Son dönemde e-ticaret platformlarının popüler trendi haline gelen, ancak içeriği tamamen belirsiz "gizemli kutu" satışlarına Ticaret Bakanlığı'ndan sert bir müdahale geldi. Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğü, bu tür uygulamaların sadece haksız ticari pratik olmakla kalmayıp, aynı zamanda tüketicilerin alışveriş kararlarını manipüle edebileceği uyarısıyla sektör temsilcilerini acilen bilgilendirdi. Bakanlık, bu 'sürpriz' vaadiyle yapılan satışların, dürüst ticari yaşam ilkesine aykırı olduğunu ve tüketicilerin ekonomik çıkarlarını doğrudan tehdit ettiğini vurguluyor.
Neden Gizemli Kutular Hedefte? Tüketici Psikolojisi Nasıl Etkileniyor?
Bakanlığın hassasiyetinin arkasında yatan temel neden, bu satış yöntemlerinin yarattığı belirsizlik ortamı. Reklam Kurulu'nun incelemelerine göre, içeriği hakkında hiçbir açık bilginin sunulmadığı "gizemli kutu" tanıtımları, tüketicileri normalde asla kabul etmeyecekleri bir alışveriş işlemine girmeye ikna edebiliyor. Bu durum, Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'un ruhuna aykırı olarak değerlendiriliyor.
Kurul, bu tür uygulamaların, tüketicinin "ekonomik davranış biçimlerini bozucu" nitelikte olduğuna karar verdi. Bir ürünün veya hizmetin ne olduğu bilinmeden yapılan satış, mesafeli satış mevzuatındaki şeffaflık ilkesini ihlal ediyor ve dolayısıyla "haksız ticari uygulama" teşkil ediyor. E-ticaret firmalarına gönderilen yazıda, dürüst bir rekabet ortamı ve adil bir ticaret hayatı için bu tür aldatıcı yöntemlerden kesinlikle kaçınılması gerektiğinin altı çizildi.
Reklam Kurulu'ndan Kesin Karar: Erişim Engeli Yolda
Bu konuda taviz vermeyeceğini gösteren Reklam Kurulu, daha Ağustos ayındaki toplantısında kritik bir karar almıştı. Kurul, "gizemli kutu" ve benzeri pazarlama taktiklerini kesin olarak haksız ticari uygulama olarak nitelemişti.
Karar sadece uyarı ile sınırlı kalmadı; bu tür tanıtımlara derhal erişim engeli getirilmesi kararlaştırıldı. Ayrıca, yasa dışı faaliyet yürüten ve bu satışları organize eden sitelerin sorumluları hakkında adli süreçlerin başlatılması için ilgili mercilere başvurulması da karara bağlandı.
Bu adımlarla, Ticaret Bakanlığı, e-ticaretin karanlık noktalarından biri olarak görülen ve 'şans oyunu' mantığıyla çalışan bu satış modeline karşı net bir tavır sergilemiş oldu. Artık e-ticaret platformlarının, tüketiciye sunduğu her ürünün içeriğini şeffaflıkla açıklama zorunluluğu pekişmiş durumda. Bu yeni dönem, platformları daha sorumlu davranmaya iterken, tüketicilerin de bilinçli alışveriş yapma hakkını koruma altına alıyor.
