Venedik Ca' Foscari Üniversitesi ve Kaliforniya Üniversitesi, Irvine'den bilim insanlarının oluşturduğu bir ekip, Dünya'daki tüm buzulların buz kalınlığı dağılımını ve toplam hacmini hesaplayabilen, yapay zeka tabanlı ilk küresel modeli geliştirdiğini açıkladı.
İtalya Ulusal Araştırma Konseyi Kutup Bilimleri Enstitüsü'nün de desteklediği ve Niccolò Maffezzoli'nin liderliğindeki araştırma grubu, yeryüzündeki tüm buzulların mevcut durumunu daha iyi anlamak amacıyla bu yapay zeka modelini oluşturdu. Buzul hacimlerinin doğru bir şekilde bilinmesi, gelecekteki deniz seviyesi değişikliklerini tahmin etmek ve su kaynaklarının yönetimi açısından temel bir bilgi olarak kabul ediliyor.
Bugüne kadar, özellikle NASA'nın IceBridge Operasyonu gibi çalışmalarla milyonlarca noktada buzul kalınlığı ölçümü yapılmıştı. Ancak, mevcut modelleme yaklaşımları bu geniş veri setinin bütün potansiyelini kullanamıyordu. Gezegendeki buzulların yalnızca küçük bir bölümü için doğrudan ölçüm bulunması, küresel ölçekte güvenilir tahminler yapılmasını zorlaştırıyordu.
Modelin hata payı geleneksel yöntemlerden daha az çıktı
Araştırmacı Maffezzoli, geliştirdikleri modelin, buzul kalınlık ölçümleri ile birlikte buz hızı, kütle dengesi ve sıcaklık gibi 39 farklı çevresel faktörü analiz eden iki karar ağacı algoritmasını kullandığını belirtti. Yapılan testlerde, yeni modelin mevcut geleneksel küresel modellere kıyasla, özellikle kutup enlemleri ve buz tabakalarının kenar bölgelerinde yüzde 30 ila yüzde 40 arasında daha az hata payıyla sonuç verdiği ifade edildi.
Kutup bölgeleri ile Grönland ve Antarktika gibi kritik alanlardaki buz kalınlığına dair doğru tahminler, buz akışını ve okyanusla etkileşimlerini modelleyen sayısal simülasyonlar için önemli bir başlangıç verisi sağlıyor. Bu da gelecekteki iklim senaryoları altında deniz seviyesindeki yükselişi daha net öngörebilmek anlamına geliyor. Geliştirilen modelin, belirli buz tabakası alanlarındaki mevcut buzul altı yüzey haritalarının da iyileştirilmesine yardımcı olabileceği belirtiliyor.
2025 sonuna kadar yeni veri setleri paylaşılacak
Bu çalışma, küresel buzul hacmi tahminlerini güncelleme yolunda bir başlangıç olarak görülüyor ve elde edilecek verilerin iklim modellemeleri, IPCC (Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli) raporları ve politika yapıcılar için değerli bir kaynak olması hedefleniyor. Niccolò Maffezzoli, "2025 sonuna kadar toplam yarım milyon buz kalınlığı haritasından oluşan iki ayrı veri seti yayınlamayı amaçlıyoruz," diyerek çalışmanın devam edeceğini ve yapay zeka ile makine öğrenmesinin buz modellemesi alanında yeni imkanlar sunduğunu ekledi.
