Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Şarm El-Şeyh Barış Zirvesi”ne katılmak üzere Mısır’a doğru yola çıktığında kimse bu seyahatin dünya diplomasisinde yeni bir sayfa açacağını tahmin etmiyordu. Erdoğan’ı taşıyan TUR uçağı, Şarm El-Şeyh Havalimanı’na iniş için alçalmaya başladığı sırada bir anda pisti pas geçti. Kızıldeniz semalarında yapılan bu manevra, kısa sürede sosyal medyada ve diplomatik çevrelerde büyük yankı uyandırdı.
İlk etapta teknik bir gerekçe olabileceği düşünülen bu hareketin, aslında oldukça siyasi bir mesaj taşıdığı ortaya çıktı. Zirveye İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun son anda davet edilmesi, Ankara’nın tepkisini çekmişti.
Netanyahu’nun sürpriz daveti krizi tetikledi
Zirvenin ev sahibi Mısır, başlangıçta İsrail’i davetliler listesine dahil etmemişti. Ancak ABD Başkanı Donald Trump, sabah saatlerinde Tel Aviv’e uğradıktan sonra Netanyahu ile yaptığı görüşmede bu planı değiştirdi. Trump’ın, Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah es-Sisi’yi arayarak “Netanyahu da davet edilmeli” yönünde yaptığı girişim, dengeleri bir anda değiştirdi.
Bu bilginin uluslararası basına yansımasıyla birlikte Erdoğan’ın Mısır’a varmak üzere olduğu dakikalarda, TUR uçağının pisti pas geçmesi adeta diplomatik bir sessiz uyarı niteliği taşıdı.
Erdoğan’dan sembolik ama güçlü bir mesaj
TGRT Haber Genel Yayın Yönetmeni Ercan Seki, uçakta bulunan gazetecilerle birlikte yaşanan bu anları şöyle değerlendirdi:
“Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın pisti pas geçmesi, sadece bir uçuş manevrası değil, aynı zamanda diplomasi tarihine geçecek bir mesajdı. Netanyahu’nun varlığı, zirveye gölge düşürebilirdi.”
Bu yorum, yaşanan olayın aslında Türkiye’nin diplomatik pozisyonunu güçlü bir şekilde yansıttığını gösterdi. Erdoğan’ın bu hamlesi, yalnızca Netanyahu’ya değil, aynı zamanda bölgedeki tüm aktörlere verilmiş sembolik bir uyarıolarak nitelendirildi.
Bir süre Kızıldeniz üzerinde tur atan uçak, Netanyahu’nun zirveye katılmayacağı netleşince iniş yaptı. Bu da Erdoğan’ın kararında net bir ilkesellik olduğunu gözler önüne serdi.
Zirvede Sisi karşıladı, liderlerle temas kuruldu
İnişin ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan, havalimanında Mısır lideri Abdülfettah es-Sisi tarafından karşılandı. Ardından Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve İngiltere Başbakanı Keir Starmer ile bir araya geldi.
Erdoğan’ın bu görüşmeleri, sadece zirvenin gündemini değil, aynı zamanda Ortadoğu’daki diplomatik dengeleri de yeniden şekillendirdi. Zirvede Gazze, bölgesel barış ve Filistin meselesi ana başlıklar arasında yer aldı.
Diplomatik hamle olarak tarihe geçti
Uzmanlara göre, Erdoğan’ın pisti pas geçme kararı, “diplomasinin sembolik dili” açısından oldukça özel bir örnekoluşturdu. Bu hareket, Türkiye’nin bölgede ilkesel duruşunu net biçimde ortaya koyarken, Netanyahu’nun zirveye katılmaktan vazgeçmesiyle de doğrudan sonuç verdi.
Böylece, Şarm El-Şeyh semalarında yaşanan birkaç dakikalık manevra, uluslararası ilişkilerde bir stratejik mesajın en sade ama en etkili biçimi olarak hafızalara kazındı.