Türkiye’de işçilerin büyük bir kısmı İş Kanunu kapsamında haklarını alırken, belirli sektörlerde çalışan işçiler ise Türk Borçlar Kanunu’na tabi olarak çalışmaktadır. Peki, bu işçiler hangi haklara sahip? Kıdem tazminatı, ihbar süresi ve yıllık izin gibi konularda ne gibi farklılıklar bulunuyor? İşte detaylar…
Borçlar Kanunu’na Tabi İşçiler Kimlerdir?
Türk Borçlar Kanunu, bazı özel çalışma alanlarını kapsayarak İş Kanunu’ndan farklı düzenlemeler içermektedir. Aşağıdaki meslek grupları bu kanuna tabidir:
✅ Ev Hizmetleri Çalışanları
✅ Deniz ve Hava Taşıma İşlerinde Çalışanlar
✅ 50 Kişiden Az İşçi Çalıştıran Tarım ve Orman İşçileri
✅ Sporcular
✅ Çıraklar
✅ Aile Ekonomisi Kapsamında Tarımsal İşler Yapanlar
✅ Esnaf ve Sanatkâr İşlerinde 3 Kişiye Kadar Çalışanlar
✅ Aile İçinde Çalışan İşçiler
✅ Rehabilitasyon Merkezlerinde Çalışanlar
Buna ek olarak, Basın ve Denizcilik sektörü çalışanları özel kanunlara (Basın İş Kanunu, Deniz İş Kanunu) tabi olarak çalışmaktadır.
Kıdem ve İhbar Tazminatı Hakkı Var mı?
Türk Borçlar Kanunu’na tabi işçilerin en büyük farkı kıdem tazminatı konusunda ortaya çıkmaktadır.
🔹 İş Kanunu’na tabi işçiler, en az bir yıl çalıştıktan sonra her yıl için 30 günlük brüt maaş üzerinden kıdem tazminatı alırken,
🔹 Borçlar Kanunu kapsamındaki işçiler, kıdem tazminatı hakkına sahip değildir. Ancak haksız fesih veya kötü niyet tazminatı alma hakları bulunmaktadır.
📌 İhbar Tazminatındaki Farklılıklar:
İş Kanunu ve Borçlar Kanunu’nda ihbar tazminatı süreleri de farklılık göstermektedir:
📌 İş Kanunu’na Göre İhbar Süreleri:
🔹 6 aya kadar çalışanlar için 2 hafta
🔹 6 ay - 1,5 yıl arası çalışanlar için 4 hafta
🔹 1,5 - 3 yıl arası çalışanlar için 6 hafta
🔹 3 yıldan fazla çalışanlar için 8 hafta
📌 Borçlar Kanunu’na Göre İhbar Süreleri:
🔸 1 yıla kadar çalışanlar için 2 hafta
🔸 1-5 yıl arası çalışanlar için 4 hafta
🔸 5 yıldan fazla çalışanlar için 6 hafta
İşe Başlamayı Reddeden İşçiye Tazminat Şoku!
Borçlar Kanunu’na tabi işlerde işçi işe başlamayı kabul edip de haksız bir sebeple işe başlamazsa veya aniden işi bırakırsa, işveren işçinin maaşının dörtte biri kadar tazminat talep edebilir.
