Dünya genelinde milyonlarca evde bulunan plastik ürünlerdeki zararlı bir madde, sadece 2018 yılında 365 bin kişinin ölümüne neden olmuş olabilir.
New York Üniversitesi’ne (NYU) bağlı Langone Health araştırmacıları tarafından yapılan kapsamlı bir çalışmaya göre, plastik ürünlerde yaygın olarak kullanılan “di-2-etilheksil ftalat” (DEHP) adlı kimyasal, kalp hastalıklarıyla doğrudan ilişkilendiriliyor. Araştırma, 2018 yılında dünya genelinde yaklaşık 365 bin kişinin DEHP maruziyetine bağlı kalp-damar hastalıkları nedeniyle hayatını kaybetmiş olabileceğini ortaya koydu.
DEHP, başta gıda saklama kapları, çocuk oyuncakları, kozmetik ürünleri, temizlik malzemeleri ve tıbbi ekipmanlar olmak üzere pek çok plastik üründe kullanılan bir madde. Plastiklerin daha esnek hale gelmesini sağlamak için kullanılan bu kimyasalın, zaman içinde mikroskobik parçacıklara ayrılarak temas, solunum ya da sindirim yoluyla vücuda girdiği belirtiliyor.
En Fazla Orta Doğu ve Asya Etkilendi
Çalışmada, DEHP’ye bağlı ölümlerin büyük bölümünün Orta Doğu, Güney Asya, Doğu Asya ve Pasifik bölgelerinde yaşandığına dikkat çekildi. Özellikle Çin, Hindistan ve Endonezya gibi ülkelerde plastik üretiminin hızla artması ve düzenleyici eksiklikler nedeniyle riskin daha yüksek olduğu vurgulandı.
Araştırmanın başyazarı Sara Hyman, “Bu bulgular, ftalatların halk sağlığı için ciddi bir tehdit oluşturduğunu net şekilde ortaya koyuyor. Hükümetlerin bu konuda düzenlemeler yapması artık kaçınılmaz hale geldi” dedi.
Yalnızca Kalp Değil: Obezite, Diyabet, Kısırlık ve Kanserle de Bağlantılı
Bilim insanlarına göre DEHP’nin zararları yalnızca kalp hastalıklarıyla sınırlı değil. Aynı zamanda obezite, insülin direnci, doğurganlık sorunları ve bazı kanser türleriyle de ilişkilendirilen bu kimyasal, endokrin sistemi bozarak vücutta çok yönlü hasarlara yol açabiliyor.
DEHP Maruziyetini Azaltmak İçin Ne Yapmalı?
Uzmanlar, bireysel düzeyde alınabilecek bazı önlemleri şu şekilde sıralıyor:
Plastik gıda kapları yerine cam veya paslanmaz çelik ürünler tercih edilmeli.
Plastik kaplarda mikrodalga kullanımı kesinlikle önerilmiyor.
“Ftalat içermez” etiketli kozmetik ve temizlik ürünleri tercih edilmeli.
Plastik oyuncaklar ve ev eşyaları yerine doğal malzemelerden yapılan ürünler kullanılmalı.
Bu önemli araştırma, plastiklerin gündelik yaşamda sağlık üzerindeki görünmez etkilerini tekrar gün yüzüne çıkarırken, plastik kullanımı konusunda daha bilinçli bir yaklaşımın benimsenmesi gerektiğini net şekilde ortaya koyuyor.
[2] https://alwasat.ly/news/health-medicine/475801
