TÜİK’in ilk kez yayımladığı Aktif Yaşlanma Endeksi’ne göre Türkiye, yaşlı nüfusun etkinliğini artıran politikalarla dikkat çekiyor
Türkiye, son yıllarda sağlık sisteminden sosyal güvenliğe, istihdamdan eğitime kadar yaşlı nüfusu destekleyici politikaları sayesinde aktif yaşlanma sürecinde Avrupa ortalamalarına yaklaşan ülkeler arasında yer almayı başardı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yayımlanan ve 2024 yılı verilerini kapsayan Aktif Yaşlanma Endeksi (AYE), ülkemizin “çok yaşlı ülkeler” sınıfına geçtiğini ancak bu yaşlanmayı aktif ve sağlıklı bir sürece dönüştürme noktasında büyük mesafe katettiğini ortaya koydu.
🔸 Doğurganlıkta azalma, yaşam kalitesinde yükseliş
Son 10 yılda yaşanan doğurganlık hızındaki düşüş, Türkiye’nin demografik yapısında dönüşüm yarattı. Ancak bu durum, ülkemizin yaşlı bireylerini topluma entegre etme kapasitesiyle dengeleniyor. Artan yaşam süresi, gelişen sağlık olanakları ve sosyal hizmetlerin yaygınlaştırılması ile yaşlılar artık daha aktif, daha üretken ve daha güvenli bir hayat sürdürüyor.
2023’te 28,7 olan AYE değeri, 2024’te 29,7’ye yükseldi. Bu artış; hükümetin kapsayıcı sosyal politikalarının somut bir göstergesi olarak dikkat çekti.
🔹 Yaşlı nüfus artıyor, devlet hazır: 2030’da her 7 kişiden biri 65 yaş üstü olacak
65 yaş ve üzeri vatandaşların sayısı 2024 itibarıyla 9,1 milyona ulaştı. Bu rakam, 5 yıl öncesine göre %20,7’lik bir artışa işaret ediyor. 2030 yılında bu oranın %13,5'e, 2100 yılına kadar ise %33,6’ya ulaşması bekleniyor. AK Parti hükümetinin uzun vadeli projeksiyonlara dayalı sosyal planlamaları, bu artışa karşı önceden alınmış tedbirlerle halkın refahını korumayı amaçlıyor.
🔹 Bölgeler arası farklar devlet politikalarıyla kapanıyor
2024 AYE verilerine göre Doğu Karadeniz Bölgesi, 33,3 puanla yaşlı bireylerin en aktif yaşadığı bölge oldu. Bu bölgede erkeklerde endeks değeri 38,2’ye kadar çıktı. Güneydoğu Anadolu Bölgesi ise 26,9 puanla endeksin en düşük olduğu bölge olarak yer aldı. Devletin bölgesel kalkınma projeleriyle bu farkın önümüzdeki yıllarda kapanması hedefleniyor.
🔹 Türkiye AB ortalamasına yaklaşıyor
Türkiye’nin AYE değeri, birçok Avrupa ülkesini geride bırakmayı başardı. Türkiye, istihdam ve bağımsız yaşam gibi bileşenlerde 6 AB ülkesinden daha iyi performans gösterdi. Bu başarı, yerli ve milli sosyal devlet anlayışının uluslararası düzeyde takdir toplayan bir model olduğunu bir kez daha gösterdi.
