İsrail'e Karşı Diplomatik Rüzgar Tersine Dönüyor
Birleşmiş Milletler’de tam üyelik hakkı ABD vetosuyla engellenen Filistin, uluslararası alanda güç kazanmaya devam ediyor. Aralarında Fransa, İngiltere ve Kanada’nın da bulunduğu 10 ülke daha Filistin Devleti'ni tanıyacağını açıkladı. Böylece İsrail'in küresel yalnızlığı daha da derinleşti.
BM Üyeliği İçin Kritik Engel: ABD Vetosu
Filistin’in Birleşmiş Milletler’de tam üyelik süreci, 1974'te FKÖ’nün gözlemci statüsü almasıyla başladı. 1988’deki bağımsızlık ilanı sonrası bu statü Filistin’e geçti. 2012 yılında ise “üye olmayan gözlemci devlet” konumuna yükseldi. Ancak bu statü, BM’de oy hakkı gibi diplomatik avantajlar sunmuyor.
Tam üyelik için Güvenlik Konseyi'nin onayı gerekiyor. Ancak daimi üyelerden biri olan ABD, süreci defalarca veto etti. Nisan 2024’teki son oylamada 12 ülke lehte oy kullanırken, ABD vetosu sonucu üyelik başvurusu yine reddedildi.
Yeni Dalga: 10 Ülke Daha Tanıyacak
Filistin’e destek veren ülkelerin sayısı giderek artıyor. Fransa, İngiltere, Kanada, Avustralya, Belçika, Lüksemburg, Malta, Portekiz, Andorra ve San Marino’nun Filistin’i resmen tanıyacağı bildirildi. İngiltere Başbakanı Keir Starmer, Gazze saldırılarının durdurulmaması halinde bu adımı atacaklarını açıklamıştı.
Yeni tanıma kararlarıyla birlikte, BM Güvenlik Konseyi’nin beş daimi üyesi arasında yalnızca ABD, Filistin’i tanımayan ülke olarak kalacak.
Türkiye, Sürecin Aktif Liderlerinden
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Salman’ın öncülük ettiği diplomatik süreçte, Türkiye de İrlanda ile birlikte kilit rol üstlendi. “İki Devletli Çözümün Korunması” başlıklı çalışma grubunun liderliğini yapan Türkiye, Filistin’in uluslararası statüsünün güçlenmesine yönelik diplomatik çabalarını sürdürüyor.
Avrupa’da Denge Değişiyor
Son bir yıl içinde Norveç, İspanya, Slovenya ve İrlanda da Filistin’i tanıma kararı aldı. Konferans sırasında yapılan açıklamalara göre, Kanada ve Avustralya gibi Batı bloğunun önemli ülkeleri de bu adımı atmaya hazırlanıyor.
AB ülkeleri içinde tanımayanlar arasında Almanya, Hollanda, Avusturya ve İtalya gibi ülkeler dikkat çekiyor. Ancak bu ülkeler üzerindeki diplomatik baskının arttığı ve kamuoyunun da tanımadan yana olduğu ifade ediliyor.
ABD ve İsrail Yalnızlaşıyor
Filistin’in tanınma süreci hız kazanırken, ABD’nin veto politikası ve İsrail’in yerleşim planları, uluslararası kamuoyunda daha fazla tepki çekiyor. İsrail’in Batı Şeria’da yeni yerleşim projeleriyle iki devletli çözümü sabote ettiği eleştirileri, BM platformlarında açık şekilde dile getiriliyor.
ABD ise, Filistin’in tanınmasının Hamas gibi grupları güçlendireceğini savunuyor. Ancak BM’de Gazze için yapılan son oylamada yalnız kalması, Washington’un bölgedeki siyasi manevra alanının daraldığını gösteriyor.
İki Devletli Çözüm Umudu Yeniden Gündemde
Yeni tanıma kararları, başkenti Doğu Kudüs olan bir Filistin devletini öngören iki devletli çözüm planına yeniden ivme kazandırdı. Bu gelişmeler, Filistin’in uluslararası sistemde meşru ve eşit bir aktör olarak yer alma mücadelesinde kritik bir dönüm noktasını işaret ediyor.
