapi ve kişisel değişiklikler gereklidir. Kumar oynamayı bırakmak, kişinin yaşamındaki diğer alanlar için de büyük bir iyileşme sağlayabilir.
