Dünyanın en büyük fast-food zincirlerinden biri olan Yum! Brands, KFC, Pizza Hut, Taco Bell ve The Habit Burger Grill gibi dev markaları bünyesinde barındırıyor. ABD merkezli şirket, 2024 yılı mali raporlarını açıkladığında 7.5 milyar dolarlık gelir ve 1.48 milyar dolarlık net kâr elde ettiğini duyurdu. Ancak Türkiye’deki operasyonları nedeniyle zor bir süreçten geçiyor. Şirketin Türkiye’deki franchise işletmecisi İş Gıda’nın konkordato ilan etmesi, çalışanları mağdur ederken maaşlarını alamayan binlerce kişi eylem yaptı.
Peki, Yum! Brands'in sahibi kim, hangi ülkenin şirketi, Türkiye’de çalışanların maaşları neden ödenmiyor ve dev restoran zinciri ne kadar kâr elde etti? İşte tüm detaylar…
Yum! Brands Kimin, Sahibi Kim?
Yum! Brands, merkezi Louisville, Kentucky, ABD olan küresel bir restoran zinciri. 1997 yılında Tricon Global Restaurants, Inc. adıyla kurulan şirket, 2002’de adını Yum! Brands olarak değiştirdi.
Şirketin en büyük hissedarları arasında çeşitli yatırım fonları ve borsada işlem gören büyük yatırımcılar yer alıyor. Yum! Brands’in CEO’su David Gibbs, şirketin başında bulunurken, yönetim kurulunda Sam Su ve Richard T. Carucci gibi isimler yer alıyor.
Bugün 135’ten fazla ülkede faaliyet gösteren şirket, dünya çapında 40 binden fazla restoranı bünyesinde barındırıyor. Franchise modeliyle büyüyen dev şirket, fast-food sektöründe McDonald's ve Burger King gibi büyük rakiplerle yarışıyor.
Yum! Brands Hangi Ülkenin Şirketi?
Yum! Brands, Amerika Birleşik Devletleri merkezli bir restoran işletmeciliği şirketidir. Dünyanın dört bir yanında binlerce restoranı bulunan şirket, özellikle ABD, Avrupa, Asya ve Latin Amerika pazarlarında güçlü bir konuma sahip.
Çin’deki operasyonlarını farklı bir yönetim modeliyle yöneten şirket, "Yum China" adı altında ayrı bir yapılanmaya sahip. ABD dışındaki pazarlarda büyük yatırımlar yapan Yum! Brands, Türkiye’de ise KFC ve Pizza Hut markalarıyla faaliyet gösteriyordu.
Ancak Türkiye’de yaşanan ekonomik sorunlar nedeniyle, şirket geçtiğimiz aylarda Türkiye’deki franchise ortağı İş Gıda ile olan anlaşmasını iptal etti.
Türkiye’de Çalışanların Maaşları Neden Ödenmiyor?
Yum! Brands’in Türkiye’deki faaliyetlerini yöneten İş Gıda, 2024 yılının başlarında ekonomik zorluklar nedeniyle konkordato ilan etti.
Bu süreçte şirket:
Türkiye’deki 283 KFC ve 254 Pizza Hut restoranını kapatma riskiyle karşı karşıya kaldı.
6 ila 7 bin çalışan, maaşlarını alamadıkları gerekçesiyle protestolar düzenledi.
Çalışanlar, kıdem ve ihbar tazminatlarını da alamadıklarını belirterek mağduriyetlerinin giderilmesini talep etti.
İstanbul Anadolu 1. Asliye Ticaret Mahkemesi, 31 Ocak 2025’te İş Gıda’ya 3 ay geçici mühlet kararı vererek, konkordato sürecini denetlemesi için üç bağımsız denetçi atadı.
Bu süreçte Yum! Brands’in, Türkiye’deki operasyonları için yeni bir franchise ortağı aradığı da açıklandı.
Yum! Brands Ne Kadar Kâr Elde Etti?
2024 yılında 7 milyar 549 milyon dolarlık gelir elde eden şirket, yatırımcılarını memnun edecek bir tablo sundu. Net kârı ise 1 milyar 486 milyon dolar olarak açıklandı.
Şirketin gelirleri 2023 yılına göre yüzde 7 artarken, net kârı yüzde 7 düşmesine rağmen piyasa beklentilerini aştı. Bu finansal başarı, New York Borsası’nda Yum! Brands hisselerinin yüzde 8’in üzerinde değer kazanmasını sağladı.
Türkiye’de Yum! Brands İçin Yeni Bir Dönem Başlıyor mu?
Türkiye’de yaşanan krizin ardından Yum! Brands, ülkemizde yeni bir franchise ortağı arayışına girdi. Şirketin faaliyet raporunda, "Türkiye’de büyüme odaklı, güçlü bir franchise ortağıyla yeniden yapılanma sürecine girmek istiyoruz" ifadelerine yer verildi.
Ancak İş Gıda’nın konkordato süreci devam ederken, binlerce çalışan maaşlarını alamadıkları için protestolarını sürdürüyor. Çalışanlar, hem İş Gıda hem de Yum! Brands’in sorumluluk almasını ve haklarını korumasını talep ediyor.
Yum! Brands’in Türkiye pazarındaki geleceği belirsizliğini korurken, yeni bir yatırımcı bulunması durumunda KFC ve Pizza Hut restoranlarının yeniden faaliyete geçebileceği öngörülüyor.
KFC ve Pizza Hut Çalışanlarının Eylemleri Devam Ediyor
Türkiye’de binlerce KFC ve Pizza Hut çalışanı, maaşlarının ödenmemesi nedeniyle İş Gıda'nın merkez binası önünde protestolar düzenledi.
Çalışanlar, şirketin kendilerine maaş ödemezken Yum! Brands’in rekor kâr açıkladığını belirterek tepki gösterdi. Bu süreçte hem Yum! Brands hem de İş Gıda’nın nasıl bir çözüm üreteceği merakla bekleniyor.
İş Gıda'nın konkordato süreci tamamlandıktan sonra, çalışanların alacaklarının ne zaman ödeneceği netlik kazanacak. Ancak bu süreç, birçok kişinin mağdur olmasına neden olmuş durumda.
Şirketin Türkiye operasyonlarında nasıl bir yol izleyeceği, önümüzdeki aylarda netleşecek.
