Hürmüz Boğazı'nın jeopolitik konumu
İran ile Umman arasında yer alan Hürmüz Boğazı, Basra Körfezi’ni Umman Körfezi ve Hint Okyanusu’na bağlayan dar bir su yoludur. En dar yeri yaklaşık 33 kilometre genişliğindedir. Uluslararası deniz trafiği için her iki yönde 2 millik geçiş koridorları belirlenmiştir.
deniz Ticareti Açısından Önemi nedir?
Dünya genelinde deniz yoluyla taşınan petrolün yaklaşık yüzde 20’si bu boğazdan geçmektedir. Günlük ortalama 20 milyon varil petrol ve sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) sevkiyatı, başta Çin, Hindistan, Japonya ve Güney Kore olmak üzere enerji ihtiyacı yüksek ülkelere ulaşır.
İran’ın Boğaz Üzerindeki Kontrolü
Boğazın kuzey kıyısı İran’a aittir. Bu durum, İran’a hem bölgesel hem de küresel ölçekte stratejik bir avantaj sağlar. İran, zaman zaman boğazı kapatma tehdidinde bulunarak enerji piyasalarını ve diplomatik dengeleri etkileyebilecek güce sahip olduğunu göstermiştir.
İran’ın Hürmüz Boğazı üzerindeki kontrolü, ona sadece askeri değil, aynı zamanda diplomatik bir koz da kazandırmaktadır. Enerji arzının güvenliği konusunda söz sahibi olan İran, bu avantajı uluslararası müzakerelerde etkin biçimde kullanmaktadır.
boğazın güvenlik riski
İran’ın nükleer programı ve Batı ile yaşadığı diplomatik gerginlikler, Hürmüz Boğazı çevresinde askeri hareketliliğe neden olmaktadır. Özellikle son yıllarda İsrail’in İran’a yönelik askeri operasyonları boğazdaki güvenlik endişelerini artırmıştır.
ticaret üzerindeki etkisi
Hürmüz Boğazı’nda yaşanacak herhangi bir kesinti ya da kriz durumu, sadece enerji arzını değil, küresel ticaret dengelerini de etkileyebilir. Bu nedenle boğazın güvenliği, uluslararası toplum için vazgeçilmez bir öncelik haline gelmiştir.
