ABD Başkanı Donald Trump, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile pazartesi günü Florida’daki Mar-a-Lago malikanesinde bir araya geldi. Görüşmenin ardından yapılan açıklamalarda Trump’ın Türkiye’ye yönelik F-35 savaş uçağı satışıyla ilgili ifadeleri, özellikle İsrail ve Yunanistan basınında geniş yankı buldu.
Toplantı sonrası düzenlenen basın toplantısında Trump’ın, Türkiye’ye F-35 satışının yeniden masada olduğuna işaret eden sözleri dikkat çekerken, bu çıkış Tel Aviv ve Atina’da yakından takip edildi.
İsrail basınından i24, gelişmeyi “Yakın günlerde beklenmedik adımlar gelebilir: Washington, Türkiye’ye F-35 seçeneğini masada tutuyor” başlığıyla duyurdu. Haberde, Trump’ın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile kurduğu olumlu ilişkiye vurgu yapılarak,
“ABD Başkanı’nın Erdoğan’a yönelik olumlu yaklaşımı biliniyor. Türkiye’ye F-35 satışı konusunun ciddi biçimde ele alındığını söylemesi dikkat çekti. Netanyahu’nun bu açıklamalar karşısında sessiz kalması ise Tel Aviv’de soru işaretlerine yol açtı. Ankara’ya F-35 satışı İsrail açısından hassas bir başlık olmaya devam ederken, önümüzdeki günlerde sürpriz gelişmeler yaşanabilir” değerlendirmesine yer verildi.
Ynet de gelişmeyi “Trump, bu hafta sürprizlerin olabileceğini söyledi” başlığıyla okuyucularına duyurdu:
“ABD Başkanı, Türkiye’ye F-35 satışını yeniden gündeme taşıdı ve sürecin ciddi şekilde ele alındığını belirtti. Erdoğan ile kurduğu yakın ilişkinin bu yaklaşımda etkili olduğu değerlendiriliyor. Ayrıca Gazze’de Türk askerinin rol alması ihtimaline ‘olumlu’ baktığını ifade etmesi, Trump’ın Türkiye’yi olası bir istikrar gücünün parçası olarak gördüğünü ortaya koyuyor” denildi.
Yunan basınında da konu geniş yer buldu. Enikos ise haberinde şu ifadelere yer verdi:
“Trump, Türkiye’ye F-35 satışını ciddi biçimde değerlendiriyor. ABD Başkanı, bu uçakların İsrail’e karşı kullanılmayacağına dair güvence verdi ancak Yunanistan’dan hiç bahsetmedi. Olası bir satış Atina açısından riskler barındırıyor. Öte yandan böyle bir kararın yalnızca başkanın iradesiyle alınamayacağı da unutulmamalı."
Tel Aviv merkezli ekonomi gazetesi Calcalist ise haberi “Trump’tan Türkiye’ye F-35 için yeniden yeşil ışık” başlığıyla verdi. Haberde, İsrail’in duyduğu kaygılara ilişkin şu değerlendirmeler aktarıldı:
“Trump, Türkiye’nin bu uçakları İsrail’e karşı kullanmasına izin verilmeyeceğini söyledi. Türkiye’nin F-35 sahibi olması, İsrail’in bölgedeki hava üstünlüğünü tartışmaya açabilir. Washington’ın bu dengeyi dikkate alması gerektiği vurgulandı."
Atina merkezli Nemesis, söz konusu görüşmeye ilişkin analizinde şu değerlendirmelere yer verdi:
“Trump, Netanyahu’nun yanında Erdoğan’a övgüler dizdi, F-35 konusunu yeniden açtı. Trump’ın İsrail Başbakanı’nın huzurunda Erdoğan hakkında olumlu ifadeler kullanması ve Türkiye’ye F-35 satışına hâlâ sıcak baktığını göstermesi dikkat çekti. Netanyahu’nun bu açıklamalar karşısındaki soğukkanlı ve tepkisiz tavrı ise hem Atina’da hem de Tel Aviv’de yakından izlendi” değerlendirmesi yapıldı.
Trump’ın açıklamaları, Türkiye’ye yönelik F-35 sürecinin yeniden uluslararası gündemin üst sıralarına taşındığını gösterirken, özellikle İsrail ve Yunanistan’da oluşan rahatsızlık dikkat çekti.
