Libya’da Tarihi Uzlaşı
Türkiye'nin diplomatik hamlesi sonuç verdi. Libya'da Ulusal Mutabakat Hükümeti ile Radaa Gücü arasında uzun süredir devam eden gerilim, Ankara'nın arabuluculuğuyla sona erdi. Taraflar, havalimanları ve gözaltı merkezlerinin yönetimi konusunda kritik bir anlaşmaya vardı.
Libya’da istikrarı tehdit eden en önemli iç gerilimlerden biri, Türkiye’nin devreye girmesiyle çözüme kavuştu. Birleşmiş Milletler tarafından tanınan Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH) ile başkent Trablus’un en etkili silahlı yapılarından Radaa Gücü arasında yapılan ön anlaşma, ülkede yeni bir sayfa açtı. Türkiye'nin arabuluculuğunda yürütülen müzakerelerde, taraflar havalimanları ve gözaltı merkezlerinin yönetimine dair ortak bir zeminde buluştu.
Ankara'nın Rolü Belirleyici Oldu
Anlaşmanın perde arkasına dair ilk resmi açıklamalardan biri, Libya Geçiş Dönemi Başkanlık Konseyi Başkanı’nın danışmanı Ziyad Deghem’den geldi. Deghem, sürecin Türkiye'nin doğrudan katkısıyla şekillendiğini belirterek, “Türkiye’ye olağanüstü çabaları için, BM Libya Misyonu’na da belirleyici katkıları için teşekkür ediyoruz” ifadelerini kullandı.
Henüz taraflardan resmi bir açıklama gelmese de, Libya merkezli Al-Ahrar televizyonu, Savunma Bakanlığına bağlı birliklerin, uzun süredir Radaa’nın kontrolünde bulunan Mitiga Havalimanı’na giriş yaptığı görüntüleri yayımladı.
Havalimanları ve Gözaltı Merkezlerinde Yeni Dönem
Tarafların üzerinde anlaştığı en önemli başlıklardan biri havalimanlarının ve gözaltı merkezlerinin yönetimi oldu. Al-Ahrar’ın aktardığına göre, ülkenin batısında yer alan dört havalimanının güvenliği ve idaresi, oluşturulacak birleşik ve tarafsız bir güvenlik gücüne devredilecek.
Anlaşmanın en dikkat çeken maddelerinden biri de Mitiga Havalimanı ve Radaa kontrolündeki gözaltı merkezlerine dair düzenleme oldu. 2011 yılından bu yana Radaa’nın denetiminde bulunan Mitiga, Trablus’un tek ticari havaalanı konumundaydı. Yeni düzenlemeyle bu alanlardaki yetki, Libya Başsavcılığı’na devredilecek.
Libya’da Bölünmüş Yapı ve Türkiye’nin Diplomatik Hamlesi
Libya, 2011’de Muammer Kaddafi’nin devrilmesinden bu yana siyasi parçalanmışlık ve silahlı çatışmalarla anılıyor. Batıda UMH'nin, doğuda ise General Halife Hafter destekli yönetimin etkin olduğu ülkede, istikrarsızlık kronik bir hal almış durumda.
Son olarak, Mayıs ayında Trablus’ta hükümet güçleri ile silahlı milisler arasında çıkan çatışmalar, Radaa Gücü’nün başrolde yer aldığı bir krizi daha tetiklemişti. Ancak Türkiye’nin araya girmesiyle başlayan görüşmeler, tarafların aynı masa etrafında buluşmasına ve uzlaşmaya varmasına zemin hazırladı.
Yeni Sürecin Yol Haritası Bekleniyor
Varılan ön anlaşmanın ayrıntılarının ilerleyen günlerde kamuoyuyla paylaşılması bekleniyor. Libya halkı, bu anlaşmayı kalıcı bir istikrarın habercisi olarak değerlendirirken, uluslararası gözlemciler de Türkiye’nin diplomatik etkisini yeniden teyit eden bu süreci yakından izliyor.
Bu gelişme, yalnızca Libya için değil, Türkiye’nin bölgesel diplomasi kapasitesi açısından da kritik bir dönüm noktası olarak görülüyor.