Birleşik Krallık ve Norveç, Kuzey Atlantik’te artan Rus denizaltı faaliyetlerine karşı ortak bir savunma hattı kurmak amacıyla yeni bir anlaşma imzaladı. “Lunna House Anlaşması” olarak adlandırılan bu iş birliği, iki ülkenin donanmalarının bölgedeki devriye faaliyetlerini koordine biçimde yürütmesini ve kritik altyapıların korunmasını hedefliyor.
Anlaşma, Birleşik Krallık Savunma Bakanı John Healey ile Norveç Savunma Bakanı Tore O. Sandvik tarafından imzalandı. Yeni pakt kapsamında, Grönland, İzlanda ve Birleşik Krallık çevresinde görev yapmak üzere Type 26 sınıfı denizaltı savunma harbi fırkateynlerinden oluşan birleşik bir filo konuşlandırılacak. Bu kapsamda Birleşik Krallık 8, Norveç ise en az 5 adet fırkateynle katkı sunacak.
Birleşik Krallık Savunma Bakanlığı’na göre bu adım, son iki yılda ülkenin kara sularında tespit edilen Rus deniz varlığının %30 oranında artması üzerine hayata geçirildi.
Deniz Altı Altyapılar Ortak Koruma Altında
Ortak filo, yalnızca askeri gözlem ve devriye faaliyeti yürütmekle kalmayacak; aynı zamanda iletişim, enerji ve veri transferi açısından hayati önem taşıyan deniz altı kabloları ile boru hatlarının güvenliğini sağlamakla da görevli olacak. Hızlı müdahale kabiliyeti için bakım tesisleri, ekipman ve teknolojinin paylaşımı da anlaşma kapsamına dahil edildi.
“Lunna House Anlaşması”, Eylül 2025’te imzalanan ve yaklaşık 12,7 milyar dolarlık bütçesiyle İngiltere tarihinin en büyük savaş gemisi sözleşmesi olarak kayda geçen Type 26 fırkateyn programı üzerine inşa edildi.
“Tarihi Anlaşma, Kritik Altyapıların Korunmasına Güç Katıyor”
Anlaşmaya ilişkin değerlendirmede bulunan Birleşik Krallık Başbakanı Keir Starmer, şu ifadeleri kullandı:
“Norveç ile imzaladığımız bu tarihi anlaşma, sınırlarımızı ve ülkelerimizin bağlı olduğu kritik altyapıları koruma kapasitemizi güçlendiriyor. Kuzey Atlantik'te yürütülecek ortak donanma iş birliğiyle güvenliği artırıyor, Birleşik Krallık’ta binlerce kişiye istihdam sağlıyor ve Britanya’nın dünya çapındaki gemi inşa yetkinliğini ortaya koyuyoruz.”
Sadece Devriye Değil: Eğitim ve Silah Sistemleri de Dahil
Anlaşma, donanma devriyeleriyle sınırlı kalmıyor. İngiltere, Norveç’in insansız mayın temizleme ve sualtı harp sistemleri için geliştirdiği “ana gemi” (mothership) programına da katılacak. Ayrıca Kraliyet Deniz Piyadeleri, yıl boyunca Norveç’te zorlu iklim koşullarında eğitim alacak.
Birleşik Krallık, Norveç üretimi deniz saldırı füzeleri ile Sting Ray torpidolarını envanterine dahil etmek üzere iş birliğini derinleştirecek. Ortak deniz tatbikatları da artırılacak.
“Kuzey Atlantik’i Tek Bir Güç Gibi Devriye Edeceğiz”
İki ülke, NATO’nun kuzey sularda otonom sistemlerin kullanımı konusundaki çalışmalarında da öncü rol üstlenmeyi planlıyor.
Savunma Bakanı John Healey ise anlaşmanın Avrupa güvenliğine katkı sağladığını vurguladı:
“Lunna House Anlaşması sayesinde, Kuzey Atlantik’i tek bir güç gibi devriye edeceğiz. Arktik’te birlikte eğitim yapacak, vatandaşlarımızı şimdi ve gelecekte koruyacak ileri düzey ekipmanları birlikte geliştireceğiz.”
Bu iş birliği, Rusya’nın Arktik ve Kuzey Atlantik’teki deniz faaliyetlerine karşı Avrupa’nın kolektif yanıtı olarak değerlendiriliyor. Anlaşma, hem savunma kapasitesini artırıyor hem de iki ülkenin savunma sanayii ve teknolojik iş birliğini derinleştiriyor.
