ortadoğu'da tansiyon artıyor
Ortadoğu’da tansiyon her geçen gün daha da yükselirken, Amerika Birleşik Devletleri, Irak başta olmak üzere bölgedeki diplomatik misyonlarında ve askeri üslerinde tahliye hazırlıklarına başladı. ABD Dışişleri Bakanlığı, özellikle Bağdat Büyükelçiliği’nden “zorunlu olmayan personelin” planlı şekilde ayrılması için çalışmalar yürütüyor.
Pentagon kaynaklarına göre, Bahreyn gibi bazı Körfez ülkelerindeki üslerde konuşlu ABD askerlerinin ailelerine gönüllü ayrılma izni verilmiş durumda. Katar’daki El Udeyd Hava Üssü'nde ise şimdilik herhangi bir tahliye planı bulunmuyor.
karşılıklı restleşmeler petrol fiyatlarını etkiliyor
Konuyla ilgili konuşan Amerikan ve Iraklı yetkililer, söz konusu tahliye kararlarının ardında “özel ve açıklanmayan” güvenlik tehditlerinin bulunduğunu belirtiyor. Resmî açıklama yapılmamakla birlikte, bu adımların olası bir bölgesel çatışmaya hazırlık amacı taşıdığı yorumları yapılıyor. Haberlerin yayılmasının ardından küresel petrol piyasalarında dalgalanma gözlemlendi. Brent petrolün varil fiyatı 3 dolar artışla 69,18 dolara yükseldi.
israil - iran gerilimi
Aynı saatlerde İsrail basınında yer alan haberler, ülkenin İran’a yönelik ani bir askeri operasyon gerçekleştirmeye “çok yakın” olduğunu öne sürdü. Bu iddialar, özellikle İran’ın nükleer programı ve bölgedeki vekil güçlerine sağladığı destekle ilişkilendiriliyor.
Tahran yönetimi ise bu olasılığa karşı sert uyarılarda bulundu. İran Savunma Bakanı Aziz Nasirzade, İran’a yönelik herhangi bir saldırının, karşı tarafın “gizli nükleer tesislerini hedef alan” misillemelerle yanıtlanacağını açıkladı.
mesud pezeşkiyan'dan net yanıt
İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan da bölgedeki gerilime ilişkin dikkat çeken açıklamalarda bulundu. Pezeşkiyan, ABD ile yürütülen nükleer görüşmelerin baskı altına alındığını öne sürerek, İran’ın bilimsel ve stratejik bağımsızlığından asla taviz vermeyeceğini vurguladı. “Kimse bize bu bilime sahip olmamamız gerektiğini söyleyemez,” diyen Pezeşkiyan, ülkesinin nükleer alandaki ilerlemesinin durdurulamayacağını savundu.
olası bir savaş kaçınılmaz mı?
Uzmanlara göre İsrail’in İran’a yönelik gerçekleştireceği olası bir saldırı, sadece iki ülkeyi değil, tüm bölgeyi içine çeken zincirleme bir çatışmayı tetikleyebilir. İran’ın desteklediği Hizbullah, Irak’taki Şii milis gruplar, Suriye’deki İran yanlısı yapılar ve Yemen’deki Husiler gibi aktörlerin de sürece dâhil olabileceği belirtiliyor.
Irak’ta hâlihazırda yaklaşık 2.500 ABD askeri bulunurken, ülkede İran’a yakın grupların güvenlik güçleri içerisindeki etkisi de dikkat çekici boyutlarda. Gazze’de Ekim 2023’te başlayan savaş sonrası Irak topraklarında Amerikan üslerine yönelik saldırıların sıklaşması, mevcut gerilimin geldiği boyutu gözler önüne seriyor.
deniz ticareti risk altında mı?
İngiltere'nin denizcilik otoriteleri ise artan bölgesel tehditlerin, Basra ve Umman Körfezleri ile Hürmüz Boğazı’ndaki deniz trafiğini tehdit edebileceği uyarısında bulundu. Gemilerin, İran kıyılarına yakın sulardan geçerken azami dikkat göstermeleri tavsiye ediliyor.
