Portekiz Hava Kuvvetleri, Embraer üretimi ilk A-29N Super Tucano uçağını envanterine kattı. Bu teslimatla birlikte Portekiz, NATO konfigürasyonuna sahip A-29N Super Tucano’yu kullanan ilk Avrupa ülkesi olurken, bu özel varyantın da dünyadaki ilk kullanıcısı konumuna geldi.
Teslimat töreni 17 Aralık’ta, Portekiz havacılık şirketi OGMA’nın tesislerinde düzenlendi. Törene Portekiz Savunma Bakanı Nuno Melo ile Portekiz Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral João Cartaxo Alves katıldı. Teslim alınan uçak, toplamda 12 adet olarak planlanan A-29N Super Tucano filosunun ilk unsurlarını oluşturuyor.
Hem avrupa’da hem de küresel ölçekte öncü kullanıcı
Portekiz Hava Kuvvetleri tarafından yapılan açıklamada, A-29N Super Tucano’ların çift görevli bir konseptle hizmet vereceği belirtildi. Uçaklar, pilot eğitiminde kullanılmasının yanı sıra düşük tehditli ortamlarda yakın hava desteği görevleri de üstlenecek. NATO standartlarına göre uyarlanan bu konfigürasyon sayesinde Portekiz, platformun hem Avrupa’daki hem de küresel ölçekteki öncü kullanıcısı oldu.
Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral João Cartaxo Alves, teslimatın kuvvetin dönüşüm sürecinde önemli bir eşik olduğuna dikkat çekerek şunları söyledi:
“Bu uçakların teslimatının resmileştirilmesi, Hava Kuvvetleri’nin modernizasyonunda bir başka belirleyici adımı temsil etmekte, kurumsal sağlamlığını ve teknolojik kapasitesini güçlendirmektedir. Yaklaşık kırk yıldır hizmette olan pilot eğitim platformlarının yerini almanın yanı sıra birleşik harekâtlarda yakın hava desteği görevleri başta olmak üzere yeni kabiliyetlerin kazanılmasını ve sahadaki kuvvetlerin silahlı korunmasını da mümkün kılmaktadır.”
“Hava kuvvetleri tarafından seçilen platform“
Alves, NATO konfigürasyonuna sahip A-29N’nin Portekiz’e özgün bir konum kazandırdığını vurgulayarak değerlendirmesini şu sözlerle sürdürdü:
“Aynı zamanda Hava Kuvvetleri, NATO konfigürasyonuna sahip ilk A-29N Super Tucano’yu işleterek benzer kuvvetler arasında bir kez daha referans noktası olmuştur. Bu durum, Portekiz’e stratejik bir avantaj ve ulusal ekonomi için bir geri dönüş sağlamaktadır.”
Savunma Bakanı Nuno Melo ise platformun sunduğu operasyonel esnekliğe dikkat çekti. Melo, Super Tucano’nun yalnızca mevcut görevler için değil, gelecekteki tehditlere karşı da önemli bir kapasite sunduğunu belirterek şu ifadeleri kullandı:
“Milli Kuvvetlerin yurt dışında konuşlu unsurlarına destek sağlamak üzere yeni ve kendini kanıtlamış bir hava-yer taarruz kabiliyetinden söz ediyoruz. Ancak aynı zamanda yeni senaryolardan da bahsediyoruz. Super Tucano artık insansız hava araçlarına karşı görevler icra edebilme imkânı sunarak, Hava Kuvvetleri tarafından seçilen platformun operasyonel esnekliğini ortaya koymaktadır. Burada özellikle ‘Hava Kuvvetleri tarafından seçilen’ ifadesini vurguluyorum; siyasi kararlar teknik değerlendirmelerle desteklenmiştir.”
Hükümetler arası anlaşmada etkin rol
Teslimat töreni kapsamında yalnızca uçaklar değil, sanayi boyutunda da önemli bir adım atıldı. Beja’da bir uçak üretim tesisinin kurulmasına yönelik niyet mektubu imzalandı. Yetkililer, planlanan tesisin A-29N Super Tucano uçaklarının Portekiz’de üretilmesine olanak sağlayacak kapasitede olacağını bildirdi.
Projenin, nitelikli istihdam yaratması ve Portekiz’in havacılık ile savunma sanayisine katkı sağlaması hedefleniyor. Beja’daki montaj hattında üretilecek uçakların, Portekiz’in gelecekteki ihtiyaçlarının yanı sıra hükümetler arası anlaşmalar kapsamında diğer Avrupa ülkelerine de sunulabileceği ifade ediliyor.
Portekizli yetkililer, bu girişimin hem ulusal hem de Avrupa genelinde savunma sanayi altyapısını güçlendirecek stratejik bir adım olduğunu vurguluyor.
Çok yönlü görev kabiliyeti ile tamamlayıcı unsur
A-29N Super Tucano, düşük maliyetli ancak çok yönlü görev kabiliyetiyle öne çıkan bir platform olarak değerlendiriliyor. Aynı zamanda hafif silahlar, güdümlü mühimmatlar ve pod sistemleri taşıyabilen platform olarak hem eğitim hem de operasyonel görevlerde esnek kullanım imkânı sağlıyor.
- Tip: Hafif taarruz ve eğitim uçağı
- Motor: Pratt & Whitney PT6A turboprop
- Azami hız: ~590 km/sa
- Havada kalış: 6 saate kadar
- Mürettebat: 2 kişi
- Aviyonik: NATO uyumlu dijital kokpit
- Silah: 2×12,7 mm makineli tüfek + harici mühimmat taşıma
- Görevler: Eğitim, yakın hava desteği, keşif ve İHA’ya karşı görevler
Bu özellikleriyle Super Tucano, Portekiz’in hava gücünde yüksek yoğunluklu çatışmaların dışında kalan senaryolar için tamamlayıcı ve maliyet-etkin bir çözüm olarak konumlanıyor.
