Dünya ve özellikle de İslâm medeniyetinin yazılarını ve hat sanatının hususiyetlerini okura tanıtan ve üç ciltten oluşan klasik eser Kalem Güzeli, daha önce yayımlanmayan kısımlarının da dâhil edildiği yeni bir edisyonla geçtiğimiz haftalarda okurun beğenisine sunulmuştu. Okurun yoğun ilgi ve merakıyla karşılanan eser için, 5 Ekim Cumartesi günü, Taksim Camii Kültür Merkezi’nde bir tanıtım toplantısı gerçekleştirildi. Toplantıda, eseri yayıma hazırlayan M. Uğur Derman, okurun merak ettiklerini cevaplarken, kitabın yayım sürecini de anlattı.
“DEVAM ETTİRMEK İSTEDİM AMA OLMADI”
"Kalem Güzeli" eserinin hüsnühat sanatına dair neşredilmiş önemli bir eser olduğuna dikkati çeken Derman, "Mahmud Yazır, devrin hattatlarından dersler görmüş ama yaşlılık yıllarında da bu sanatla ilgili eser verme gayretine düşmüş. Hayatının son döneminde bu eseri kaleme almış ancak neşredememiş. Vefatına kadar 3,5 cildi hazırlamış ve sonrasına ömrü vefa etmemiş. Vefatından sonra ailesinden birisi bendenizle temas kurdu bu eserle ilgili ne varsa verdiler. ‘Mahmud Yazır'ın bu eserini acaba tamamlar mıyım?’ diye düşündüm ancak tamamlanır gibi değildi. Onun için 3,5 ciltle iktifa mecburiyetinde kaldım. Üç cildi daha önce yayınlanmıştı, yarım cildi de yeni edisyonla yayınlandı" açıklamasını yaptı.
“BASKISI BİTMİŞTİ FOTOKOPİYLE ÇOĞALTILIYORDU”
Derman, 1955'te yayınlanan "Son Hattatlar" eserinde Mahmud Yazır'ın bu eserinden bahsedildiğini ve eserin varlığından böylece haberi olduğunu ifade ederek, "Yazır'ın vefatından sonra eser tabii ki birilerinin önüne gitmiş ancak 'basılmaya değmez' bulunmuş. Bana da böyle bahsedilince hemen eseri görmek arzusuna kapıldım. Eseri incelediğimde zaman kaybetmeden basılması gerektiğini anladım. 1972 yılında da ilk kez yayınlandı. Yıllar içinde tükendi ve herkes fotokopi cildiyle çoğaltmaya başladı. Şimdi de nihayet ikinci baskıyla derli toplu bir şekilde okurla buluşmuş oldu" ifadelerini kullandı.
A’dan Z’ye Bir Baş Ucu Kitabı
M. Uğur Derman’ın gerçekleştirdiği tanıtım toplantısında hat sanatının tarihçesinden estetiğe, hattatlığın şartlarından kalem ve hokkaya, yazma çeşitlerinden yazının güzelliğine kadar geniş bir aralıkta eser değerlendirildi. İlk kez yayımlanmasının üzerinden elli yılı aşkın bir zaman geçmesine rağmen hâlen büyük bir ilgiyle aranan Kalem Güzeli eseri, Ketebe Yayınları’ndan çıkan yeni edisyonuyla, İslâm sanatları, kaligrafi ve hüsn-i hat ilgilileri ve araştırmacılar için bir rehber kitap olma hüviyeti taşıyor.
Ketebe Yayınları tarafından uzman bir ekiple hazırlanan eserin, proje koordinatörlüğünü hattat İbrahim Şengül yaparken, İslam Kültür Mirasında Hat San’atı ve pek çok kültürel esere imza atan M. Uğur Derman da eseri yayıma hazırlayan isim olmuştu.
Hat Sanatının ABC’si
Hüsn-i hat sanatının tarihsel önemine rağmen; hat sanatını ve hususiyetlerini, hattatları ve hat eserlerini tanıtan az sayıda eserin kaleme alındığı biliniyor. Merhum yazar Mahmud Bedreddin Yazır tarafından kaleme alınan, tam adıyla, “Medeniyet Âleminde Yazı ve İslâm Medeniyetinde Kalem Güzeli” bu hususta kendinden önce ve sonra yazılan eserlerden ayrılıyor.
Yazı ve hüsn-i hatta dair geniş bilgiler içeren Kalem Güzeli, dünyada ve İslam âleminde yazının gelişimi ve seyri, yazı alet ve takımları, yazı estetiği ve yazı ile ilgili daha pek çok ilmî ve felsefî bilgi içermesinin yanında hüsn-i hat meraklılarına da benzersiz bir kılavuz sunuyor.
