Donald Trump’ın yüksek vasıflı yabancı çalışanları hedef alan yeni “H-1B” vize düzenlemesi, özellikle Amazon, Google, Apple, Microsoft ve Meta gibi teknoloji devlerinde şok etkisi yarattı. 100 bin dolara çıkarılan tek seferlik vize başvuru ücreti, sadece iş dünyasında değil, ABD ekonomisinin genel dinamiklerinde de önemli kırılmalara yol açabilir.
Trump'tan teknolojiye dolaylı darbe mi?
19 Eylül’de imzalanan başkanlık kararnamesiyle “H-1B” vizesine başvuru ücreti 100 bin dolara çıkarıldı. Beyaz Saray, bu kararı “programın kötüye kullanımını önlemek” amacıyla aldığını belirtse de, iş dünyasında farklı yorumlar yankı buldu. Özellikle inovasyon odaklı sektörlerde çalışan yabancı uzmanların ABD dışına yönelmesi, ülkenin teknolojik üstünlüğünü zora sokabilir.
En çok etkilenecekler: amazon, google ve microsoft
Verilere göre yalnızca Amazon’da 10 binden fazla H-1B vizesiyle çalışan personel istihdam ediliyor. Microsoft, Meta, Google ve Apple gibi firmalarda da bu sayı binlerle ifade ediliyor. Trump’ın kararının ardından bu şirketlerin yeni yabancı yetenekleri işe alma süreçlerini gözden geçirdiği belirtiliyor.
Amerikan rüyası artık daha pahalı
H-1B vizeleri, özellikle bilgisayar mühendisliği, yazılım geliştirme, veri bilimi ve yapay zekâ gibi alanlarda çalışmak isteyen yabancı profesyoneller için ABD kapısını aralayan en kritik araçlardan biri. Ancak 100 bin dolarlık başvuru bedeli, birçok firma için bu süreci ekonomik olarak sürdürülemez hale getirebilir.
Beyaz Saray'dan seçici uygulama sinyali
Kararnameye göre doktorlar bu ücretten muaf tutulabilir. Ayrıca mevcut vize sahipleri yenileme sürecinde bu ücreti ödemeyecek. Ancak yeni başvurular için bu yüksek bedel, birçok küçük ve orta ölçekli şirketin uluslararası yetenek yarışında geri kalmasına yol açabilir.
Trump'ın adımı göçmenlik sistemini mi yeniden şekillendiriyor?
Donald Trump’ın uzun süredir savunduğu katı göçmenlik politikaları, sadece sınır güvenliğiyle sınırlı kalmıyor. H-1B kararının arka planında da benzer bir strateji yatıyor: “Amerikan işçisini koruma” politikası. Ancak bu yaklaşım, nitelikli yabancı çalışanlara sırt çevirme riskini beraberinde getiriyor.
ABD’de 730 binin üzerinde H-1B çalışanı bulunuyor
2024 yılı itibarıyla ABD'de yaklaşık 730 bin H-1B vizesine sahip çalışan bulunuyor. Bunların büyük çoğunluğu, özellikle Hindistan ve Çin vatandaşları arasından seçilmiş yüksek eğitimli profesyonellerden oluşuyor. Yeni düzenleme, bu sayının önümüzdeki yıllarda dramatik biçimde düşebileceği öngörüsünü beraberinde getiriyor.
Yabancı yetenekleri kaybetmek: iş gücü krizinin habercisi mi?
Trump’ın adımı bazı çevrelerce “yerli istihdam için pozitif” görülse de, teknoloji sektöründe derin bir bilgi boşluğu oluşabileceği ifade ediliyor. İnovasyonun yavaşlaması, rekabetçiliğin zayıflaması ve şirketlerin operasyonlarını yurt dışına kaydırması gibi zincirleme etkiler, ABD ekonomisi için büyük bir tehdit haline gelebilir.
Elon Musk destekliyor, Cumhuriyetçiler bölünmüş durumda
Teknoloji lideri Elon Musk gibi isimler uzun süredir H-1B programının önemini vurgularken, bazı Cumhuriyetçi siyasetçiler bu vize türünün Amerikan iş gücüne zarar verdiğini savunuyor. Ancak Trump’ın son hamlesi, bu iç tartışmayı daha da büyütecek gibi görünüyor.
ABD teknolojik liderliğini kaybedebilir mi?
H-1B vizeleri sayesinde ABD, dünyanın dört bir yanından gelen en yetenekli mühendis ve bilim insanlarını bünyesine katabiliyordu. Bu programın daralması; yenilikçi ürünlerin çıkış hızını azaltabilir, start-up’ların büyüme potansiyelini zayıflatabilir ve en önemlisi ABD'nin küresel teknolojik liderliğini riske atabilir.
