Kenya’dan itiraf: “Uganda ile iş birliği yaptık”
Kenya Başbakanı ve Dışişleri Bakanı Musalia Mudavadi, katıldığı bir televizyon programında, Uganda muhalefet lideri Kizza Besigye’nin geçtiğimiz Kasım ayında Nairobi’de yakalanıp Uganda’ya iade edilmesinde Kenya’nın aktif rol aldığını açıkladı. Mudavadi, bu kararın “ulusal çıkarları korumak” adına alındığını savundu.
Avukatlardan sert tepki: “Yasa dışı ve utanç verici”
Besigye'nin avukatı Martha Karua, Kenya’nın bu tutumunu "hukukun tamamen dışına çıkmak" olarak tanımladı. Karua, Uganda ve Kenya'yı "suç ortaklığı yapan devletler" olarak nitelendirerek, insan hakları ihlali ve yasadışı sınır dışı etme suçlamalarını gündeme taşıdı.
Siyasi baskı ve askeri yargı
Uganda Devlet Başkanı Yoweri Museveni’nin eski özel doktoru olan Besigye, uzun süredir rejim karşıtı bir figür olarak tanınıyor. 2025 Ocak seçimlerine aylar kala, “vatana ihanet” suçlamasıyla yargılanan Besigye, idam riskiyle karşı karşıya. Askerî mahkemede başlayan yargılama, beslenme grevleri ve uluslararası baskılar sonrası sivil mahkemeye devredildi. Ancak Uganda Parlamentosu kısa süre önce sivillerin de askeri mahkemelerde yargılanmasına izin veren tartışmalı bir yasayı kabul etti.
Doğu Afrika’da demokrasi geriliyor
Uganda’daki gelişmelerin bir benzeri Tanzanya’da da yaşanıyor. Muhalefet lideri Tundu Lissu, “vatana ihanet” suçlamasıyla yargılanıyor. İnsan hakları savunucuları, bu yargılamaların siyasi baskıyı artırmak ve seçimlere muhalefetsiz girme amacı taşıdığını belirtiyor.
Ayrıca, bölgedeki yabancı gözlemcilerin sınır dışı edilmesi, basın özgürlüğü ve demokratik değerler açısından ciddi endişe oluşturuyor. Avukat Martha Karua da Kenya, Uganda ve Tanzanya'yı, vatandaşlarını bastırmak için ortak hareket etmekle suçladı.