Savaş Tehlikesi: Sindoor Operasyonu ve Pakistan’ın Misilleme tehditi
Güney Asya’da tansiyon yeniden yükseldi. Hindistan, Pakistan’ın 9 farklı bölgesini hedef alan “Sindoor Operasyonu”nu başlattığını duyurdu. Operasyonun amacının terör altyapılarına müdahale olduğu ifade edilirken, saldırıların ölçülü ve provokatif olmayan şekilde yapıldığı vurgulandı. Ancak Pakistan’ın “Bu saldırının karşılığı verilecek” açıklaması, iki nükleer komşu ülke arasında savaş olasılığını artırdı.
Pakistan, Hindistan’a ait iki savaş uçağını düşürdüğünü ve Bahawalpur, Kotli, Muzaffarabad gibi bölgelerin hedef alındığını açıkladı. Ayrıca hava sahasını geçici olarak kapatan İslamabad yönetimi, uluslararası havacılıkta da hareketliliğe yol açtı.
78 Yıllık Çözülmemiş Kriz
Bu yeni gerilimin ardında yatan temel mesele yine Keşmir Anlaşmazlığı. Coğrafi olarak Hindistan, Pakistan, Çin, Afganistan ve Tacikistan ile çevrili olan Keşmir, doğal kaynakları, stratejik konumu ve Müslüman nüfus çoğunluğu nedeniyle bölgenin en tartışmalı topraklarından biri olma özelliğini sürdürüyor.
tarihsel gelişimi
1947 yılında İngiliz sömürgesinden ayrılan Hindistan ve Pakistan, iki ayrı bağımsız devlet olarak kuruldu. İngiltere, prenslik bölgelerinin Hindistan veya Pakistan’a katılmasına izin verdi. Keşmir’in %90’ı Müslüman olmasına rağmen, dönemin prensi Hari Singh, Hindistan’a katılma kararı aldı. Bu karar halkın tepkisini çekerken, Hindistan bölgeye asker göndererek askeri kontrol sağladı.
BM Müdahalesi ve Ateşkes Hatları
Birleşmiş Milletler, 1949’da araya girerek taraflar arasında bir ateşkes sağladı ve halk oylaması çağrısında bulundu. Ancak Hindistan bu öneriyi reddetti ve bölgeyi "Cammu Keşmir" adıyla resmen kendi toprağı ilan etti. O tarihten bu yana Keşmir’in yaklaşık üçte ikisi Hindistan, üçte biri ise Pakistan’ın kontrolü altında.
Silahlı Çatışmalar ve Savaşlar
1948, 1965, 1971 ve 1999 yıllarında taraflar arasında büyük savaşlar yaşandı.
1971’deki savaşın ardından, Doğu Pakistan bağımsızlığını ilan ederek Bangladeş oldu.
1972’de imzalanan Şimla Anlaşması, fiili sınırları belirledi ve “Kontrol Hattı (LoC)” oluşturuldu.
1999’da ise Kargil bölgesinde yaşanan askeri çatışmalar, nükleer savaş korkusunu yeniden gündeme taşıdı.
2019 Saldırıları ve Statü Değişikliği
14 Şubat 2019’da Hindistan polisi hedef alındı, 44 kişi hayatını kaybetti. Yeni Delhi yönetimi suçu Pakistan’a yükleyerek hava saldırıları düzenledi. Buna karşılık Pakistan, Hint savaş uçaklarını düşürdü ve pilotları yakalayıp serbest bıraktı.
Aynı yıl Hindistan, Anayasa’nın 370. maddesini kaldırarak Cammu Keşmir’in özel statüsünü iptal etti. Eyalet ikiye bölündü: Cammu Keşmir ve Ladakh. Bu adım, hem bölgedeki Müslüman halkı hem de Pakistan’ı derinden etkiledi.
2024 Seçimleri ve Yeni Yönetim
Cammu Keşmir’de 10 yıl aradan sonra yapılan seçimlerde, Hindistan Ulusal Kongresi ve Cammu-Keşmir Ulusal Konferansı ittifakı çoğunluğu elde etti. Yeni yönetim, bölgenin özerk statüsünün yeniden tanınması için çalışmalar yürütüyor. Ancak Hindistan Başbakanı Narendra Modi, bu ayrıcalığın geri gelmeyeceğini vurguluyor.
Pakistan’ın Keşmir Politikası ve Dayanışma Günü
Pakistan, 1989’dan bu yana 5 Şubat’ı Keşmir Dayanışma Günü olarak ilan etti. Bu özel gün, Keşmir halkına destek vermek ve dünya kamuoyunun dikkatini çekmek amacıyla her yıl kutlanıyor.
Jeopolitik Önemi: Neden Bu Kadar Değerli?
Himalayalar’ın eteklerinde yer alan Keşmir, su kaynakları ve tarım potansiyeli açısından hayati önem taşıyor.
İndus Nehri’nin kolları, Pakistan’ın en büyük su kaynakları arasında.
Bölgenin stratejik konumu, Hindistan, Pakistan ve Çin arasındaki sınırların kesişim noktasında bulunması, Keşmir’i adeta bir “jeopolitik satranç tahtası”na dönüştürüyor.
Tarım, hayvancılık, madenler ve turizm potansiyeli, ekonomik anlamda da bölgeyi vazgeçilmez kılıyor.
İnsan Hakları, Referandum Tartışmaları ve Günlük Hayat
1989’dan bu yana 70 binden fazla kişi hayatını kaybetti. Hindistan’ın bölgede bulundurduğu yaklaşık 1 milyon asker, sivil yaşam üzerinde ciddi baskı oluşturuyor. Pakistan, silahlı gruplara destek verdiği iddialarını reddediyor; Hindistan ise insan hakları ihlalleriyle eleştiriliyor.
Keşmir halkı, 1948’de söz verilen halk oylamasının yapılmasını talep ediyor. Ancak Yeni Delhi, güvenlik gerekçeleriyle bu süreci sürekli erteliyor.
bölgenin güncel durumu ve gelecekte olabilecekler
Keşmir bölgesi su kaynakları bakımından başta Hindistan ve Pakistan olmak üzere Çin'in de iştahını kabartan jeopolitik öneme sahip bir bölge. Çin'in görünürde bölgeyi kışkırtıcı fiziksel bir müdahalesi yok ancak istihbarat faaliyetleri ile iki nükleer gücü zayıflatmak amacı ile kafa kafaya getirdiği düşünülüyor. Şu an için Hindistan ve Pakistan arasında sınır çatışması ve ufak bombalamalardan ileri giden geniş çaplı bir operasyon durumu öngörülmüyor.
