Suriye'nin başkenti Şam'a yakın bir mesafede bulunan Sednaya Hapishanesi, "İnsan Mezbahası" olarak adlandırılan korkunç bir geçmişe sahiptir. Özellikle insan hakları ihlalleri, yargısız infazlar ve işkence yöntemleri ile gündeme gelen bu hapishane, Esad rejiminin baskıcı politikalarının bir simgesi olarak görülmektedir. Peki, Sednaya Hapishanesi nerede, gerçekten yeraltı hapishanesi mi ve mahkumlara nasıl işkence ediliyor? İşte detaylar...
Sednaya Hapishanesi Nerede Bulunuyor?
Sednaya Hapishanesi, Suriye'nin başkenti Şam’ın yaklaşık 30 kilometre kuzeyinde, Rif Şam bölgesinde yer almaktadır. Suriye Savunma Bakanlığı'na bağlı olan bu hapishane, Suriye Askeri Polisi tarafından işletilmektedir. İki büyük binadan oluşan ve toplamda 10.000 ila 20.000 mahkumu barındıran hapishane, özellikle siyasi tutuklular, hükümet karşıtları ve isyancılar için bir gözaltı merkezi olarak kullanılmıştır.
Sednaya Yeraltı Hapishanesi mi?
Sednaya Hapishanesi, yeraltı hapishanesi olarak anılmasa da mahkumların genellikle karanlık, izole ve insanlık dışı koşullarda tutulduğu bilinmektedir. "Kırmızı Bölüm" ve "Beyaz Bölüm" olmak üzere iki ana bölgeye ayrılan hapishane, zorlu yaşam koşulları ve mahkumlara uygulanan şiddetli baskıyla gündeme gelmiştir.
Sednaya'da İşkence Yöntemleri Neler?
Hapishanede uygulanan işkence yöntemleri, insanlık tarihindeki en ağır ihlalleri temsil etmektedir. Eski mahkumların ve insan hakları kuruluşlarının raporlarına göre, Sednaya Hapishanesi'nde:
- Pres makineleriyle işkence
- Dayak ve cinsel saldırılar
- Tecavüz, yakma, baş kesme gibi insanlık dışı uygulamalar
- "Uçan halı" olarak bilinen işkence yöntemleri
- Psikolojik baskılar ve ölüm tehditleri
Mahkumlar, kendilerini ya da aile üyelerini öldürmeye zorlandıkları korkunç senaryolarla karşı karşıya kalmıştır. Ayrıca, 2017 yılında ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından hapishanede bir krematoryum bulunduğu ve idam edilen mahkumların cesetlerinin burada yakıldığı iddia edilmiştir.
Sednaya'da Mahkumlar Nasıl Tutuluyor?
Sednaya Hapishanesi'nde tutulan mahkumlar, çoğunlukla aylarca veya yıllarca başka yerlerde işkence gördükten sonra buraya naklediliyor. Tutukluların Sednaya’ya nakledilmeden önce gizli askeri mahkemelerde adil olmayan yargılamalara tabi tutulduğu biliniyor. Yargı süreçleri genellikle 1 ila 3 dakika sürmekte ve mahkumlar ölüm cezasına çarptırılmaktadır. Bazı mahkumlara sivil hapishanelere nakledilecekleri söylenirken, gerçekte ölümle yüzleştikleri Sednaya'ya gönderilmektedirler.
Pres Makinesiyle İşkence Gerçek mi?
Birçok tanık ve insan hakları kuruluşuna göre, pres makineleri Sednaya Hapishanesi’nde işkence yöntemi olarak kullanılmaktadır. Mahkumlar, vücutlarının ezilmesiyle ölüme sürüklenmekte ve bu yöntem diğer mahkumlara gözdağı vermek amacıyla uygulanmaktadır.
Sednaya Hapishanesi’nde Ölümler ve Yargısız İnfazlar
- Uluslararası Af Örgütü’nün raporlarına göre, Sednaya Hapishanesi’nde 2011-2015 yılları arasında 5.000 ila 13.000 mahkum yargısız infaz edilmiştir.
- Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, iç savaşın başlangıcından bu yana Sednaya’da 30.000 kişinin işkence veya infazla öldürüldüğünü tahmin etmektedir.
Mahkumların açlık, hastalık ve işkence nedeniyle ölüme terk edildiği bu hapishane, uluslararası toplum tarafından "insan mezbahası" olarak tanımlanmıştır.
Sednaya Hapishanesi Hangi Amaçlarla Kullanıldı?
Sednaya, hem hükümet karşıtı eylemlere katılan sivillerin hem de muhalif isyancıların barındırıldığı bir hapishane olmuştur. Esad rejiminin baskıcı tutumunun bir sembolü olarak görülen hapishane, aynı zamanda savaş suçlarıyla ilişkilendirilmiştir.
- Siyasi tutuklular: Hükümet karşıtı protestolara katılan veya muhalif gruplarla ilişkili kişiler.
- Sivil tutuklular: Barışçıl gösterilere katıldıkları için tutuklanan kişiler.
- İsyancılar: Suriye iç savaşında hükümete karşı savaşan gruplar.
Sednaya'da Yaşanan Büyük Katliamlar
Sednaya Hapishanesi, yalnızca işkence değil, aynı zamanda büyük katliamlarla da gündeme gelmiştir. Örneğin, 2008 Sednaya Katliamı, mahkumlara yönelik baskıların zirveye çıktığı ve çok sayıda kişinin öldürüldüğü bir olay olarak tarihe geçmiştir. Hapishane içerisinde çıkan isyan, güvenlik güçleri tarafından şiddetle bastırılmış, bu süreçte onlarca mahkum ve güvenlik görevlisi hayatını kaybetmiştir.
Sednaya Hapishanesi’nin Ele Geçirilmesi
8 Aralık 2024 tarihinde, Şam’a ilerleyen isyancı güçler Sednaya Hapishanesi’ni ele geçirmiştir. Hapishane yönetimi, güvenli bir şekilde geri çekilme karşılığında hapishaneyi isyancılara teslim etmiştir. Ele geçirmenin ardından, beyaz bölümdeki mahkumlar serbest bırakılmış, kırmızı bölümdeki mahkumların kurtarılması süreci devam etmektedir.
Sıkça Sorulan Sorular
Sednaya Hapishanesi nerede?
Suriye’nin başkenti Şam’a yaklaşık 30 kilometre uzaklıkta, Rif Şam bölgesinde yer alıyor.
Sednaya Hapishanesi yeraltı hapishanesi mi?
Hayır, ancak izole ve karanlık koşulları nedeniyle yeraltı hapishanesi olarak anılmaktadır.
Sednaya Hapishanesi’nde pres makinesiyle işkence yapılıyor mu?
Evet, tanık ifadelerine göre pres makinesi işkence yöntemlerinden biri olarak kullanılmaktadır.
Sednaya’da kaç kişi öldürüldü?
Uluslararası raporlara göre, iç savaşın başlangıcından bu yana 30.000 kişi işkence veya infazla öldürülmüştür.
Sednaya Hapishanesi’nin mahkumları kimlerdir?
Siyasi tutuklular, hükümet karşıtı siviller ve isyancılar bu hapishanede tutulmuştur.
