Dünyayı kimler yönetiyor gibi bir soruya herkes farklı cevaplar verecektir. Dünya üzerindeki devletleri, o ülkelerin halkları yönetir sözüne itirazlar gelse de genel doğru budur. Bunun yanı sıra dünyayı uluslararası kuruluşlar yönetir diyenlere katılmasak da doğruluk payı vardır.

Öyleyse, her alanda kurulu dernek, vakıf, birlik gibi kuruluşların bağlı olduğu uluslararası kuruluşlarda ne kadar etkin ve ne kadar söz sahibiyiz düşündük mü?

Örneğin, Birleşmiş Milletler’de dönem başkanlığımız önemli bir kazanımdır.

Türk Hava Yolları Yönetim Kurulu ve İcra Komitesi Başkanı M. İlker Aycı’ya Japon Hükümeti tarafından “Japonya Büyük Elçisi” ödülü verilmesi de ulusal bir gurur ve dikkate değer uluslararası başarıdır.

Yine aynı şekilde, THY Genel Müdürü Bilal Ekşi’nin İtalya Cumhurbaşkanı Sergio Mattarella tarafından verilen “İtalya Yıldız Şövalyesi Devlet Nişanı"nı alması da ülkemiz için gurur vesilesidir.

IWEC- Uluslararası Kadın Girişimciler Yarışması’nda Türkiye adına aday gösterilen TÜROB-Türkiye Otelciler Birliği Başkanı Müberra Eresin ödüle layık görüldü. Alkışlanacak bir başarı.

Kazanılan bu ödüllerin yanı sıra elbette uluslararası ticari ve sosyal kurumlarda söz sahibi olmak da büyük bir başarıdır.

İşte, böyle bir başarı haberi bir ay önce gelmişti. Uluslararası etkinliği olan, 120 ülkede 290 üye havayolu şirketiyle bu sektörün yüzde 80’ini temsil eden IATA

(Uluslararası Hava Taşıyıcıları Birliği) gibi önemli bir kuruluşa önce denetim kurulu başkanı seçilen Pegasus Hava Yolları CEO’su Mehmet Tevfik Nane, ardından Haziran 2022’de göreve başlamak üzere IATA Yönetim Kurulu Başkanı seçildi. IATA tarihinde ilk kez bir Türk yöneticinin seçildiği bu görev, kendisi ve şirketinden önce tabii ki Türkiye için bir gururdur. Bir yıl sürecek başkanlıktan sonra, Nane üç yıl süreyle İcra Kurulu Üyeliği yapacak.

Halen TUSAŞ (TAI) Genel Müdürü olan, THY eski Genel Müdürü Temel Kotil, 2006 yılında IATA Yönetim Kurulu Üyesi, 2010 yılında Avrupa Havacılık Birliği'nin (Association of European Airlines-AEA) yönetim kurulu üyesi, 2012’de başkan yardımcısı, 2013 yılında da başkanlığa seçilmişti. Bu da bir Türk için ilkti.

Başka bir sevindirici haber de denizcilik sektöründen geldi. Bu kez başarıya imza atan genç ve başarılı bir Türk kadınıydı.

Galataport İstanbul Liman İşletmesi’nin Genel Müdür Yardımcılığı Figen Ayan, kruvaziyer gemileri işleten şirketlerin üst kuruluş MedCruise Birliği’nin başkanlık görevine seçilen ilk Türk ve kadın oldu.

MedCruise Birliği, 21 ülkeden 74 üyeyle 140 kruvaziyer limanını temsil ediyor.

Tekrar havacılık sektörüne dönersek, geçmişte Sivil Havacılık Genel Müdürü olan Topa Bilgetin Toker, Ali Arıduru ve Bahri Kesici, kısa adı ECAC olan Avrupa Sivil Havacılık Konferansı Koordinasyon Kurulu Üyeliği, Bilal Ekşi ECAC Başkan Yardımcılığı, Genel Müdür Yardımcısı Haydar Yalçın, JAA (Ortak Havacılık Otoriteleri) Komite ve JAA Vakıf Yönetim Kurulu Üyeliği, EUROCONTROL Geçici Konsey Yürütme Kurulu Üyeliği, Başkan Yardımcılığı, Başkanlığı, Uçuş Güvenlik Vakfı Yönetim Kurulu Üyeliği, ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatı) Emniyet Yönetimi Panel Üyeliği yapmıştı.

Halen Sivil Havacılık Genel Müdür Vekili olan Prof. Kemal Yüksek, Mayıs 2021’de

Avrupa Sivil Havacılık Konferansı (ECAC) Koordinasyon Komitesi Üyeliğine seçildi.

44 üyesi olan ECAC, Avrupa Bölgesinde emniyetli, güvenli, verimli, sürdürülebilir bir havacılık anlayışını yerleştirmeyi amaçlayan uluslararası bir kuruluştur.

Havacılık sektöründe sivil kuruluşlardan biri olan Uluslararası Havalimanları Konseyi (Airports Council International- ACI World) ve alt kuruluşu ACI Europe’da Türk havalimanı işletmecileri üst düzey yöneticiler tarafından temsil ediliyor.

Bir süre öncesine kadar, TAV Airports CEO’su M. Sani Şener, ACI Global ve ACI Avrupa Yönetim Kurulu Üyeliği yaptı. Şimdi ise TAV Havalimanları İcra Kurulu Başkan Yardımcısı Serkan Kaptan, (ACI Europe) yönetim kurulu üyeliğine seçildi.

ACI Europe genel kurulunda, Avrupa’nın en büyük 10 havalimanına özel ayrılan kontenjan kapsamında İGA İstanbul Havalimanı CEO’su H. Kadri Samsunlu da yönetim kurulu üyeliğine seçilen ilk ve tek yönetim kurulu üyesi konumunda.

ACI Europe, 55 ülkede yılda 2,3 milyar yolcuya hizmet veren ve hava trafiğinin yüzde 90’ına hitabeden 500’den fazla havalimanını temsil eden bir kuruluş.

İGA İstanbul Havalimanı Planlamadan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı İsmail Polat, Avrupa Hava Seyrüsefer Emniyeti Teşkilatı (EUROCONTROL) “Performans Değerlendirme Komisyonu’nun (PRC) yedi üyesinden biri olarak seçilirken,

İGA’nın AOCC Direktörü Fatih Mere de EUROCONTROL - Airport Operations Team (AOT) Havalimanı Operasyon Gurubu Üyeliği görevini sürdürmektedir.

Çelebi Hava Servisi’nde EMEA (Avrupa, Orta Doğu, Afrika) Ülkeleri Yer İşletme ve Kargo Başkanı olan Atilla Korkmazoğlu, Havalimanı Hizmetleri Derneği (Airport Services Association- ASA) Başkanlığını sürdürüyor.

Çelebi Operasyon Direktörü, Taner Sarı Türk- Macar İşadamları Derneği’nde Başkan Yardımcısı olarak görev yapıyor.

Kısa adı TALPA olan Türkiye Havayolu Pilotları Derneği Genel Sekreteri Kpt. Plt. Okan Üreksoy, Uluslararası Havayolu Pilotları Dernekleri Federasyonu- IFALPA tarafından Kaza Analiz ve İnceleme Komitesi üyeliğine yeni atandı. TALPA, Avrupa Kokpit Birliği (ECA) Star Alliance Pilotları Derneği (ASAP) üyedir.

Havacılık sektöründe en fazla üyeye sahip Türkiye Sivil Havacılık Sendikası (Hava-İş) Uluslararası Taşımacılık İşçileri Federasyonu (ITF) üyesi olup, bu ve başka bir kuruluşun yönetim kurulu ve diğer organlarında temsil edilmiyor.

Havacılık işletmelerinin üye olduğu, kısa adı TÖSHİD olan Türkiye Özel Sektör Havacılık İşletmeleri Derneği’nin de aynı şekilde uluslararası bir kuruluşta üyeliği ve yöneticisi bulunmamaktadır.

Nasıl ki çok uluslu şirketlerde yöneticilik yapan Türk vatandaşlarıyla gururluysak aynı şekilde resmi ve sivil uluslararası kurum ve kuruluşlarda görev alabilen ve seçilme başarısı gösteren bu çok değerli yöneticileri kutluyor, başarılar diliyorum.

Böyle kuruluşlarda daha çok Türk görme temennimizi yineleyerek, dünyayı sevk ve idare eden, dahası yöneten ‘çok uluslu’ Türkler arttıkça ülkemizin adı da daha çok itibar kazanacaktır.

Mutlu yarınlar Türkiye’m.

Haydar Yalçın, EUROCONTROL Genel Müdürü’ne danışman oldu

Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nde (SHGM) 30 yıl çalışan ve Türk sivil havacılığına önemli katkıları olan, önceki genel müdür yardımcısı Haydar Yalçın, beyin göçünün son örneği olarak Avrupa Hava Seyrüsefer Teşkilatı-EUROCONTROL’da Genel Müdür Danışmanı oldu. EUROCONTROL’da daha önce Konsey Başkanlığı ve Başkan Yardımcılığı gibi görevlerde bulunan Yalçın, sivil havacılık mevzuatını iyi bilen deneyimli bir bürokrat olarak Ulaştırma Bakanlığı ve SHGM’nin uluslararası ilişkilerini de yürütüyordu. Genel Müdür olması beklenen, ancak görevden alınıp 15 ay bakanlık emrinde kızağa çekilen ve hiçbir iş yaptırılmadan maaş verilen Haydar Yalçın’ın yurt dışına gitmek yerine, Türkiye’de kalarak, tekrar görev beklediği, teklif gelmeyince de böyle bir görevi ülkemiz için kabul ettiği belirtildi.

Emeklilik dilekçesini Eylül ayında veren ve SHGM’den ayrılan Yalçın, Brüksel’e giderek görevine başladı.

1965 yılında Ankara'da doğan 1988’de ODTÜ Havacılık Mühendisliği’ni bitiren Haydar Yalçın 1989 yılında SHGM’de işe başlamıştı. 2004 yılından beri SHGM Genel Müdür Yardımcısı olan Yalçın, 2020 sebepsiz görevinden alınmıştı. 

Bir kitap: “Terminalin Sesi”

Hafta içinde postadan gelen bir kitabı bir solukta okudum. Singapur Airlines İstanbul Ofisi’nde Pazarlama Müdürü olarak görev yapan Derya Pekruh Gerçeker arkadaşımın gönderdiği ve Efeakademi Yayınları’ndan çıkan 128 sahifelik “Terminalın Sesi” adlı kitabın editörlüğünü geçmişte havacılık sektöründe çalışıp, şimdiyse öğretim üyeliği yapan Dr. Özlem Çapan Özeren yapmış. Havacılık sektöründe çalışmış veya halen çalışan Ş. Didem Keremoğlu, Levent Kaya, İlker Bekler, İclal Kayaoğlu, Derya Pekruh Gerçeker, Berrin Yazıcı, Belis Gülay ve Ayle Aslı Urla’nın Atatürk Havalimanı yıllarındaki iş hayatlarından kesitler sundukları kitapta anlatılanlar, yaşanmış deneyimler gerçekten tam bir ders niteliğinde. Editör Özeren’in dediği gibi “Havalimanı terminalleri, çok uluslu çok kültürlü yaşam alanlarıdır. Dünyanın küçültülmüş kopyası gibidir terminaller.

İstedik ki, çalışanların gözünden terminalleri ve yolcuları anlatalım.”

Doğrusu çok güzel bir çalışma olmuş.

Derya Hanım’ın kitapta anlattığı olay tam bir Study case (Vaka çalışması).

Singapur Airlines’ın Londra-Kuala Lumpur seferi sırasında arızalan ve Bakü’ye yönlendirilen Airbus 380 tipi uçağın 500’e yakın yolcusunu tahliyesini ve otellere yerleştirilip, yeni gelen uçakla gönderilmesi işini İstanbul’dan giderek nasıl çözdüklerini anlatması okumaya ve okullarda anlatılmaya değer bir olaydır.

Havacıların, insan sarrafı misali psikolog veya iyi bir halkla ilişkiler uzmanı gibi sorunları nasıl çözdüklerini, üzüntüleri, sevinçleri, hayal kırıklıkları, dayanışma gibi kavramların hayata yansımasını edebi sayılacak bir dille anlatmışlar. Hepsinin eline sağlık. Onları kutluyorum ve bu mütevazi kitabı havacılık sektörü hayali kuran gençlere öneriyorum. İyi okumalar.