2025 yılının son çeyreğine girerken, dünya yeniden Covid-19 başlığı altında alarm durumuna geçmeye hazırlanıyor. Omicron varyantının yeni alt türleri olan Stratus ve Nimbus, başta Doğu Avrupa, Güney Amerika ve Doğu Akdeniz bölgesi olmak üzere birçok coğrafyada baskın hale geldi. Türkiye de bu yükselişten nasibini alırken, akıllara o korkutucu soru geldi: Yeniden bir kapanma mı yaşanacak?
Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Ertek, tv100'e yaptığı açıklamalarla hem bilgi verdi hem de endişeleri pekiştirdi. Ancak bu kez tablo 2020 yılındaki gibi değil. Toplumsal bağışıklık ve kısmi aşı koruması, paniği biraz olsun azaltıyor.
"yeni varyantlar eskiye göre daha hafif ama dikkat şart"
Prof. Dr. Ertek, Stratus ve Nimbus varyantlarının hastalık seyrinin hafif olduğunu belirterek, “Aşılanmış bireyler ve daha önce Covid-19 geçirmiş olanlar, bu yeni varyantlara karşı belirli bir koruma düzeyine sahip” dedi. Ancak bu açıklama, yaşlılar, hamile kadınlar ve bağışıklık sistemi zayıf olanlar için riskin tamamen ortadan kalktığı anlamına gelmiyor.
Ertek’e göre, yeni varyantlar, klasik bir soğuk algınlığı gibi seyredebilir. Fakat zayıf bağışıklık sistemine sahip bireylerde bu durum ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu nedenle önleyici tedbirler, toplum sağlığı açısından hâlâ büyük önem taşıyor.
“tam kapanma şu an için düşük ihtimal ama asla imkânsız değil”
Pandeminin toplum hafızasında bıraktığı derin izler silinmeden, "kapanma" kelimesi tekrar gündeme geldi. Peki, gerçekten yeniden bir sokağa çıkma yasağı ya da şehirler arası kısıtlama söz konusu olabilir mi?
Prof. Dr. Ertek bu konuda net konuştu: "Tam kapanma ihtimali düşük, ancak yüzde 100 olmayacak demek de mümkün değil." Mevsimsel solunum yolu enfeksiyonlarının artış gösterdiği dönemlerde vakaların tırmanışa geçmesi, sağlık sistemlerini zorlayabilir. Bu da yerel ya da bölgesel önlemleri tekrar gündeme getirebilir.
“maske, mesafe ve hijyen hâlâ en güçlü silahımız”
Tüm bu gelişmelerin ışığında, bireysel korunma önlemleri yeniden gündeme geliyor. Özellikle kapalı ve kalabalık alanlarda maske takılması, ellerin düzenli olarak yıkanması ve hasta bireylerin izolasyonu, virüsün yayılmasını yavaşlatmak için kritik öneme sahip.
Prof. Dr. Ertek'in altını çizdiği bir diğer nokta ise halkın panik yapmaması gerektiği. "Bu virüs, mevsimsel grip gibi yaşamımızın bir parçası haline gelecek. Ancak bazı bireyler için hâlâ tehlikeli olabilir. Toplum sağlığı bilinciyle hareket etmek, olası bir kapanma riskini minimize eder" ifadelerini kullandı.
yeni pandemilerin ihtimali kapıda bekliyor
Her şey bununla sınırlı değil. Ertek'in dikkat çektiği bir başka önemli konu ise gelecekte yeni pandemilere hazırlıklı olunması gerektiği. Sars-Cov 1, MERS ve Sars-Cov 2 gibi örnekler, yeni bir virüsün her an dünya sahnesine çıkabileceğini gösteriyor. "Bugün değil belki ama yarın bir başka pandeminin kapımızı çalması sürpriz olmayacak" diyen uzman, küresel sağlık sistemlerinin bu tehdide karşı sürekli tetikte olması gerektiğini vurguladı.
