İklim Krizinde Eşi Görülmemiş Alarm:
Sera gazı emisyonları rekor kırdı, sıcaklık 1,5 dereceyi aştı, deniz seviyesi yükselişi hızlandı – gezegen alarm veriyor.
Dünyanın önde gelen 60’tan fazla iklim bilimcisi, küresel ısınma ve çevresel bozulmanın kritik eşiğe geldiği uyarısında bulundu. Earth System Science Data dergisinde yayımlanan yeni rapora göre, karbon salımı, sıcaklık artışları ve deniz seviyesi yükselmeleri dahil olmak üzere pek çok temel iklim göstergesi insanlık tarihinde ilk kez bu kadar kritik seviyelere ulaştı.
Uzmanlar, dünya genelinde iklim sisteminin artık daha önce hiç gözlemlenmemiş bir hızla değiştiğine dikkat çekiyor.
Dakikada 100 Bin Ton Karbon: Emisyonlar Rekor Kırdı
Fosil yakıtların yakılması ve ormansızlaşma, 2024 yılında da sera gazı emisyonlarının rekor seviyelere ulaşmasına neden oldu. Son on yılın ortalamasına göre dünya, her yıl 53,6 milyar ton karbondioksit veya eşdeğeri gaz salıyor. Bu da dakikada yaklaşık 100 bin ton karbon emisyonu anlamına geliyor.
Bilim insanları, bu hızla devam edildiği takdirde, insanlığın küresel sıcaklık artışını 1,5°C ile sınırlandırma hedefi doğrultusunda atmosfere salabileceği kalan karbon bütçesinin sadece iki yıl içinde tükenebileceğini ifade ediyor.
1,5 Derecelik Eşik Aşıldı: Tehlike Kalıcı mı?
Geçtiğimiz yıl, küresel ortalama sıcaklık artışı ilk kez 1,5°C sınırını geçti. Bu sınır, Paris Anlaşması'nın temel iklim hedeflerinden biriydi. Bilim insanları, bu artışın geçici mi yoksa kalıcı mı olduğunu henüz kesin olarak değerlendirebilmiş değil; ancak eğilimler, ısınmanın kalıcı hale gelme riskiyle karşı karşıya olduğumuzu gösteriyor.
Deniz Seviyesi Yükseliyor: Son 5 Yılda İki Kat Hızlandı
1901-2018 yılları arasında okyanus seviyeleri yılda 2 milimetreden az artarken, bu oran son yıllarda yılda 4,3 milimetreye kadar yükseldi. Bu hızlı yükseliş, kıyı kentleri ve ada ülkeleri için doğrudan bir varoluş tehdidi anlamına geliyor.
Dünya’nın Enerji Dengesizliği: Gizli Tehdit
İklim krizindeki ana göstergelerden biri de, Dünya enerji dengesizliği. Yani gezegenin güneşten aldığı enerji ile uzaya geri yansıttığı enerji miktarı arasında ciddi bir fark oluşuyor. Bu fazlalığın %91’ini şu ana dek okyanuslar emdi. Ancak bu emilim kapasitesinin sınırına yaklaşıldığı ve okyanusların ne kadar daha dayanabileceği bilinmiyor.
Bilim İnsanlarından Açık Uyarı: “Geri Dönüş Zorlaşacak”
Rapora katkı sunan uzmanlar, özellikle önümüzdeki 10–20 yıl içinde dünyanın daha sert, daha yıkıcı ve daha öngörülemez iklim olaylarıyla karşı karşıya kalacağını belirtiyor. Sıcak hava dalgaları, kuraklıklar, aşırı yağışlar ve buzulların erimesi gibi etkiler hem doğal ekosistemleri hem de insan yaşamını ciddi biçimde tehdit ediyor.
Bilim insanlarına göre artık zaman daralıyor; mevcut politikalar ve önlemler, küresel sıcaklık artışını durdurmakta yetersiz kalıyor.
