Azerbaycan devlet enerji şirketi SOCAR, Avrupa enerji sahnesinde dikkat çeken bir adım attı. Uzun süredir kulislerde konuşulan dev satın alma anlaşması nihayet resmiyete kavuştu. İtalya’nın en büyük akaryakıt şirketlerinden biri olan Italiana Petroli (IP), yaklaşık 2,5 milyar euro bedelle SOCAR’ın portföyüne katılmak üzere. Satın alma anlaşması, Bakü’de düzenlenen uluslararası yatırım forumunda imzalanarak duyuruldu.
Bu gelişme, yalnızca bir şirketin el değiştirmesinden ibaret değil; Avrupa enerji denklemi yeniden yazılıyor. 4.500’den fazla akaryakıt istasyonuna sahip olan IP, aynı zamanda yaklaşık 10 milyon ton yıllık üretim kapasitesi bulunan iki rafineriyi de bünyesinde barındırıyor. Bu dev altyapı, SOCAR’ın Avrupa’daki etkinliğini birkaç kat artıracak stratejik bir hamle niteliğinde.
SOCAR'dan stratejik güç gösterisi
SOCAR Yönetim Kurulu Başkanı Rovşan Necaf, anlaşmaya dair yaptığı açıklamada önemli mesajlar verdi. “Bu satın alma, SOCAR’ın Avrupa enerji piyasasındaki kalıcılığını pekiştirirken, Azerbaycan ile İtalya arasındaki ekonomik bağları da güçlendirme yönündeki irademizi net biçimde ortaya koyuyor,” ifadelerini kullandı.
Uzmanlara göre bu satın alma, sadece ticari bir genişleme değil, aynı zamanda jeopolitik bir pozisyon alma anlamı da taşıyor. SOCAR’ın Avrupa iç pazarına doğrudan erişim sağlayacak olması, şirketin hem fiyat politikalarında hem de dağıtım ağlarında daha etkin bir rol üstlenmesini mümkün kılacak.
İtalya’nın enerji mirası Azerbaycan’a geçiyor
Satışı gerçekleştiren taraf ise İtalya’nın köklü iş dünyası ailelerinden Brachetti Peretti ailesi. Yıllardır IP’yi yöneten bu aile, uzun süredir sürdürülebilir büyüme hedefleri doğrultusunda yeni ortaklık arayışı içindeydi. Nihayetinde SOCAR ile varılan anlaşma, iki taraf için de stratejik bir kazanım anlamına geliyor.
IP'nin devasa akaryakıt istasyonu ağı, yalnızca İtalya pazarı için değil, aynı zamanda Avrupa’nın güney hattı enerji dağıtım ağı için kritik öneme sahip. Bu yüzden satın alma işleminin tamamlanmasının ardından SOCAR’ın Avrupa enerji arz güvenliğinde kilit aktör haline gelmesi bekleniyor.
Anlaşmanın etkileri önümüzdeki yıl hissedilecek
Satın alma sürecinin, 2026 yılının ilk çeyreği sonuna kadar tamamlanması planlanıyor. Mevcut aşamada düzenleyici kurumların onay süreci işliyor. Anlaşmanın tamamlanmasıyla birlikte SOCAR’ın sadece lojistik ve rafineri altyapısıdeğil, aynı zamanda perakende enerji satış gücü de katlanarak artacak.
Enerji analistleri, bu hamlenin SOCAR’ı yalnızca ham petrol ve doğalgaz ihracatçısı kimliğinden çıkararak, onu tam entegre bir Avrupa enerji markasına dönüştüreceği görüşünde.
