Avrupa’yı etkisi altına alan 2025 yazının ilk sıcak hava dalgası, geceleri uykusuz bıraktı. Ancak uzmanların önerdiği şaşırtıcı ama etkili bir yöntem, sıcak havada bile deliksiz uyumanın yolunu açıyor: Yatarken çorap giymek.
Yüksek sıcaklıklar nedeniyle uykuya dalmakta zorlanan milyonlarca kişiye, uyku uzmanlarından şaşırtıcı bir öneri geldi: Çorapla uyuyun! Bilimsel araştırmalara göre, yatmadan önce çorap giymek yalnızca uykuya dalmayı kolaylaştırmakla kalmıyor, aynı zamanda uykunun kalitesini artırıyor ve gece boyunca kesintisiz uyumanızı sağlıyor.
Deri sıcaklığı, beyne “uyku zamanı” sinyali veriyor
Hollanda Sinirbilim Enstitüsü’nden Prof. Dr. Eus van Someren, beyin fonksiyonlarının sadece iç sıcaklığı değil, aynı zamanda deri yüzeyinin sıcaklığını da izlediğini ve bu bilgiyi “uyku sinyali” olarak algıladığını belirtiyor. Özellikle ayakların sıcak olması, beyne “artık uyuyabilirsin” mesajı gönderiyor.
Bu fizyolojik süreç, normalde damarların genişlemesi (vasodilatasyon) ile gerçekleşiyor. Ancak çorap giymek, bu süreci yapay olarak tetikleyerek vücudu uykuya hazırlıyor. İç sıcaklık düşerken, uykuya geçiş daha kolay hale geliyor.
Kan dolaşımı zayıf olanlar için daha etkili
Uyku bilimci Dr. Michael Gradisar ise bu yöntemin özellikle Raynaud sendromu ya da zayıf periferik dolaşımı olan bireyler için çok daha etkili olabileceğini ifade ediyor. Gradisar, "Ayaklar ısıtıldığında damarlar genişler, bu da merkezi vücut sıcaklığının düşmesine yol açar. Böylece uykuya geçiş kolaylaşır" diyor.
2018 yılında yapılan bir çalışmada, çorap giyen bireylerin ortalama 7,5 dakika daha hızlı uykuya daldığı ve gece boyunca uyanma sıklığının yedi kat azaldığı bilimsel olarak gösterildi.
Bu yöntemi en verimli şekilde uygulamak için...
Yatmadan 1 saat önce çorap giymek, vücut ısısının düşmesini hızlandırır.
Doğal lifli, nefes alabilen çoraplar tercih edilmelidir. Sentetik kumaşlar terlemeyi artırabilir.
Gecenin ilerleyen saatlerinde, aşırı sıcaklık nedeniyle çorapları çıkarmak gerekebilir.
Oda sıcaklığı serin tutulmalı, mümkünse klima veya fan desteği sağlanmalıdır.
Ayak banyosu gibi alternatifler de aynı etkiyi yaratabilir: 40 derece sıcaklıktaki suda 20 dakika bekletilen ayaklar, uykuya geçiş süresini ortalama 10 dakika kısaltabiliyor.
Dr. Gradisar ayrıca, dar ya da sıkı çoraplardan uzak durulması gerektiğini, çünkü bunların dolaşımı zorlaştırarak ters etki yaratabileceğini vurguluyor.
