İsrail, Somali’den tek taraflı olarak ayrıldığını ilan eden Somaliland’ı “bağımsız bir devlet” olarak tanıdığını duyurdu. Bu kararla birlikte İsrail, Somaliland’ı tanıyan ilk ülke oldu. Söz konusu adım, uluslararası hukuk ve bölgesel dengeler açısından yeni bir krizi tetiklerken, Türkiye’den art arda sert açıklamalar geldi.
Netanyahu Hükümeti Tanıma Kararını İmzaladı
İsrail Başbakanlık Basın Ofisi tarafından yapılan açıklamada, İsrail’in Somaliland’ı resmen bağımsız bir ülke olarak tanıdığı bildirildi. Açıklamaya göre Başbakan Binyamin Netanyahu, Dışişleri Bakanı Gideon Saar ve Somaliland yönetiminin başındaki Muhammed Abdullahi arasında karşılıklı tanıma kararını içeren belge imzalandı.
İmza sürecine ilişkin görüntülü görüşme kayıtları da kamuoyuyla paylaşıldı. Netanyahu, karardan duyduğu memnuniyeti dile getirirken, Abdullahi’yi resmi ziyaret için İsrail’e davet etti.
Abraham Anlaşmaları Vurgusu Dikkat Çekti
Netanyahu, Somaliland’ın İsrail ile ilişkilerin normalleşmesini öngören Abraham Anlaşmaları’na katılma isteğini de gündeme getirdi. Bu talebin, ay sonunda ABD Başkanı Donald Trump ile yapılması planlanan görüşmede ele alınacağını ifade etti. Bu açıklama, kararın sadece Afrika Boynuzu’yla sınırlı kalmayacağına işaret etti.
Türkiye’den Jet Hızında ve Sert Açıklama
İsrail’in kararının ardından Türkiye’den ilk resmi tepki Dışişleri Bakanlığı’ndan geldi. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Öncü Keçeli, İsrail’in Somaliland’ı tanımasının Somali’nin iç işlerine açık bir müdahale olduğunu vurguladı.
Keçeli, bu adımın Netanyahu hükümetinin uluslararası hukuku hiçe sayan ve bölgesel istikrarsızlığı derinleştiren politikalarının yeni bir örneği olduğunu belirterek, Somali’nin toprak bütünlüğüne yönelik desteğin kararlılıkla süreceğini ifade etti.
“Afrika Boynuzu’nda Gerilimi Artırır”
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Burhanettin Duran da karara sert tepki gösterdi. Sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, İsrail’in Somaliland’ı tanımasının uluslararası hukukun açık bir ihlali olduğunu belirtti.
Duran, bu adımın Somali’nin egemenliğini hedef aldığını ve Afrika Boynuzu’ndaki hassas dengeleri daha da kırılgan hale getirdiğini vurguladı. Uluslararası topluma çağrıda bulunan Duran, bu tür tek taraflı girişimlere karşı ortak bir duruş sergilenmesi gerektiğini ifade etti.
Somaliland Meselesi Neden Kritik?
Somaliland, 1991 yılında Somali’den tek taraflı olarak ayrıldığını ilan etmiş olsa da bugüne kadar uluslararası toplum tarafından bağımsız bir devlet olarak tanınmadı. Somali yönetimi, Somaliland’ı ülkenin ayrılmaz bir parçası olarak görüyor ve bölgeyle ilgili tüm kararların yalnızca Mogadişu yönetiminin yetkisinde olduğunu savunuyor.
Türkiye Arabuluculukla Krizi Düşürmüştü
Somaliland ile Etiyopya arasında 2024 başında imzalanan ve Etiyopya’ya denize erişim imkânı sağlayan mutabakat zaptı, Somali ile Etiyopya arasında ciddi bir diplomatik krize yol açmıştı. Bölgesel ve uluslararası girişimlerden sonuç alınamazken, Türkiye’nin Ankara Süreci kapsamında yürüttüğü diplomasi belirleyici olmuştu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ev sahipliğinde Aralık ayında Ankara’da gerçekleştirilen görüşmelerde, Somali’nin toprak bütünlüğü teyit edilmiş ve tarafların karşılıklı kazanç temelinde iş birliği yapması konusunda mutabakata varılmıştı.
