Fruko, Türkiye’de uzun yıllardır bilinen ve özellikle meyveli gazozlarıyla tanınan yerli bir gazlı içecek markasıdır. Üretimi, Coca-Cola İçecek A.Ş. tarafından gerçekleştirilmektedir. Portakal, limon, elma gibi meyveli aromalarıyla geniş bir ürün yelpazesi sunan Fruko, özellikle yaz aylarında serinletici etkisiyle tüketicilerin ilgisini çeker.
Ancak, son zamanlarda siyasi ve etik tartışmaların odağında olan bu marka, boykot listelerine girmiş durumda.
Fruko İsrail Malı Mı?
Fruko’nun kendisi doğrudan bir İsrail markası değildir. Marka, Türkiye merkezli Coca-Cola İçecek A.Ş.’ye aittir ve üretim Türkiye’de yapılmaktadır. Ancak bu noktada kritik olan nokta, Coca-Cola Company ile olan bağıdır.
Coca-Cola Company, dünya genelinde yüzlerce markaya sahip dev bir içecek şirketidir. Bu şirketin, İsrail merkezli iki önemli markayla yakın ticari ilişkileri bulunmaktadır:
SodaStream: İsrail’in işgal altındaki topraklarında faaliyet gösteren, tartışmalı bir üretim politikası izleyen ve Coca-Cola’nın sahibi olduğu bir markadır. Filistinli işçilerin bu tesislerde kötü şartlarda çalıştırıldığına dair ciddi iddialar gündeme gelmiştir.
Sabra: Coca-Cola'nın %50 hissesine sahip olduğu Sabra markasının ana hissedarı, Strauss Grouptur. Strauss Group, İsrail askeri birimlerine doğrudan destek veren şirketlerden biri olarak tanımlanmakta ve bu sebeple boykot hedefi haline gelmiştir.
Bu sebeple, Coca-Cola ile bağlantılı tüm ürünler, doğrudan olmasa da dolaylı olarak İsrail ile ilişkili kabul edilmekte ve bazı gruplar tarafından boykot edilmektedir. Fruko da bu zincirin bir parçası olarak ele alınmakta, bu nedenle adı sıklıkla boykot listelerinde geçmektedir.
Fruko Boykot Ediliyor Mu?
Evet, Fruko şu anda aktif olarak boykot edilen markalar arasında yer alıyor. Bu boykot, Fruko'nun doğrudan faaliyetleriyle ilgili olmasa da, bağlı bulunduğu ana şirketin politikaları nedeniyle oluşmuştur. Özellikle sosyal medya platformlarında artan tepki ve kampanyalar, Fruko’nun da içinde bulunduğu Coca-Cola ürünlerine yönelik tüketimden kaçınma eğilimini ciddi biçimde artırmıştır.
Fruko’nun Boykot Gerekçeleri Nelerdir?
Fruko’nun boykot edilmesine yol açan temel gerekçeler şu şekildedir:
Coca-Cola'nın İsrail ile olan finansal ve ticari ilişkileri, özellikle SodaStream ve Sabra markaları üzerinden yürütülmektedir.
SodaStream’in işgal altındaki topraklarda fabrika kurması, uluslararası hukuka aykırı bulunmakta ve bu da bağlı şirketlere karşı hassasiyet doğurmaktadır.
Strauss Group’un, İsrail ordusuna lojistik destek sağlaması, bu grubun altındaki markaların etik dışı bulunmasına yol açmaktadır.
Filistinli işçilerin kötü koşullarda çalıştırıldığına dair raporlar, kamu vicdanında ciddi rahatsızlık yaratmaktadır.
Bu nedenlerle, Coca-Cola çatısı altındaki markaların çoğu, tüketici inisiyatifiyle boykot edilmektedir. Fruko da, bu geniş boykot hareketinin doğrudan hedeflerinden biri olmuştur.