İran'da Sessizlik Endişeleri Artırıyor
İsrail’le yaşanan çatışmaların ardından İran’da dikkatler bir kişiye çevrildi. Ülkenin dini lideri Ayetullah Ali Hamaney. Yaklaşık bir haftadır ortalarda görünmeyen Hamaney’in akıbetiyle ilgili resmi bir açıklama yapılmazken, halk endişeli, siyasi kulisler ise hareketli.
İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney, savaşın sona ermesinin üzerinden günler geçmesine rağmen kamuoyunun karşısına çıkmadı. İsrail ile İran arasındaki çatışmaların ardından ilan edilen geçici ateşkese rağmen, Tahran'da hâkim olan suskunluk, halkta büyük bir merak ve spekülasyona neden oldu. "Hamaney nerede?" sorusu şu an ülkede en çok konuşulan gündem maddesi haline gelmiş durumda.
Yetkililer Sessiz, Suikast İddiaları Güçleniyor
İran devlet televizyonu dahi Hamaney’in ortadan kaybolmasını gündeme taşırken, Hamaney’in ofisinden gelen açıklamalar belirsizliği gidermedi. Ofis arşiv sorumlusu Mehdi Fazaeli, “Yüce lideri korumakla görevli insanlar işlerini iyi yapıyor. Dua edelim.” demekle yetindi.
Güvenlik kaynaklarına göre Hamaney, suikast ihtimali nedeniyle yüksek güvenlikli bir sığınakta tutuluyor. İletişim dahil her türlü temasın kesildiği, liderin yalnızca çok sınırlı bir ekiple bağlantıda olduğu belirtiliyor.
Gölge Liderlik Tartışmaları Başladı
Ortaya atılan bir diğer dikkat çekici iddia ise, Hamaney’in olası halefler olarak üç yüksek din adamını belirlediği yönünde. İsrail’in olası suikast planları nedeniyle “olağanüstü güvenlik protokolleri” uygulandığı ifade edilirken, Tahran kulislerinde ise farklı sesler yükseliyor: Hamaney’in kaybolmasıyla birlikte siyasi iktidar mücadelesi başladı.
Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan önderliğinde şekillenen ılımlı kanadın, ABD ile diplomatik normalleşme sinyalleri verdiği; buna karşılık Yargı Başkanı Mohseni-Ejei ve Genelkurmay Başkanı Mousavi gibi muhafazakâr figürlerin denge kurmaya çalıştığı aktarılıyor.
Aşura’ya Kadar Görünmezse...
İngiltere merkezli düşünce kuruluşu Chatham House’un Orta Doğu Program Direktörü Sanam Vakil, Hamaney’in kamuoyuna çıkmaması halinde bunun ciddi sonuçlar doğurabileceğini belirtti. Vakil şu ifadeyi kullandı:
“Aşura törenine kadar görünmemesi, halkın sağlığı veya liderliği konusunda büyük endişelere kapılmasına neden olur.”
Aşura törenleri temmuz ayının ilk haftasında düzenlenecek. Bu tarihe kadar dini liderin kameralar karşısına çıkmaması, hem ülke içi politik dengeleri hem de bölgesel diplomatik ilişkileri derinden etkileyebilir.
Tahran’da Belirsizlik, Bölge Genelinde Gerilim
Savaşın şimdilik durmasıyla birlikte İran’da siyasi sarsıntıların fitili ateşlenmiş durumda. Hamaney’in ortadan kaybolması, yalnızca halk arasında değil, devlet kademelerinde de ciddi soru işaretleri yaratıyor. İran tarihinde “lider boşluğu” olasılığı çok nadir görülse de, mevcut tablo yeni bir dönemin habercisi olabilir.
