Sesle Kanseri Yakalamak Artık Hayal Değil
AÜ Kök Hücre Enstitüsü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Haydar Ankışhan öncülüğünde farklı disiplinlerden bilim insanlarının katkısıyla hayata geçirilen yapay zeka tabanlı uygulama, akciğer kanserini henüz birinci evrede, yüksek doğruluk oranlarıyla tespit edebiliyor. Doç. Dr. Ankışhan, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi İbni Sina Hastanesi'nde düzenlenen basın toplantısında yaptığı açıklamada, çalışmanın insan hayatı için taşıdığı kritik önemi vurguladı.
"Yaklaşık 1,5 yıllık titiz bir çalışmanın ardından akciğer kanserini birinci evrede yüzde 90'ın üzerinde bir doğrulukla teşhis edebildiğimizi ortaya koyduk." diyen Ankışhan, doğal ortamda kaydedilen konuşma seslerinin ileri sinyal işleme teknikleri ve geliştirdikleri yapay zeka algoritmaları ile analiz edildiğini kaydetti.
Erken Teşhisle Yaşam Şansı Artıyor
Projede görev alan AÜ Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Bülent Mustafa Yenigün ise çalışmanın ayrıntılarına ilişkin önemli bilgiler paylaştı. Akciğer kanserinin tedavisinde erken tanının yaşamsal bir öneme sahip olduğuna işaret eden Yenigün, düşük maliyetli ve zararsız bir tarama yöntemi geliştirmek hedefiyle çalıştıklarını belirtti.
Yenigün, "50 hasta ve 50 sağlıklı gönüllüden oluşan bir grupla çalıştık. Her bireyden yaklaşık iki dakikalık konuşma kaydı alındı ve analizler aynı koşullarda gerçekleştirildi. Sonuç olarak yüzde 90-92 oranında doğruluk sağlayan bir başarı elde ettik." ifadelerini kullandı.
Katılımcı sayısının artırılmasıyla uygulamanın çok daha yüksek bir güvenilirliğe ulaşabileceğini belirten Yenigün, ilerleyen süreçte binlerce veriyle hata payının asgariye indirileceğini vurguladı.
Akciğerlerdeki Değişim Sesten Tespit Ediliyor
Doç. Dr. Yenigün, akciğerde oluşan kitlelerin ve nodüllerin ses üretim mekanizmalarını etkileyerek belirgin değişikliklere yol açtığını açıkladı. Geliştirilen uygulamanın da bu değişiklikleri analiz ederek potansiyel akciğer kanseri bulgularına ilişkin uyarılar verdiğini ifade etti.
"Ses frekansı ve rezonanstaki değişiklikleri yapay zeka yardımıyla değerlendirerek, kitle oluşumu ihtimalini tespit edebiliyoruz. Böylece akciğer kanseri riski olan bireyler erken evrede sağlık kuruluşlarına yönlendirilebilecek." dedi.
Yakın Gelecekte Yaygın Kullanıma Girmesi Bekleniyor
Çalışmanın geleceğine ilişkin değerlendirmelerde bulunan Doç. Dr. Yenigün, hukuki ve mediko-legal süreçlerin tamamlanmasının ardından uygulamanın önümüzdeki 1-2 yıl içinde tarama programlarına entegre edilmesinin mümkün olduğunu bildirdi.
Bu önemli çalışma, Türkiye'nin sağlık teknolojileri alanındaki atılımlarını desteklerken, yerli ve milli imkanlarla üretilen yapay zeka çözümleriyle küresel arenadaki etkinliğini artırma yolunda güçlü bir adım olarak değerlendiriliyor.
