Andy Warhol’un Eseri Dahil 46 Sanat Eseri Hollanda’da “Yanlışlıkla” Çöpe Atıldı
Hollanda'nın Maashorst Belediyesi'nde yaşanan skandal, kültürel mirasın ihmalle nasıl yok olabileceğini gözler önüne serdi. Aralarında ünlü sanatçı Andy Warhol’un da eserinin bulunduğu toplam 46 sanat eseri, belediye binasındaki tadilat süreci sırasında kayboldu. Yetkililer, eserlerin büyük ihtimalle atıklarla birlikte imha edildiğini kabul etti.
Tadilat İhmal Getirdi, Sanat Eserleri Yok Oldu
Maashorst Belediyesi’ne bağlı birimlerin 2022’de birleşmesi sonrası, önceki Uden Belediyesi’ne ait sanat koleksiyonu yeniden düzenlenmeye başlandı. Bu süreçte bazı eserler Krona Müzesi’ne ödünç verilirken, bazıları belediye binasında sergilendi, bazıları ise sanatçılara iade edildi. Ancak Kasım 2024'te yapılan incelemelerde, yaklaşık 50 sanat eserinin nerede olduğunun bilinmediği ortaya çıktı.
Belediye tarafından başlatılan soruşturmada, kapsamlı bir araştırma sonucunda 46 eserin büyük ihtimalle belediye binasındaki tadilat esnasında çöpe karıştığı tespit edildi. Eserlerin bir kısmının binanın bodrum katında korumasız bir şekilde tutulduğu, yerlerinin sık sık değiştirildiği ve 2023’te meydana gelen su sızıntısından zarar gördüğü belirtildi.
Warhol’un Kraliçe Beatrix Portresi de Kayıp
Kaybolan eserler arasında, Amerikalı pop art sanatçısı Andy Warhol’un 1985’te yaptığı ünlü “Reigning Queens I” serisine ait, dönemin Hollanda Kraliçesi Beatrix’in yer aldığı ipek baskı eseri de bulunuyor. Warhol’un bu çalışması, dört kraliçenin yer aldığı 16 nadir serigrafiden biri olarak yaklaşık 22 bin euro değerindeydi.
Protokol Eksikliği Felakete Zemin Hazırladı
Soruşturma raporuna göre, sanat eserlerinin korunması, taşınması ve takibine dair net bir protokolün olmaması bu kayıpların en önemli nedeni olarak gösterildi. Eserlerin kim tarafından sorumlu şekilde yönetileceği hiçbir zaman açıkça belirtilmemişti. Ayrıca, yenileme sürecinde eserlerin güvenliğini sağlayacak herhangi bir planlama yapılmadığı ve envanter kayıtlarının da yetersiz olduğu anlaşıldı.
Belediye Umudunu Kesti: “Bulunma Şansı Neredeyse Yok”
Belediye yetkilileri, araştırmanın sonucunda kayıp eserlerin bulunma ihtimalinin yok denecek kadar az olduğunu kabul etti. Yapılan açıklamada, bu kültürel kaybın telafisinin mümkün olmadığı ve gelecekte benzer durumların yaşanmaması adına daha sıkı protokoller geliştirileceği ifade edildi.
Hollanda’da İlk Vaka Değil
Bu olay, Hollanda’da sanat eserlerinin ihmalle kaybedildiği ilk vaka değil. Geçtiğimiz yıl Lisse kentindeki bir müzede, teknisyen tarafından çöp sanılarak atılan iki boş bira kutusundan oluşan çağdaş sanat eseri kısa sürede fark edilip geri kazanılmıştı. Ancak Maashorst’taki bu son olay, geri dönüşü olmayan kayıplara neden olarak kamuoyunda büyük tepki topladı.
Sanat dünyası için büyük bir kayıp olan bu gelişme, kültürel mirasın korunması adına daha profesyonel ve sistematik bir yaklaşımın gerekliliğini bir kez daha ortaya koydu.
