İran’dan Kritik Hamle
İran, İsrail’in Tel Aviv’i balistik füzelerle hedef almasının ardından dünyanın en stratejik enerji geçiş noktalarından biri olan Hürmüz Boğazı’nı gemi trafiğine kapattığını duyurdu. Resmî açıklamada, “Başka bir duyuruya kadar Hürmüz Boğazı’ndan hiçbir geminin geçişine izin verilmeyecektir” ifadelerine yer verildi.
Bu adım, küresel petrol ve LNG arzını doğrudan etkileyebilecek bir gelişme olarak, enerji piyasalarında şok etkisi yarattı.
“Hürmüz Boğazı Gemi Trafiğine Kapatılmıştır”
Hürmüz Boğazı, küresel petrol ticaretinin yaklaşık %30’unun, LNG ticaretinin ise %20’sinin gerçekleştirildiği hayati bir geçiş noktasıdır. Günlük 17 ila 20 milyon varil ham petrol, bu boğaz üzerinden dünya pazarlarına sevk edilmektedir.
- Asya ülkeleri (Çin, Hindistan, Japonya, Güney Kore) ile birlikte Avrupa’nın enerji güvenliği de doğrudan tehdit altına girmiştir.
- Katar ve BAE'nin tüm LNG ihracatı da bu bölge üzerinden sağlanmaktadır.
İsrail'in Saldırısı, İran'ın Sert Tepkisini Getirdi
İsrail, 13 Haziran’da İran’a yönelik çok kapsamlı bir hava saldırısı gerçekleştirdi. Bu saldırılarda:
İran Genelkurmay Başkanı, Devrim Muhafızları Komutanı ve 9 nükleer bilim insanı şehit oldu,
Toplam 78 sivil hayatını kaybetti.
İran’ın Tel Aviv’e yaptığı füze misillemesinde ise:
3 kişi öldü, 91 kişi yaralandı.
Tahran yönetimi, İsrail'in bu saldırılarına karşı sadece askeri değil, stratejik bir yanıt vererek Hürmüz Boğazı’nı kapattı.
PETROL FİYATLARI TIRMANIYOR
İsrail-İran geriliminin etkisiyle petrol fiyatlarında büyük bir sıçrama yaşandı. Gün içerisinde:
Petrol fiyatları %7’den fazla artış gösterdi,
Varil fiyatı 73,58 dolara çıkarak son 5 ayın en yüksek seviyesine ulaştı.
Enerji uzmanları, Hürmüz Boğazı'nın kapalı kalmaya devam etmesi durumunda fiyatların 100 dolar seviyesine çıkabileceği uyarısında bulunuyor.
Küresel Risk Yönetimi Başkanı Arne Lohmann Rasmussen, “Bu boğazın kapanması petrol piyasaları için gerçek anlamda en büyük kâbustur” ifadelerini kullandı.
DENİZ TİCARETİNDE ASKERİ GERİLİM UYARISI
İngiltere Deniz Ticaret Organizasyonu (UKMTO) ile Baltık ve Uluslararası Denizcilik Konseyi (BIMCO), Orta Doğu'da artan gerilimlerin kritik su yollarında askeri hareketliliği artırabileceği ve lojistik akışı kesintiye uğratabileceği uyarısında bulundu.
İran’ın Ekonomik Dengesi de Boğaza Bağlı
Bazı analizlere göre, İran Hürmüz Boğazı’nı uzun süre kapalı tutamayabilir. Çünkü , İran’ın petrol ihracatının tamamı bu geçişe bağımlı,
En büyük ticaret ortağı olan Çin’in petrol ihtiyacı da bu boğazdan karşılanıyor.
Ancak Tahran yönetiminin bu hamlesi, askeri ve siyasi iradesini kararlılıkla ortaya koyduğunu gösteriyor.