İngiltere, uzun süredir sorunlarla gündemde olan Ajax zırhlı muharebe aracı programında önemli bir adım atarak tüm test faaliyetlerini durdurma kararı aldı. Yaklaşık 6 milyar sterlinlik bütçeye sahip olan proje, yıllardır devam eden teknik arızalar, gecikmeler ve güvenlik endişeleri nedeniyle yeniden tartışma konusu oldu.
Savunma tedarikinden sorumlu bakan Luke Pollard, güvenlik açısından temkinli davranılması gerektiğini belirterek testlere ara verildiğini açıkladı. Bu karar, daha önce kasım ayında araçların eğitim ve tatbikatlarda kullanımının askıya alınmasının ardından geldi. Söz konusu adım, devam eden bir güvenlik incelemesine zemin hazırlamak amacıyla atıldı.
General Dynamics tarafından Güney Galler’de üretilen Ajax araçları, İngiltere’nin 2014’te verdiği siparişten bu yana ciddi teknik problemlerle karşı karşıya kaldı. Program, geçen yıllar boyunca hem performans eksiklikleri hem de sürekli ertelenen teslimat takvimi nedeniyle eleştirildi.
Rahatsızlıklar sebebiyle testler durdu
Son olarak ordunun yürüttüğü denemelerde yaklaşık 30 askerin gürültü ve titreşimden olumsuz etkilendiği bildirildi. Askerlerin yaşadığı rahatsızlıklar arasında şiddetli sarsıntı hissi ve mide bulantısı gibi belirtilerin bulunduğu basına yansıdı. Bu gelişmeler, araçların personel sağlığı açısından yeterince güvenli olup olmadığına dair soru işaretlerini artırdı.
Luke Pollard, yürütülen güvenlik incelemesinin sonuçlarının yakın zamanda kamuoyuyla paylaşılacağını ve yeni yıl içinde testlere yeniden başlanıp başlanmayacağına karar verileceğini ifade etti. İncelemeden çıkacak bulguların, Savunma Yatırım Planı kapsamında alınacak daha geniş çaplı kararlarla uyumlu olacağı da vurgulandı.
20 yılın en büyük zırhlı araç anlaşması
Toplamda 589 adet Ajax aracının 2020 civarında envantere girmesi planlanıyordu. Ancak yaşanan aksaklıklar nedeniyle bu hedef önce ertelendi, ardından 2025’e kaydırıldı. Gecikmelere rağmen İngiltere, ilk Ajax aracını ancak geçtiğimiz ay teslim alabildi. Bu sözleşme, son 20 yıl içinde ülkenin imzaladığı en büyük zırhlı araç tedarik anlaşması olarak öne çıkıyor.
Öte yandan Ulusal Denetim Ofisi, askeri tedarik süreçlerinde yapısal sorunlar bulunduğuna dikkat çekti. Kurum, projede bütçe aşımları yaşandığını, mali planlamanın yetersiz kaldığını ve hedeflenen tasarrufların sağlanamadığını belirterek Ajax programını savunma harcamalarındaki genel sorunların somut bir örneği olarak değerlendirdi.
