Patatesin Hakkı Yenen Gücü: Sağlıklı mı, Zararlı mı?
Yıllardır “kilo aldırır” yaftasıyla kenara itilen patates, aslında doğru şekilde tüketildiğinde tam bir besin hazinesi olabilir. Yeni değerlendirmeler, patatesin yanlış anlaşıldığını ve hak etmediği bir ünle anıldığını ortaya koyuyor.
Patates Neden Hedefte?
Karbonhidrat karşıtı diyetlerin yükselişiyle birlikte patates, birçok kişi tarafından “şüpheli gıda” olarak görülmeye başlandı. Ancak beslenme uzmanlarına göre bu bakış açısı, besinin doğasından çok onun nasıl hazırlandığına odaklanmalı.
Beslenme uzmanı Sophie Trotman, The Guardian’a yaptığı açıklamada, “Danışanlarıma haftalık makarna veya pirinç tüketimlerinin bir kısmını patatesle değiştirmelerini öneriyorum,” diyor.
Gerçek Bir Mikro Besin Kaynağı
Haşlanmış veya fırınlanmış bir orta boy patates; C vitamini, B6 vitamini, folat, potasyum, magnezyum, demir ve fosfor gibi birçok temel vitamin ve mineral bakımından oldukça zengin.
Potasyum oranı muzdan bile yüksek.
Fosfor, cilt sağlığı ve bağışıklık için kritik.
B6, sinir sistemi işlevlerini destekliyor.
Magnezyum, sağlıklı uyku döngüsüyle ilişkilendiriliyor.
Lif, Doygunluk ve Dirençli Nişasta Etkisi
Patatesin çözünmeyen lif içeriği sindirim sağlığına katkı sunarken, soğutulmuş patateslerde oluşan dirençli nişasta, bağırsaktaki faydalı bakterilerin çoğalmasını sağlayan prebiyotik etki yaratıyor.
Bu da:
İltihaplanmanın azalması
Kan şekerinin dengelenmesi
Bağırsak sağlığının iyileşmesi gibi etkiler anlamına geliyor.
En Doyurucu Gıdalardan Biri
Avustralyalı bilim insanı Dr. Susanna Holt tarafından geliştirilen Tokluk Endeksine göre, haşlanmış patates dünyanın en doyurucu gıdası.
Beyaz ekmeğe göre 3 kat
Tam buğday ekmeğine göre 2 kat daha fazla tokluk sağlıyor.
Beslenme uzmanı Rob Hobson şöyle diyor:
“Patatesin kendisi düşük kalorilidir. Önemli olan nasıl pişirdiğimiz ve neyle birlikte tükettiğimizdir.”
Peki Dezavantajları Yok mu?
Patatesin bazı sınırlamaları da var:
Protein oranı düşük.
Solanin adlı madde aşırı tüketildiğinde mide sorunlarına neden olabilir.
Yüksek glisemik indeksli olduğu için kan şekerini hızla yükseltebilir.
Bu da özellikle diyabet veya prediyabet hastaları için dikkat edilmesi gereken bir durum.
Trotman, patatesin dengeli bir şekilde tüketilmesi gerektiğini vurguluyor:
“Patatesi tek başına değil; örneğin ızgara tavuk veya balık gibi yağsız proteinle tüketmek idealdir.”
Patatesin Hakkı Teslim Edilmeli
Kızartma değil, haşlama ya da fırında pişirme tercih edildiğinde; porsiyon kontrolü yapıldığında ve doğru eşlikçilerle sunulduğunda patates, hem doyurucu hem de besleyici bir gıda olarak sofralarda yerini alabilir.
Uzmanların ortak görüşü net:
“Patates zararlı değil, yanlış tanıtılmış bir süper besindir.”
